علی ستاری-
به گزارش روزنامه دریای اندیشه، امروزه یکی از مولفههای اصلی کلانشهرها، سیستمهای قابل دسترس حمل و نقلی آنها است، البته این سیستمها فقط منحصر در حمل و نقل درون شهری نمیشوند بلکه در رابطه با حمل و نقل برون شهری نیز ادعای فوق الذکر صدق میکند به عنوان مثال کلانشهری مانند تهران از چندین ترمینال یا همان پایانه مسافربری برخوردار است- کسانی که میخواهند به جنوب کشور سفر کنند باید به ترمینال جنوب یا پایانه خزانه مراجعه کنند، مسافران محورِ شمال غرب و غرب کشور نیز با مراجعت به ترمینال غرب یا پایانه مسافربری آزادی، سوار اتوبوس میشوند و خود را به مقصدی که باید میرسانند، شرق مقصدان باید خود را به پایانهی مسافری تهرانپارس برسانند، مابقی مسافران نیز امکان سفرشان در پایانه بیهقی یا ترمینالِ آرژانتین ایجاد شده است.
در کلانشهر اصفهان نیز چندین پایانهی مسافربری وجود دارد، در قسمت شمالی شهر واقع شده است و ترمینال اصلی و بزرگ شهر محسوب میشود؛ ترمینال صفه دومین ترمینال شهر اصفهان است که در سال 1370 افتتاح شده است. این ترمینال نیز مانند دیگر ترمینال این شهر یعنی کاوه دارای امکانات فروانی است. این ترمینال دارای 40 هزار متر مربع وسعت می باشد که 12000متر مربع آن زیربنای ساختمان ترمینال و 5000 متر مربع فضای سبز است. از این ترمینال بیشتر برای شهر های جنوبی کشور سرویس هائی ارائه می شود.
ترمینال جی در بهمن ماه 1370 افتتاح شده است. مساحت این ترمینال برابر با 17000 مترمربع و 2000 متر مربع زيربنا و 9000 مترمربع فضاي سبز می باشد. این ترمینال در قسمت شرقی شهر واقع شده است و ماموریت آن جا به جائی مسافران برای شهر های شرقی اصفهان می باشد. تعداد زیادی از این سفرها مربوط به شهرهای درون استانی می باشد. به صورت روزانه 25000 هزار مسافر در این ترمینال تردد دارند. و از جمله ويژگي اين پايانه تفكيك شدن پارك سوار درون استاني و پارك سوار برون استاني اين پايانه ميباشد.
ترمینال زایندهرود نیز در سال 1372 و در قسمت جنوب غربی شهر ایجاد شده است و وظیفه انتقال مسافران بین شهرهای استان اصفهان و همینطور استان چهارمحال و بختیاری را بر عهده دارد. به علت نزدیکی استان چهار محال و بختیاری به استان اصفهان، کلیه مراودات بین این دو استان از طریق این ترمینال انجام می گیرد.
شهر شیراز مرکز استان فارس هم که در همسایگی استان هرمزگان قرار گرفته است از چندین پایانهی مسافربری برخوردار است، ترمینال شهید مدرس یا پایانهی کاوهی شیراز یکی از پایانههای کلانشهر شیراز است، این ترمینال در قسمت جنوبی شهر شیراز و در سال 1375 احداث شده است. وظیفه اصلی این ترمینال جا به جائی مسافران به مقاصدی در قسمت شرقی و جنوبی استان است. مساحت این ترمینال برابر با 22،000 متر مربع با سطح زیربنای 3،000 متر مربع است.
پایانه مسافربری امیرکبیر دیگر ترمینال شیک و مجهز شیراز است،این ترمینال در قسمت غربی شهر شیراز و در نزدیکی اتوبان امیر کبیر بنا شده است. این ترمینال برای استفاده افرادی که قصد سفرهای به شهرهای جنوبی ایران و همچنین استان فارس دارند ایجاد شده است.
