دریای اندیشه

اسحاق جهانگیری عصر شنبه در نشست هم اندیشی با جمعی از علما و روحانیون ضمن تبریک میلاد امام رضا (ع)‌،‌ نقش تاریخی روحانیت در تاریخ ایران را خاطرنشان کرد و گفت: مهمترین عاملی که موجب ایجاد این نقش در نقاط عطف تاریخ این کشور شد و در ذهن و یاد ملت ایران یادگار ماند،‌ نحوه ارتباط روحانیت با مردم و بدنه اجتماعی بوده است.

معاون اول رییس‌جمهور گفت: مردم روحانیت را گروهی مرجع می دانند که در تلخ و شیرین زندگی آنها همراهشان بوده است. این نقش بسیار تعیین کننده و مهم است و در حوادثی نظیر کرونا نیز آثار آن به وضوح مشخص شد.

وی با اشاره به نقش مراجع عظام و روحانیت در داستان کرونا گفت: آنها نشان دادند که به سلامت مردم نگاه ویژه‌ای دارند و کمک کرده اند تا از شیوع بیماری جلوگیری کنیم. متولیان بقاع متبرکه با ستاد ملی مبارزه با کرونا بهترین همکاری را انجام دادند این انتخاب جزو انتخابات نادری است که توانستیم بدون کمترین دغدغه و در جهت سلامت مردم نمازهای جمعه و جماعت و یا برخی مراکزی که با دل مردم ارتباط دارد نظیر حرم امام رضا(ع)، ‌شاه چراغ و حضرت معصومه(س)‌ تعطیل شود.

جهانگیری تصریح کرد: روحانیون ایران نشان دادند که مسائل مردم برای آنها بسیار پراهمیت است و در عین حال به نظر متخصصان امر نیز اعتماد کردند. همین همراهی و همفکری و به صحنه آمدن باعث شد تا این لحظه نسبت به کشورهای پیشرفته صنعتی از وضعیت بهتری در مقابله با کرونا برخوردار باشیم.

وی با تاکید بر اینکه نهاد روحانیت یکی از سرمایه‌های مهم برای کشور است و باید از آن حفاظت شود به مسائل مطرح شده در جلسه پیرامون مشکلات اقتصادی، معیشتی و فرهنگی مردم اشاره کرد و گفت: ما در شرایط خاص و ویژه‌ای قرار گرفته ایم و دولت نسبت به این مسائل واقف است و به دنبال راهکار و اتخاذ تصمیماتی است تا از دغدغه مردم بکاهد.

معاون اول رییس جمهور در تبیین شرایط خاص کشور به همه گیری بیماری کرونا و آثار منفی آن بر اقتصاد جهانی اشاره کرد و گفت: کشورهای بزرگ که ادعا و توانمندی فراوانی در حوزه اقتصادی و پزشکی دارند دچار رکود و نزول اقتصادی شده اند که از رکود اقتصاد جهانی سال 1930 نیز بزرگتر است. در آمریکا که به تنهایی 30 درصد تولید ناخالص دنیا را به خود اختصاص داده، 40 میلیون نفر بیکار شده اند و البته هیچ کدام از مراکز پزشکی و درمانی دنیا تاکنون نتوانسته اند داروی خاصی برای مقابله با کرونا پیدا کنند.

وی ادامه داد: ایران نیز به طور طبیعی با پیامدهای منفی کرونا مواجه شده است و در مسائل اقتصادی و اجتماعی شاهد اتفاقاتی هستیم که البته تا حد زیادی در کنترل شرایط توفیق داشته ایم. در عین حال ایران با مسئله تحریم نیز روبرو است، تحریم ها در دوره قبل که از سوی شورای امنیت سازمان ملل هم اعمال شد با این هدف انجام می گرفت که ایران پای میز مذاکره بیاید تا مسائل خود را حل و فصل کند اما اینبار تحریم های آمریکا با این هدف انجام شد که جمهوری اسلامی جشن 40 سالگی پیروزی انقلاب اسلامی را نبیند.

