علی ستاری
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان : برخی مناطق آلوده به پشه آئدس شناسایی شده که در این مناطق سم‌پاشی و مه‌پاشی
انجام می‌شود، مردم نسبت به گزش پشه‌ها و بهسازی محیط سکونت خود حساسیت به خرج دهند
به گزارش اختصاصی دریای اندیشه، پشه آئدس، که گاهی به آن “پشه ببر” هم می‌گویند، واقعاً یک دردسر جدی برای سلامتی عمومی است. این پشه ناقل اصلی چندین بیماری ویروسی مهم است که می‌توانند علائم مختلفی از خفیف تا بسیار شدید ایجاد کنند و جامعه را با چالش های جدی از جمله چالش های اقتصادی روبرو سازد از این رو مشاهده پشه خونخوار آئدس در استان هرمزگان و بدتر از آن کشف پشه های آلوده به بیماری و بیماران مبتلا زنگ خطری جدی در شرایط حساس کشور است؛ خون آشام ریزه میزه و در عین حال بسیار خطرناک؛ قادر است ناقل بیماری های بسیار اذیت کننده‌ای باشد و سلامت جامعه را با ایجاد یک همه گیری کاملا با چالش روبرو کند.
در ادامه به معرفی برخی بیماری ها که پشه آئدس می‌تواند ناقل آن ها باشد خواهیم پرداخت.
تب دنگی (Dengue Fever)
این بیماری ویروسی شایع‌ترین بیماری منتقل شونده توسط پشه آئدس است.
تب دنگی به دو شکل معمولی (خفیف) و خونریزی‌دهنده (دنگی شدید) بروز می‌کند.
نوع شدید آن می‌تواند بسیار خطرناک و حتی کشنده باشد.
علائمی مانند تب بالا، سردرد شدید، درد پشت چشم، درد عضلانی و مفصلی (به همین دلیل به آن “تب استخوان‌شکن” هم می‌گویند)، تهوع، استفراغ و راش پوستی از جمله نشانه‌های این بیماری هستند.
زیکا (Zika)
تب زیکا یک بیماری ویروسی است که می‌تواند عوارض جدی، به خصوص برای زنان باردار و نوزادانشان، ایجاد کند. این ویروس می‌تواند منجر به میکروسفالی (کوچک بودن غیرعادی سر) و سایر ناهنجاری‌های مغزی در نوزادان شود.
چیکونگونیا (Chikungunya)
این بیماری نیز با علائمی شبیه به دنگی و زیکا، از جمله تب، درد شدید مفاصل (که می‌تواند برای هفته‌ها یا ماه‌ها ادامه یابد)، سردرد، تهوع و راش پوستی همراه است. شایع‌ترین علائم آن تب و درد شدید مفاصل است که ممکن است باعث خمیده شدن فرد شود. اگرچه درمان خاصی برای ویروس چیکونگونیا وجود ندارد، در نوامبر ۲۰۲۳ اولین واکسن آن توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده برای افراد ۱۸ سال به بالا تأیید شد.
فیلوویروس‌ها (Filoviruses)
فیلوویروس‌ها گروهی از ویروس‌ها هستند که بیماری‌های بسیار شدید و کشنده‌ای مانند ابولا را ایجاد می‌کنند، اما انتقال آنها از طریق پشه آئدس کمتر رایج یا مورد تأیید عمومی است.
شاید در مورد این پشه، منظور از فیلوویروس‌ها ویروس‌های دیگری با ویژگی‌های مشابه باشد که کمتر شناخته شده‌اند.
پشه آئدس چگونه بیماری‌ها را منتقل می‌کند؟
این پشه زمانی ناقل بیماری می‌شود که فردی آلوده به ویروس (مثلاً ویروس دنگی) را نیش بزند.
سپس ویروس در بدن پشه تکثیر می‌شود و وقتی پشه فرد دیگری را نیش می‌زند، ویروس را به او منتقل می‌کند.
پشه‌های آئدس معمولاً در طول روز نیش می‌زنند و در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری، به خصوص در اطراف مناطق مسکونی که آب راکد برای تخم‌ریزی وجود دارد، یافت می‌شوند.
راه‌های مقابله با پشه آئدس در بندرعباس چیست؟
یحیی میرزاده معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان با تأکید بر ضرورت همکاری همه دستگاه‌ها در کنترل بیماری‌های ناشی از فعالیت پشه آئدس هشدار داد: پشه آئدس ناقل تب دنگی است و تنها راه مؤثر مقابله با آن، حذف محل‌های تخم‌ریزی این پشه مانند آب‌های راکد کولرهای گازی، آب های به جامانده در زیرگلدان‌ها، جمع آوری و امهای لاستیک‌های فرسوده و خالی کردن آب و رطوبت موجود در چاله‌های آسانسور است.
محلات آلوده بندرعباس سم پاشی و مه پاشی می‌شوند
وی افزود: برخی مناطق آلوده به پشه در شهر بندرعباس شناسایی شده است که بنابر هماهنگی‌های انجام شده عملیات سم‌پاشی و مه‌پاشی در مناطق آلوده انجام می‌شود.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان همچنین یادآور شد: تب دنگی از طریق تماس مستقیم یا تنفس منتقل نمی‌شود و تنها راه انتقال، نیش پشه آلوده است از این رو مردم بایستس نسبت به گزش پشه‌ها حساسیت به خرج دهند و بهسازی محیط و محل سکونت خود را جدی بگیرند.
میرزاده به شهروندان توصیه کرد: در صورت بروز علائم تب دنگی شامل تب بالا، سردرد شدید، درد عضلات و مفاصل و جوش‌های پوستی، بلافاصله به مراکز درمانی مراجعه کنند.
درمان قطعی برای تب دنگی وجود ندارد
وی افزود: درمان قطعی برای تب دنگی وجود ندارد و مراقبت‌های حمایتی مانند استراحت، مصرف مایعات و داروهای تب‌بر مانند استامینوفن توصیه می‌شود و در موارد شدید نیز بستری و مراقبت ویژه ضرورت دارد.
ثبت ۲۰مورد مثبت ابتلا به تب دنگی در بندرعباس
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان تاکید کرد: از ابتدای سال جاری تاکنون بیش از ۵۰۰ مورد نمونه گیری از افراد مشکوک به تب دنگی انجام شده است که از این تعداد ۲۰مورد مثبت ابتلا به تب دنگی در شهر بندرعباس گزارش شده است.
وی خاطرنشان کرد: خوشبختانه تاکنون هیچ گونه مرگ و میر ناشی از بیماری تب دنگی در هرمزگان ثبت نشده است.
