علی ستاری –
به گزارش اختصاصی روزنامه دریای اندیشه، نظام اجتماعیِ ایران دارای سه گروه است، سه گروه مهم و تاثیر گذار، شهر نشینان، روستاییان و عشایر موجب تشکیل کشوری بزرگ تخت عنوان ایران شدهاند و قطعا یکی از پایههای عزت و شکستناپذیری این مرز و بوم کهن دارا بودن این تقسیم بندی ها است، موضوع امروز گزارش ما یکی از این بخشهای اجتماعی یعنی عشایر است، ایلات و عشایر در تاریخ ایران ـ به ویژه
بعد از اینکه ایرانیها اسلام را به عنوان دین خود پذیرفتند نقش خود را ارتقا داد و از یک نهاد اجتماعی تبدیل به یک نهاد قدرتمند و تاثیرگذار در معادلات سیاسی و نظامی شد به طوری که از قرن پنجم قمری و با روی کار آمدن قبایل ترک سلجوقی و در نتیجه تقویت نظام قبیلهای در مقابل نظام یکجانشینی، فازهای جدیدی در تاریخ پر افتخار ایران آغاز شد که گواه آن چینش قدرت در ایران بود چنانچه غالب حکومتهای ایرانی از قرن پنجم قمری به بعد یا منشأ ایلی ـ قبیلهای دارند، مانند: سلجوقیان، تیموریان، آققویونلوها، قراقویونلوها، افشاریه، زندیه، قاجاریه و … یا همچون سلسله صفویه با پشتیبانی ایلات و عشایر تشکیل شدهاند تا جایی که طولانیترین حکومتها، حکومتهایی بودند که منشأ ایلیاتی و عشایری داشتند و پیشتیبانی این قشر زحمتکش را پشت حکومت خود میدیدند.
عشایر غیور همواره مرزبانانی محکم و مستحکم برای ایران زمین بودهاند و هیچگاه سلطهی اجانب را نپذیرفتهاند بر همین مبنا یکی از سیاستهای حکومت پهلوی و رضا خان، هجمه و حمله به کانونهای عشایر بود تا قدرت نظامی و سیاسیِ نهفته در دل کوهها و دشتها را که تهدیدی بزرگ برای حکومت اجنبیگرايش بود از بین ببرد اما غافل از اینکه جامعه عشایری ایران سختجان تر از این حرفها بودند تا با حملات رضا پالان از پای بنشینند.
عشایر غیور در پیروزی انقلاب اسلامی و بعد از آن هشت سال دفاع مقدس،نقش پررنگی داشتند تا جایی که به تعبیر امامِ امت " عشایر ذخایر انقلاب هستند"
رهبر معظم انقلاب اسلامی حضرت آیت الله خامنهای مد ظله العالی در رابطه با عشایر میفرمایند: " عشایر ایران جزو باوفاترین قشرهای ملّت ایرانند. اینکه عرض میکنیم «جزو باوفاترین»، از روی سلیقه و حدس نیست؛ با توجّه به اتّفاقاتی است که در کشور افتاده و ما میدانیم. هم در تاریخ نزدیک خودمان، هم در تاریخ این دویست سیصد سال گذشته، داستانها وجود دارد از تلاشی که خارجیها و مخصوصاً انگلیسیها کردند برای نفوذ در عشایر؛ کارهای عجیب و غریبی که حالا اگر وقت بود و مجال بود و انسان اینها را میگفت، بد نبود؛ باید در کتابها بخوانید. خارجیها تلاش کردند برای اینکه بتوانند در عشایر نفوذ کنند و آنها را به یک شکلی وادار به خیانت به کشورشان بکنند ــ حالا به شکلهای مختلفی؛ با تجزیه، با جنگ داخلی، با انواع و اقسام کارهای گوناگون ــ امّا نتوانستند آنها را به آن سمتی که خودشان میخواهند سوق بدهند و بکشانند؛ این «باوفاترینها» و «جزو وفادارترینها» که عرض میکنیم، به خاطر این است.
عشایر هرمزگان ۳ هزار تن گوشت تولید میکنند
ارسلان حیدری رئیس سازمان امور عشایری هرمزگان گفت: استان هرمزگان ۳۵۰۰ خانوار عشایر دارد که از سال ۹۹ ثبت مرکز آمار کشور شده و بیش از ۱۵ هزار نفر جمعیت دارد
وی افزود: عشایر هرمزگان حدود ۵۰۰ هزار راس دام دارند و در کل شهرستان های هرمزگان به جز بندر خمیر، بندرلنگه و ابوموسی مستقر هستند.
رئیس سازمان امور عشایری هرمزگان عنوانکرد: در شهرستان رودان ۶ سایت اسکان عشایر با اراضیای حدود ۴ هزار هکتار داریم که از این بین ۳۵ حلقه چاه سازمان امور عشایر خریداری کرده و بین عشایر در قالب گروههای ۱۲ نفره واگذار کرده و ۵ حلقه چاه نیز از طریق اداره کل منابع طبیعی قابل استفاده شده .