جهانگیری افزود: آمریکایی ها برای این کار برنامه ریزی های گسترده ای انجام دادند و به قول خودشان بی حساب چنین ادعایی مطرح نمی کردند چون می دانستند بعداً‌ قابل ارزیابی است و وقتی از تحقق این هدف خود مایوس شدند به دنبال فروپاشی اقتصاد رفتند،‌ البته اقتصاد ما نیز از تحریم ها آسیب دیده اما الان که از هر دو هدف خود ناامید شده اند، مطرح می کنند که ایران پای میز مذاکره بیاید و چراغ سبز هم نشان می دهند.

معاون اول رییس جمهور با اشاره به تنگناهای ایجاد شده از تحریم ها در فروش نفت، گفت: نفت به عنوان اصلی ترین منبع درآمد ایران تحت شدیدترین تحریم ها قرار گرفته است،‌ در تحریم های گذشته سقف فروش 1 میلیون بشکه نفت برای ایران تعیین شد که در آن مقطع تا 900 هزار بشکه نفت می فروختیم، این بار آنها گفتند که باید فروش نفت ایران صفر شود که بحمدلله موفق نشدند.

وی تاکید کرد: باید کاری کنیم تا علاوه بر حفظ چارچوب کشور و اقتصاد از طبقات ضعیف جامعه حمایت شود، شرایط حساس و پیچیدگی امور ایجاب می کند تا قدرت تاب آوری مردم و نظام مدیریتی کشور را بالا ببریم و این تنها با حرف انجام نمی شود.

جهانگیری ادامه داد: باید گروه های مورد اعتماد مردم با زبان مردم با آنها سخن بگویند و شرایط را تبیین کنند تا با همراهی یکدیگر بتوانیم از این مرحله حساس و سخت عبور کنیم.

معاون اول رییس جمهور در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه اقدامات دولت تدبیر و امید مثبت و قابل دفاع در هر جلسه و مناظره ای است،‌ گفت: البته این به معنای عدم وجود ضعف در دولت نیست ما نیز به خاطر برخی روندها و مسایل ساختاری در اجرا دچار مشکلاتی شده‌ایم، اما جهت گیری ما در دولت اول آرام کردن فضای بین المللی و برداشتن شمشیر تحریم از سر کشور بود تا مسایل اقتصادی را در جهت صحیح قرار دهیم،‌ این روند در سال 92 و پیش از آنکه دولت آغاز به کار کند به دلیل اعتماد مردم به دولت جدید و امید آنها حل مشکلات خیلی زودتر روند نزولی گرفت، ‌نرخ ارز و تورم کاهش یافت و رشد صعودی اقتصادی را شاهد بودیم.

جهانگیری با بیان اینکه نگاه مردم به دولت تدبیر و امید نگاهی مثبت بود و همین نگاه مثبت توانست آرامش و ثبات را در بازار حاکم کند، گفت: دولت از ابتدای آغاز به کار خود تمرکزی جدی بر مهمترین مسائل کشور معطوف کرد و تلاش کرد مشکلات و چالش ها را حل و فصل کند.

معاون اول رییس جمهور با بیان اینکه دولت تلاش کرد تمرکز اصلی خود را بر موضوعاتی قرار دهد که به آینده کشور و مردم مرتبط است، به اقدامات صورت گرفته در میدان گازی پارس جنوبی اشاره و خاطرنشان کرد: در دولت آقای خاتمی میزان برداشت ایران با قطر تقریبا برابر بود، اما زمانی که دولت تدبیر و امید کار خود را آغاز کرد، قطر دو برابر ایران از این میدان گازی برداشت می کرد و این در حالی است که با اقدامات انجام شده در چند سال اخیر، امروز میزان برداشت ما از قطر بیشتر است.

وی همچنین با بیان اینکه در زمان آغاز به کار دولت تدبیر و امید میزان برداشت ایران از میدان نفتی غرب کارون 70 هزار بشکه در روز بود، اظهار کرد: کشور عراق روزانه چند صد هزار بشکه نفت از این میدان برداشت می کرد اما امروز میزان برداشت ما به 350 هزار بشکه رسیده است.

جهانگیری تاکید کرد که اقدامات انجام شده در دولت تدبیر و امید با هیچ دوره ای در گذشته قابل مقایسه نیست.