ترمینالهای شیراز به همین دو پایانه خلاصه نمیشود بلکه ترمینال شهید طباطبایی و ترمینال علی بن حمزه نیز در این شهر به مردم و مسافران خدمات ارائه میکنند.
در نقطهی مقابل این کلانشهرها، کلانشهری غریب و مظلوم وجود دارد، کلانشهری که روی گنج خوابیده است و به اندازهی چندین استان کشور کار میکند و درآمد برای کشور کسب میکند اما وقتی نگاهش میکنی، میبینی خود هیچ عایدی از درآمدها ندارد، " بندرعباس " به تعبیری به مانند " برادر بزرگتری است که باید کار کند و خرج خواهر و برادرانش را بدهد خودش لباس وصله دار بپوشد اما لباس نو بر تن عزیزانش کند و بهترین غذاها را برای آنها مهیا کند" بر همین اساس وقتی به سیستم حمل و نقل نگاه میکنید، بندرعباس با وجود اینکه پایتخت اقتصادی کشور است، حرفی برای گفتن ندارد، وقتی زیباسازیِ شهر را میسنجید بندرعباس حرفی برای گفتن ندارد، وقتی به سمت مراکز تفریحی میرویم، بندرعباس را در آرزوی داشتن تنها یکی از مراکز تفریحیِ سایر کلانشهرها میبینیم، کیفیت خیابانها و و و ... همه و همه نشان از شهری غریب و مظلوم دارد.
در بحث ترمینال مسافربری هم اگر نگاه کنیم خواهیم دید که بندرعباس به هیچ عنوان پایانهای در خور مردم شهرش ندارد، البته سالیان سال است که پروژهای با این عنوان آغاز شده است اما همین پروژه هم مانند دیگر پروژههای نیمه تمام در کلکسیونِ وعدههای عملی نشده خاک میخورد.
پیش از این سال 95 معاون حمل و نقل وترافیک شهرداری بندرعباس بعداز گذشت 5 از شروع پروژه ساخت پایانه مسافربری اظهار کرده بود: زمان شروع پروژه قرار بر آن شد که بخشی از مبلغ از محل اعتبارات دولت از طریق سازمان حمل و نقل پایانههای استان انجام گیرد اما متاسفانه با عوض شدن قوانین اعلام شد که تامین هزینهها توسط شهرداری باشد و از آنجا که شهرداری پروژههای زیادی در دست کار داشت، روند اجرای پروژه طولانی شد.
بابک هاشمی با بیان دلیل تمام نشدن پروژه پایانه مسافربری جادهای بندرعباس خاطر نشان کرد: شهرداری بندرعباس برای اجرای پروژه پایانه جدید پیگیری ویژهای داشته که کار را دنبال کنند در این زمینه ایراداتی در این کار وجود داشت که رفع شده است.
شهریور سال 99 بازماندگان که سرپرست معاونت عمرانی شهرداری بندرعباس بود در مصاحبهای با خبرگزاری صدا و سیما گفت: طرح ساخت پایانه جدید شهر بندرعباس سال ۸۴ از سوی شهرداری و حمل ونقل و پایانههای آغاز شده، اما با کنار رفتن حمل و نقل و پایانه ها، تکمیل طرح بر عهده شهرداری میافتد.
به گفته وی شهرداری بندرعباس که بودجه مالی کافی برای اتمام طرح نداشت خواستار کمک استانی و یا اختصاص زمین از سوی راه و شهرسازی برای تکمیل طرح میشود که آن زمان بودجه لازم برای تکمیل این طرح حدود چهل میلیارد تومان برآورد میشود.
به گفته بازماندگان در نشست شورای فنی استان در سال ۹۶، آقای شیری مدیرکل وقت راه وشهرسازی اعلام میکند با تامین ۱۵ میلیارد تومان از سوی شهرداری میتوناد در مدت ۶ ماه این طرح را تکمیل کند که مقرر میشود راه و شهر سازی این طرح را تحویل بگیرد که با گذشت چند سال خبری از راه وشهرسازی نشده و هرچه هم مکاتبه کرده اند کسی جوابگو نبوده است.