حیدری عنوانکرد: حدود ۳ هزار تن تولید گوشت عشایر هرمزگان است و ۱۶ هزار تن تولیدات زراعی و ۲۵ هزار تن تولیدات باغی توسط این قشر زحمتکش روانه بازار مصرفی میشود.
عشایر دارای برندهایی هستند که به آنها توجهی نشده است
توکلی یکی از بزرگان عشایریِ استان هرمزگان نیز در بیان دغدغههای جامعه عشایر هرمزگان گفت: جامعه عشایری در واقع پدر و مادر جامعه شهریو روستایی است و اگر اهالیِ مطالعه تاریخ را بنگرند خواهند دید که ایرانیها ایلیاتی و طایفهای بودهاند، بنابراین همه ما عشایر هستیم که جامعهای مولد است و از همه مهمتر ذخایر ژنتیکی دامیِ کشور در دست عشایر قرار دارد و خداوند متعال در عشایر کشور برندهایی نیز برای ایران قرارداده است که متأسفانه یا متوجه وجود این برندها نشدهایم و یا توجهی به آنها نشده است. وی با اشاره به ولایتمداری و تاریخچه دفاع عشایر از میهن اسلامی عنوانکرد: ای کاش مانیتوری وجود داشت تا در آن وابستگیِ دلهای عشایر به نظام و انقلاب را نشان میدادیم، عشایر ما وابسته به نظام هستند، وابسته به رهبری هستند، کشورشان را دوست دارند و تا به امروز هم پای انقلاب ایستادهاند، در نقطه مقابل نیز انقلاب اسلامی خدمات زیادی را به جامعه عشایری ارائه داده است، اما به هر صورت مشکلاتی نیز وجود دارد البته وجود این مشکلات به دلیل این نیست که کاری نشده است اما میتوان شرایط را بهتر از این کرد، به عنوان مثال، سیاه چادری که عشایر هرمزگان استفاده میکنند از مویِ بُز محلیِ رودان و بشاگرد بافته میشود، این سیاه چادر برای ما یک برند محسوب میشود، چنانچه آن را بردیم در کشورهای همسایه و در آن جا حدود ۳ هزار توریست اروپایی از آن بازدید کردند که اگر پول عکس گرفتن را از آنها میگرفتم درآمد بالایی نصیب میشد. توکلی ادامه داد: چه نعمتی از این بالاتر که به صورت خدادادی ما صاحب برند هستیم ولی هیچکاری برای آن نشده در حالی که ما میتوانستیم با تکیه بر این ظرفیت یک کارخانهی ریسندگی و بافندگی در منطقه میداشتیم، سیاه چادرهای ما تا ۷ الی ۸ روز در برابر باران مقاوم است و نم پس نمیدهد و قبل از این که صنعت پلاستیک به وجود بیاید کار پلاستیک را برای ما انجام میداد، تاکنون بایستی ما بیش از ۲۰ بار جشنواره بز محلی را برگزار میکردیم و صاحب کارخانه و صنعت بودیم. اگر بودجههای جامعه عشایری کامل تخصیص پیدا میکرد امروز شاهد پیشرفت روزافزونی در این قشر بودیم.
وی عنوانکرد: برند دوم عشایر جنوب، بُز رایینی است، این بز در دنیا مختص کرمان و استان هرمزگان است، کُرک این بز در دنیا بینظیر است و در منطقه هرمزگان تولید میشود، اروپاییها برای پشم این حیوان سر و دست میشکنند اما مایی که صاحب این بز هستیم و بهترین کرک دنیا را داریم نباید در فقر زندگی کنیم و باید با فرآوری فقر را از بین برد چرا که در ارتفاعات کوهشاه احمدی بهترین کُرک و پشم دنیا تولید میشود از طرفی در مجلس شورای اسلامی برای سه جامعه: شهری ، روستایی و عشایری بودجه اختصاص داده میشود اگر از ابتدا بودجههای جامعه عشایری به صورت کامل تخصیص پیدا میکرد امروز پیشرفت روزافزونی را در جامعه عشایری شاهد بودیم. بزرگ یکی از ایلات عشایری تصریح کرد: موشکی که شلیک میشود و برد بالایی دارد، از دو بخش تشکیل شده ، یک بخش مغز انفجاری آن است و یک بخش سوختی است که آن را حمل میکند، بُرد موشک بستگی به سوخت آن دارد و سوخت عشایر نیز نهادههای دامیِ ارزان قیمت است، الان با شرایطی که به وجود آمده دام، دام را میخورد، در سال گذشته جو در همین جا ۳ هزار ۲۰۰ تحویل ما میشده امسال کیلویی ۱۵ هزار تومان، سال گذشته اگر یک گوسفند را میفروختیم ۱۰ الی ۱۲ گوسفند را نگهداری میکردیم الان ۱۲ گوسفند را میفروشیم اما باز هم نمیتوانیم از پس هزینههای نگهداری یک گوسفند بر بیاییم.