معاون اول رییس جمهور افزود: روزی که دولت تدبیر و امید کار خود را آغاز کرد میزان واردات گندم 6.5 میلیون تن بود و اگر این روند واردات گندم ادامه یافته بود امروز که فشار سنگین تحریم ها بر کشور وارد شده است، دغدغه بزرگی برای تامین گندم و نان جامعه پیش روی دولت قرار می گرفت.

وی همچنین با اشاره به اینکه در دوره تحریم های گذشته بخش عمده ای از مصرف بنزین کشور از طریق واردات تامین می شد، خاطر نشان کرد: برای تامین بنزین مورد نیاز از برخی از پتروشیمی ها که محصولات دیگری تولید می کردند خواسته شد خط تولید خود را تغییر دهند و بنزین تولید کنند که البته بعداً گفته شد که این بنزین می تواند مشکلات زیست محیطی داشته باشد.

جهانگیری تصریح کرد: به عنوان رییس ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی از سال 92 و 93 چند پروژه مهم را به عنوان دستور کار تعیین کردم چرا که پیش بینی می کردیم ممکن است مذاکرات به هم بخورد و یا آمریکا بخواهد بد عهدی کند. امروز با اتکاء به پروژه ها و برنامه های اقتصاد مقاومتی نه تنها بنزین و گازوییل مورد نیاز کشور را تولید می کنیم بلکه جزو کشورهای صادر کننده این دو محصول هستیم که نمونه اخیر آن صادرات بنزین به کشور ونزوئلا بود.

معاون اول رییس جمهور گفت: در شرایط جدید تلاش کردیم براساس سیاست های مقام معظم رهبری که راهبرد مقاومت در برابر فشارهای آمریکا بود عمل کنیم و در کنار این راهبرد نیز قرار شد کاری کنیم که زندگی و معیشت مردم آسیب نبیند. اقداماتی که در این راستا انجام شده هر کدام در جای خود جزو دقیق ترین کارها بوده است.

وی خاطرنشان کرد: عده ای تصور می کنند که چند نرخی بودن قیمت ارز مختص این دولت است اما در تمام طول 40 سال عمر جمهوری اسلامی ایران این روال وجود داشته و اتفاقاً‌ دولت تدبیر و امید همواره طرفدار این بوده که نباید در بازار مداخله کرد و اقتصاد باید براساس ساز و کارهای بازار رقم بخورد.

جهانگیری افزود: با توجه به سیاست هایی که آمریکا علیه ملت ایران طراحی کرده بود، باید به گونه ای برنامه ریزی می کردیم که نتوانند اقتصاد ایران را نابود کنند و به معیشت مردم ضربه بزنند و خوشبختانه با اعلام تصمیم ترامپ برای خروج از برجام به رغم همه پیش بینی ها که از نجومی شدن قیمت ارز به محض خروج آمریکا از برجام حکایت داشت، در آن مقطع اتفاق جدی در بازار ارز کشور نیفتاد و تا حد زیادی موفق شدیم از آثار نامطلوب این موضوع بر زندگی و معیشت مردم جلوگیری کنیم.

معاون اول رییس جمهور اظهار کرد: در بخش مقابله با کرونا نیز دولت علیرغم محدودیت های بودجه تلاش کرد راهکارهایی را در پیش گیرد که به طبقات ضعیف جامعه فشار وارد نشود. دولت 75 هزار میلیارد تومان برای کمک به مردم اختصاص داد که 25 هزار میلیارد تومان به صورت وام قرض الحسنه یک میلیون تومانی به خانوارها پرداخت شد و 50 هزار میلیارد تومان باقی مانده برای بنگاه های اقتصادی آسیب دیده از شرایط کرونا اختصاص یافت و در کنار این برنامه ها، 5 هزار میلیارد تومان دیگر نیز برای افرادی که شغل و منبع درآمد خود را به دلیل شرایط کرونا از دست داده بودند پیش بینی شد.

وی آزادسازی سهام عدالت را یکی از کارهای پراهمیت در کشور برشمرد و افزود: آزاد سازی سهام عدالت مهمترین طرح اقتصادی و اجتماعی جمهوری اسلامی ایران در 40 سال گذشته است و امروز حدود 50 میلیون نفر از مردم کشور سهام دار مهمترین کارخانه ها نظیر فولاد مبارکه اصفهان و مس سرچشمه و غیره هستند.

