دریای اندیشه

وزیر آموزش و پرورش با اشاره به برگزاری حضوری امتحانات نهایی که می تواند معیاری برای بررسی میزان اثربخشی آموزش های ارائه شده در ایام کرونا باشد، گفت: میانگین نمرات امتحان نهایی امسال در مقایسه با سال گذشته نیم نمره افزایش پیدا کرده است.

محسن حاجی میرزایی با حضور در برنامه «نگاه یک»، با اشاره به بازگشایی مدارس از 15 شهریور ماه اظهار کرد: آگاه هستیم که چه مسئولیت خطیری در سال تحصیلی آینده بر عهده داریم. از یک سو خانواده‌ها عزیزترین خود را در اختیار آموزش و پرورش قرار می‌دهند و از سوی دیگر، آینده حکومت در دست آموزش و پرورش است و از این جهت آموزش تعطیل شدنی نیست.

وی افزود: سال تحصیلی آینده به این دلیل زودتر شروع می‌شود که بتوانیم کاستی‌های آموزشی از سال قبل را جبران کنیم و زمان وسیع‌تری در اختیار داشته باشیم که اگر بحران کرونا شدت گرفت و ناگزیر شدیم از بستر مجازی کار آموزش را ادامه دهیم، آماده باشیم.

حاجی‌میرزایی با بیان اینکه شکل شروع سال تحصیلی متفاوت است، گفت: بستگی به نوع شرایط و وضعیت، روش‌های شروع سال تحصیلی متفاوت است.

وزیر آموزش و پرورش افزود: ما با اجماع نخبگان و افراد صاحبنظر که با چارچوب های بهداشتی آشنا هستند وضعیت آینده را در سناریوهای مختلف پیش بینی کردیم؛ یک وضعیت قرمز است که امکان حضور دانش آموزان وجود ندارد. در وضعیت زرد امکان حضور وجود دارد اما باید فاصله اجتماعی رعایت شود. ۴۰ درصد مدارس به گونه ای هستند که می توان با رعایت فاصله کلاس ها را برگزار کرد، این مدارس زیر ۵۰ نفر دانش آموز و زیر ۲۰ نفر در هر کلاس جمعیت دارند.

حاجی میرزایی با بیان اینکه اما در مدارسی که تراکم بالاست دانش  آموزان را به دو دسته تقسیم می کنیم گروهی روزهای زوج و گروهی روزهای فرد به مدرسه می روند، گفت: آنها در ساعات غیرحضوری بخشی از درس و در ساعات حضوری بخش دیگری از درس را دریافت می کنند. روزهای پنجشنبه اجازه دایر کردن مدارس از سوی ستاد کرونا داده شده است.

وی با اشاره به وضعیت سفید تصریح کرد: در وضعیت سفید نیز امکان بازگشایی کامل مدارس وجود دارد. وقتی با عدم قطعیت روبرو می شویم هیچ کسی آینده روشنی از آینده ندارد، بنابراین موظف هستیم منعطف باشیم و برنامه ریزی منعطفی داشته باشیم. برنامه ما به گونه ای است که می تواند از حالتی به حالت دیگر منتقل شود. ممکن است در یک بازه زمانی امکان حضور وجود داشته باشد و در بازه زمانی دیگری این امکان وجود نداشته باشد. بنابراین برنامه ترکیبی است.

وزیر آموزش و پرورش در پاسخ به اینکه آیا بازگشایی ها به صورت استانی و در تهران به صورت منطقه ای برنامه ریزی شده است؟ گفت: درصدی از معلمین ما تحرک دارند و از مناطقی به مناطق دیگر می روند و حتی بین شهرهای مختلف رفت و آمد می کنند. باید بر حسب شرایط استان تصمیم گیری کنیم.

حاجی میرزایی درباره اخباری مبنی بر برگزاری کلاس های حضوری در برخی مدارس خاص در ایام تابستان  اظهار کرد: در مدارس دولتی به طور قطع این کار انجام نمی شود اما در برخی مدارس غیردولتی ممکن است به دلیل عدم آگاهی از مقررات این کار انجام شده باشد که تذکر داده ایم و مشکل برطرف شده است اگر هم تخلفات دیگری مشاهده شود شورای نظارت بر مدارس غیردولتی برخورد می کند.

وی افزود: وقتی مقام معظم رهبری با صراحت بر لزوم رعایت پروتکل ها و استانداردهای بهداشتی تاکید می کنند کسی نباید تخطی کند و اهمیت حفظ سلامت از همه چیز مهمتر است.