بازماندگان میگوید برای تکمیل این پایانه به ۱۲۰ میلیارد تومان نیاز است که در توان شهرداری هم نیست.
حاج احمدی مدیرفنی راه وشهرسازی استان میگوید امکان تامین اعتبار از منابع دولتی برای تکمیل این طرح نیست و شهرداری باید از منابع داخلی یا جذب سرمایه گذار بخش خصوصی این طرح را تکمیل کند.
اگر بخواهیم به عقب بازگردیم؛ مسئولان استان هرمزگان و شهر بندرعباس تقریبا سال ۸۴ بود که به این نتیجه رسیدند که پایانهی فعلی بندرعباس که در محله نخلناخدا قرار گرفته، دیگر به درد شهری چون بندرعباس نمیخورد و باید پایانهای جدید را برای این شهر ساخت؛ بعد از بررسیهایی که انجام شد، زمینهایی در مجاورت ایستگاه راهآهن بندرعباس، به منظور احداث پایانهای مسافربری در نظر گرفته شد که حدود 25 هکتار وسعت داشت و بنا شد تا سال 1393 به بهره برداری رسیده و وارد مدار خدماترسانی شود!
اما متأسفانه این پروژه بعدها به حال خود رها شد و چهرهای زشت از خود بر جای گذاشت؛ «عباس امینی زاده» شهردار وقت بندرعباس در سال 93 طی گفتگویی با خبرگزاری فارس وعده داد که پروژهای را 7 سال است به بهرهبرداری نرسیده است را در تاپایان همان سال یعنی پایان سال 93 به بهرهبرداری خواهد رساند اما دوران 8 سالهی تصدی امینیزاده بر بلدیه بندرعباس نیز کافی نبود و آجر از روی آجر تکان نخورد.
فریدون همتی هم که استاندار شد به این موضوع ورود پیدا کرد اما او هم نتوانست کاری را از پیش ببرد و این پروژه هم مانند بسیاری از پروژههای نیمه تمام برای این دوات و این دوره از شورا و شهرداری باقی ماند.
البته در این وسط بازارگرمیهای شیری مدیرکل وقت راه و شهرسازی هرمزگان نیز بیتاثیر نبود.
حال مهدی نوبانی شهردار بندرعباس در جلسهی مشترک شهرداری، شورای شهر و اداره کل راه و شهرسازی هرمزگان گریزی کوتاه به موضوع پایانه مسافربری بندرعباس زده است.
مهدی نوبانی در جلسه علنی شورای شهر بندرعباس که با دستورکار طرح بازآفرینی بافتهای فرسوده و سکونتگاههای غیر رسمی و اجرای مصوبه جدید طرح تفصیلی شهر بندرعباس طرح نهضت ملی مسکن برگزار شده بود، بیان کرد: تفاهمنامه صدور پروانه ساختمانی در طرحهای حمایتی صرفا جهت عملیاتی نمودن قانون جهش تولید مسکن و خانه دار شدن مردم است و شهرداری بندرعباس نیز در راستای سرعت بخشیدن به این طرح، تعاملات سازنده ای با اداره راه و شهرسازی ،فرمانداری و استانداری هرمزگان دارد.
شهردار بندرعباس گفت: تحول و پیشرفت شهر در گرو تعاملات بین دستگاههای اجرایی میسر می شود و ما در مجموعه شهرداری برای رشد، پیشرفت و توسعه شهر بندرعباس از تمام ظرفیت ها استفاده می کنیم.
نوبانی در ادامه تصریح کرد: میبایست تیم تخصصی مشترک در راستای صدور پایان کار به ساختمان های شهرک پیامبر اعظم تشکیل شود تا مشکلات حوزه شهرسازی حل شود.
شهردار بندرعباس در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه امیدواریم سند مالکیت آرامستان، پارکها و... هر چه زودتر به شهرداری واگذار شود، اظهار داشت: اگر اسناد مالکیت ترمینال مسافربری جدید به شهرداری واگذار شود ما می توانیم با انتخاب سرمایه گذار خوب این پروژه را به سرانجام برسانیم.