معاون اول رییس جمهور افزود: امروز ارزش سهام عدالت برای هر فرد که 500 هزار تومان سرمایه گذاری کرده بود به حدود 15 میلیون تومان رسیده و این افراد مالک شرعی و قانونی سهام خود در کارخانه های بزرگ کشور هستند.

وی با اشاره به اینکه در شرایط کرونا از مقام معظم رهبری درخواست کردیم که با آزاد سازی سهام عدالت موافقت کنند، افزود: ایشان با این موضوع موافقت کردند و تاکید فرمودند که مردم را به فروش سهام خود تشویق نکنید زیرا می تواند برای روزهای مبادای زندگی مردم به کار آید.

جهانگیری با تاکید بر اینکه دولت همچنان توصیه می کند که اگر مردم نیاز ضروری ندارند سهام خود را نفروشند،‌خاطر نشان کرد: بانک ها نیز اعلام کرده اند که آماده هستند به پشتوانه این سهام،‌ تسهیلاتی به مبلغ 80 درصد ارزش سهام را به مردم پرداخت کنند تا بخشی از مشکلات اقتصادی مردم با این تسهیلات مرتفع شود و همچنان مالکیت سهام خود را حفظ کنند.

معاون اول رییس جمهور تاکید کرد: دولت و هیچ نهاد دیگری حق ندارد بدون اجازه سهام داران،‌ سهام آنها را عوض کند. هیچکس حق ندارد در مالکیت مردم دخالت کند و اگر قرار است تغییری در سهام ایجاد شود حتماً‌ باید از سهام داران اجازه گرفته شود.

وی در ادامه به برخی مشکلات و بیماری های مزمن اقتصاد کشور در طول سالهای گذشته اشاره و خاطر نشان کرد: اقتصاد ایران از دوران نظام گذشته به درآمدهای نفتی وابسته بوده است و رهایی از اتکاء به درآمدهای نفت به زمان و برنامه نیاز دارد که در ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی به دنبال آن هستیم.

جهانگیری دولتی بودن اقتصاد ایران را از دیگر ضعف های آن برشمرد و گفت: متاسفانه در طول سالهای گذشته به بخش خصوصی اجازه فعالیت داده نشده و بعضاً‌ بخش خصوصی را افرادی زالو صفت معرفی کرده اند. باید حساب بخش خصوصی واقعی را از رانت جویان جدا کرده و از کسانی که به دنبال فعالیت سالم هستند، حمایت کنیم.

جهانگیری در ادامه با بیان اینکه دشمنی آمریکا با ملت ایران از ابتدای جمهوری اسلامی ایران وجود داشته،‌گفت: البته این دشمنی ها گاهی با شدت و ضعف همراه بوده و امروز در بالاترین شدت قرار دارد. در کتاب جان بولتون مشاور سابق امنیتی کاخ سفید این موضوع مطرح شده که مهمترین دغدغه این فرد این بوده که بتواند رییس جمهور آمریکا را وادار به اقدام نظامی علیه ایران کند.
معاون اول رییس جمهور خاطر نشان کرد: برای عبور از مشکلات باید در کنار هم باشیم و درگیری های داخلی و اختلافات در جریانات سیاسی را کنار بگذاریم.

وی با تاکید بر اینکه برای عبور از مشکلات راهی نداریم جز اینکه با هم باشیم و با عقلانیت و مدارا گفتگو کنیم، تصریح کرد: از طریق گفتگو می توانیم از سخت ترین تهدیدها و مشکلات عبور کنیم.

جهانگیری افزود: تجربه دوران دفاع مقدس و انقلاب اسلامی نیز بیانگر همین موضوع است که اگر همه با هم و در کنار یکدیگر باشیم قادر خواهیم بود در مقابل مشکلات و دشمنان ایستادگی کنیم.

