به گزارش اختصاصی دریای اندیشه، استان هرمزگان با اقلیم گرم و مرطوب، تردد گسترده مسافران، همجواری با کشورهای درگیر تب دِنگی و وجود زیستگاه‌های طبیعی مناسب برای تکثیر حشرات، در سال‌های اخیر بیش از هر زمان دیگری در معرض تهدید جدی پشه آئدس و بیماری تب دنگی قرار گرفته است. این تهدید اگرچه جدید نیست، اما با افزایش تغییرات اقلیمی و جابه‌جایی جمعیت، ابعاد آن گسترده‌تر شده و توجه فوری دستگاه‌های بهداشتی را می‌طلبد.
پشه آئدس؛ ناقل کوچک اما خطرساز
پشه Aedes aegypti که به پشه ببری نیز مشهور است، یکی از مهاجم‌ترین و سریع‌گسترترین گونه‌های ناقل بیماری‌های ویروسی از جمله تب دِنگی، چیکونگونیا و زیکاست. این پشه برخلاف گونه‌های معمول، روزها فعال است، در محیط‌های شهری تخم‌گذاری می‌کند و حتی کوچک‌ترین حجم آب را برای زادآوری کافی می‌داند؛ از یک لاستیک فرسوده گرفته تا زیرگلدانی‌های کوچک.
تب دنگی یک بیماری ویروسی است که در بسیاری از کشورهای گرمسیری و نیمه‌گرمسیری دنیا شیوع دارد. این بیماری با علائمی شبیه آنفلوآنزا آغاز می‌شود؛ از جمله تب شدید، درد عضلانی، پشت‌چشمی و تهوع. در برخی موارد پیشرفته، تب دنگی می‌تواند منجر به خونریزی داخلی، شوک و تهدید جدی جان بیمار شود.
کشورهای همسایه جنوبی ایران از جمله پاکستان، هند، عمان و امارات متحده عربی در سال‌های اخیر با موج‌های متعدد تب دنگی مواجه بوده‌اند و همین موضوع خطر ورود بیماری به هرمزگان را افزایش داده است.
هرمزگان اقدامات مؤثری در مهار تب دنگی انجام داده است
بندِتّا الگرانزی رئیس دپارتمان بیماری‌های واگیر سازمان جهانی بهداشت در دفتر مدیترانه شرقی، در بازدید از مراکز بهداشتی و درمانی هرمزگان، عملکرد این استان در کنترل ناقل بیماری تب دِنگی، ثبت داده‌های الکترونیک و ارائه خدمات جامع سلامت را قابل توجه دانست و بر تقویت آموزش‌های مردمی و همکاری‌های فراملی برای مهار بیماری تأکید کرد.
تأکید بر عملکرد مناسب هرمزگان در مهار تب دنگی
بندِتّا الگرانزی با ابراز خرسندی از حضور در هرمزگان و آشنایی نزدیک با فعالیت‌های شبکه بهداشت استان گفت: آنچه از مراکز بهداشتی مشاهده شده نشان می‌دهد اقدامات مؤثری برای مبارزه با تب دنگی در حال انجام است.
به گفته او همکاری مراکز بهداشت با سایر سازمان‌ها در کنترل بیماری، پیشگیری از گسترش آن و رسیدگی به بیماران قابل توجه و نتیجه‌بخش بوده است.
وی افزود: با وجود پیشرفت‌های انجام‌شده، نیاز است آموزش‌های بیشتری درباره روش‌های پیشگیری، به‌ویژه کنترل پشه ناقل آئدس، به مردم ارائه شود تا چرخه انتقال بیماری کاهش یابد.
ثبت الکترونیکی داده‌ها و نقش آن در مدیریت سلامت
الگرانزی در بازدید از یکی از مراکز جامع سلامت استان(مرکز سلامت شهرک توحید)، ثبت دقیق خدمات در سامانه الکترونیک را یک نقطه قوت دانست و بیان کرد: این زیرساخت دیجیتال امکان تهیه گزارش، پایش روند بیماری‌ها و برنامه‌ریزی علمی‌تر در حوزه سلامت را فراهم می‌کند.
او گفت: سیستم الکترونیک سلامت در هرمزگان کمک می‌کند تصمیم‌گیری‌ها مبتنی بر داده‌های واقعی باشد و این امر کیفیت مدیریت خدمات بهداشتی را افزایش می‌دهد.
استمرار همکاری‌های سازمان جهانی بهداشت با ایران
رئیس دپارتمان بیماری‌های واگیر دفتر مدیترانه شرقی سازمان جهانی بهداشت تصریح کرد: این سازمان سال‌هاست در سطح ملی و استانی با نظام بهداشتی ایران همکاری نزدیک دارد و همواره برای ارتقای کیفیت خدمات سلامت و بهبود شرایط زندگی مردم همراه بوده است.