معاون اول رییس جمهور ادامه داد: در جریان مقابله با بیماری کرونا نیز به دلیل آنکه همه مردم،‌ نخبگان، دانشگاهیان، هنرمندان و مسئولین در کنار یکدیگر بودند تا اینجا موفق شده ایم مشکلات را به خوبی پشت سر بگذاریم به گونه ای که همراهی مردم برای عدم خروج از منزل در روز سیزده فروردین، نمایشی مهم از همبستگی در تاریخ ایران بود.

وی با تاکید بر اینکه امروز زمان تسویه حساب و فرافکنی نیست، تصریح کرد: باید از گذاشتن بار مسئولیت بر دوش دیگری خودداری کنیم. امروز زمان برخورد مسئولانه و مشترک با مسائل ایران است. اگر به ایران علاقمند هستیم و اگر خود را دلسوز مردم،‌ نظام و ایران می دانیم،‌ حتی اگر حقی از ما ضایع شده باید گذشت کنیم و حل مشکلات و عبور از چالش ها را در اولویت نخست قرار دهیم.

جهانگیری با بیان اینکه نیاز امروز کشور بازگشت به انسجام ملی و مفاهمه و گفتگو است، گفت: نباید اجازه دهیم راه های گفتگو مسدود شود زیرا برخی روش ها و پنجه کشیدن به روی یکدیگر راه های گفتگو را می بندد. در شرایطی که مردم نگران و مضطرب هستند هنر مسئولین،‌ نخبگان و گروه های مرجع جامعه این است که چشم انداز خوبی پیش روی مردم باز کنند.

معاون اول رییس جمهور با بیان اینکه باید برای حل مشکلات مردم وقت بگذاریم و دردی از دردهای جامعه را کاهش دهیم،‌ گفت: ایران از ظرفیت های گسترده ای برخوردار است و دارایی کشور به جز نفت و گاز و معادن، حدود 7 میلیون میلیارد تومان است ضمن آنکه در بخش ذخایر نفت و گاز در دنیا در جایگاه نخست و در معادن فلزی نیز جزو 10 کشور اول هستیم.

وی تصریح کرد: با برخورداری از این ظرفیت های مادی، نیروی انسانی کارآمد و شخصیت های بی‌نظیر و گروه های مرجع که با هیچ یک از کشورهای منطقه قابل مقایسه نیست، باید با روحیه پای کار باشیم و بدترین اتفاق در این میان این است که مایوس شویم. عبور از شرایط سخت و دشوار پیش رو امری شدنی است به شرط آنکه خود را سرگرم کارهای بی اهمیت نکنیم.

جهانگیری در بخش پایانی سخنان خود جلسات دینی و مراسمات مذهبی را یکی از ضرورت های جامعه دانست و با اشاره به شرایط کرونایی و عدم امکان برگزاری این گونه جلسات، گفت: باید تدابیری اندیشیده شود تا همانند راهکاریی که وزارت آموزش و پرورش برای تدریس دانش آموزان به کار گرفت، جلسات دینی و مذهبی نیز با استفاده از امکانات الکترونیکی و فضای مجازی استمرار پیدا کند.

در این جلسه وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز با اشاره به فشارهای ناشی از تحریم و کرونا،‌ گفت: در کنار این فشارها جنگ روانی بی سابقه جریان های مخالف برای ناکارآمد نشان دادن جمهوری اسلامی ایران در دو سال اخیر با هدف فروپاشی نظام ایران انجام شده که باید تلاش کنیم با تقویت بنیه فرهنگی کشور از این مقطع عبور کنیم.

سخنگوی دولت نیز در این جلسه با اشاره به جایگاه رفیع روحانیت در کشور گفت: دولت نگاه مثبتی به جامعه روحانیت دارد و معتقد هستم اگر روحانیت و دولت در کنار یکدیگر باشند قادر خواهند بود اقدامات سازنده ای برای حل مشکلات جامعه انجام دهد.
در این مراسم تعدادی از علما و روحانیون نیز ضمن تقدیر از تلاش های دولت به ویژه در خصوص مقابله با بیماری کرونا، به طرح نظرات و دیدگاه های خود پرداختند و خواستار تلاش هر چه بیشتر دولت برای بهبود وضعیت معیشتی جامعه و جلوگیری از تخریب اخلاق و آسیب های فرهنگی در کشور شدند.