وی ابراز امیدواری کرد: این همکاری‌ها در سال‌های آینده گسترده‌تر شود و پروژه‌های مشترک بیشتری در حوزه پیشگیری و مدیریت بیماری‌های واگیر اجرا گردد.
نقش سازمان جهانی بهداشت در کنترل ناقلین و تب دنگی
الگرانزی درباره برنامه‌های جهانی برای کنترل پشه ناقل تب دنگی توضیح داد: سازمان جهانی بهداشت با کشورهای مختلف همکاری می‌کند تا برنامه‌های ملی آنها در زمینه پیشگیری، درمان، مراقبت و کنترل ناقلین تقویت شود.
او محور اصلی فعالیت سازمان را تسهیل همکاری میان کشورها، تدوین راهنماهای فنی، تشویق به اشتراک‌گذاری اطلاعات و تبادل تجربیات عنوان کرد و افزود: هدف این اقدامات دستیابی به کنترل منطقه‌ای و جهانی تب دنگی و پشه ناقل آن است.
الگرانزی در پایان ضمن قدردانی از تلاش نظام سلامت هرمزگان، تأکید کرد ترکیب اقدامات پیشگیرانه، آموزش عمومی، همکاری بین‌المللی و مدیریت الکترونیک داده‌ها می‌تواند مسیر کنترل تب دنگی در این منطقه را هموارتر کند.
میرزاده: ۱۹۱ مورد قطعی تب دنگی در هرمزگان شناسایی شده است
یحیی میرزاده، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان با تشریح آخرین وضعیت ابتلاء به تب دنگی در استان اظهار کرد: از ابتدای سال جاری تاکنون بیش از دو هزار مورد تست تب دنگی از افراد مشکوک در سطح استان انجام شده و نتیجه ۱۹۱ مورد آن مثبت قطعی بوده است.
وی با اشاره به اینکه بیشترین موارد مثبت در شهر بندرعباس ثبت شده، افزود: در این شهر ۱۸۴ مورد ابتلای قطعی گزارش شده و همچنین شش مورد ابتلای وارداتی از کشور پاکستان در شهرستان‌های جاسک، سیریک و بندر لنگه شناسایی شده است.
میرزاده ترکیب جمعیتی مبتلایان را نیز تشریح کرد و گفت: از مجموع موارد مثبت، ۱۶۶ نفر ایرانی و ۲۵ نفر غیرایرانی هستند و ۱۴۶ نفر از مبتلایان مرد و مابقی زن هستند.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان با بیان اینکه از ابتدای اپیدمی تاکنون ۵۰ نفر در سطح استان بستری شده‌اند، توضیح داد: خوشبختانه تاکنون هیچ‌گونه مورد مرگ‌ومیر ناشی از تب دنگی در هرمزگان گزارش نشده است. او همچنین اعلام کرد: در حال حاضر هشت بیمار مبتلا به تب دنگی در بیمارستان‌های بندرعباس بستری هستند و حال عمومی همه آنها رضایت‌بخش است.
میرزاده در پایان بر ضرورت رعایت توصیه‌های بهداشتی و کنترل ناقلین بیماری تأکید کرده و از شهروندان خواست در صورت مشاهده علائم مشکوک به مراکز درمانی مراجعه کنند.
ایران قبل از مشاهده موارد بیماری، ناقل تب دنگی را شناسایی کرد
رئیس اداره کنترل ناقلین وزارت بهداشت گفت: ایران از معدود کشورهایی است که قبل از مشاهده موارد بیماری، ناقل تب دنگی یعنی پشه آئدس را شناسایی کرد.
احمد رئیسی با اشاره به روند شناسایی ناقل بیماری تب دنگی در کشور، اظهار کرد: ایران از معدود کشورهایی است که قبل از مشاهده موارد بیماری، ناقل تب دنگی یعنی پشه آئدس را شناسایی کرد و نخستین پشه در سال ۱۳۹۸ و نخستین موارد بیماری در سال ۱۴۰۲ پس از اپیدمی اعلام‌نشده امارات وارد کشور شد که ۱۸۰ بیمار وارد استان فارس، به‌ویژه جهرم، لار و گراش شدند. با وجود این تعداد از بیماران وارده به کشور، هیچ‌یک از بیماران را از دست ندادیم و آمادگی کامل وجود داشت.
به گفته رئیسی، پس از موارد اولیه در فارس، ۱۱ مورد در بندرلنگه و سپس مواردی در سیستان و بلوچستان و بوشهر مشاهده شد. همچنین گیلان و مازندران به پشه آئدس آلوده شده است.
وی با اشاره به تجربه موفق سنگاپور در کنترل تب دنگی افزود: در این کشور وظیفه اصلی مبارزه با تب دنگی نه برعهده وزرارت بهداشت بلکه برعهده شهرداری است. چراکه مقابله با این بیماری بدون بهسازی محیط و حذف آب‌های راکد ممکن نیست.