وزیر آموزش و پرورش کمک تلویزیون برای تداوم آموزش در دوران کرونا را به موقع، موثر، مسئولانه و جهادی دانست و اظهار کرد: بیش از ۲۰۰۰ برنامه ضبط و پخش شد و کمک مهمی که به ما کرد جدای از آنکه به صورت زنده قابل مشاهده بود و امکان دانلود آن نیز وجود داشت، بعد از راه اندازی شبکه شاد نیز محتوای آماده شده را روی شبکه شاد بارگذاری کردیم و یک دستیاری برای معلم بود. ضمن آنکه یک قدم بزرگ در جهت عدالت آموزشی از این طریق برداشته شد.

حاجی میرزایی ادامه داد: مصر هستیم که آموزش تلویزیونی تداوم پیدا کند. از طرق مختلف می توانستیم میزان اثربخشی برنامه را دریابیم. یک مطالعه ای انجام شد و ضریب نفوذ برنامه های تلویزیونی را در استان ها قابل قبول می دانستند. علاوه بر این، تعداد مشاهده و دانلودها نشان دهنده این است که این برنامه مورد اقبال جامعه قرار گرفت و تا ۲۷ میلیون بار دروس دانلود شده بودند.

وی با اشاره به اینکه البته نیازمند ارتباط تعاملی بودیم گفت: با راه اندازی شبکه شاد از هر دوظرفیت شبکه شاد و مدرسه تلویزیونی به صورت توأمان استفاده کردیم.

وزیر آموزش و پرورش در پاسخ به اینکه چه تمهیداتی برای دانش آموزانی که به شبکه شاد دسترسی نداشتند اندیشیده شد؟ تصریح کرد: وقتی مدرسه تعطیل شد ما باید تدبیری می اندیشیدیم. چه راههایی وجود داشت؟ از امکان پخش تلویزیونی استفاده کردیم که خوب بود اما تعاملی نبود. راه دیگر استفاده از پیام رسان های داخلی و خارجی بود که اشکال آن این بود که نمیدانستیم کدام دانش آموزان آموزش دیده اند. هیچ راه حلی نه در ایران و نه در هیچ کشور دیگری وجود ندارد که مشکل را به طور قاطع و کامل حل کند و هر راه حلی با نقایصی همراه است.

حاجی میرزایی افزود: برای تکمیل پوشش آموزش به مدیران استانی گفتیم که مسئولیتشان آموزش به تمام دانش آموزان است و کسی نباید از حق آموزش محروم بماند. اگر در برخی مناطق امکان استفاده از شبکه شاد و تلویزیون وجود نداشت بسته های خودآموز  ۱۰ روزه تهیه و توسط راهبران آموزشی در اختیار دانش آموزان قرار می گرفت. مناطقی از ۱۱ استان مانند مناطق روستایی و عشایری کلاس ها را با تعدا کم دانش آموز در فضای باز دایر کردند.

وی با بیان اینکه در نهایت برای اطمینان از تکمیل آموزش، مدارس در اردیبهشت ماه بازگشایی شدند و اعلام کردیم هر کسی ابهام و اشکالی دارد به مدرسه برود و با رعایت پروتکل ها اشکالاتش را رفع کند، اظهار کرد: در سطح روستاها تا ۲۰ درصد و درشهرها حدود ۱۵ درصد برای رفع اشکال مراجعه کردند.

وزیر آموزش و پرورش با اشاره به برگزاری حضوری امتحانات نهایی که می تواند معیاری برای بررسی میزان اثربخشی آموزش های ارائه شده باشد، گفت: نمرات امتحان نهایی امسال در مقایسه با سال گذشته نیم نمره افزایش پیدا کرده است.

حاجی میرزایی در ارزیابی شبکه شاد نیز افزود: اگر فرصت کافی در اختیار داشتیم که همه اجزای آن را کامل و آزمایشی در چند منطقه اجرا می کردیم قطعا با اشکالات کمتری روبرو بود. اما فرصت نداشتیم. همکارانم در ایام عید سرکار بودند و شبانه روزی کار کردند. با این حال بعد از بالا آمدن شبکه اشکالات به تدریج شناسایی و برطرف شدند. این سامانه نیاز به آزمون ساز و ارتباط تصویری زنده معلم با دانش آموز دارد که اینها را به تدریج اضافه کردیم.

وی ادامه داد: تمام تلاش ما این است که ظرفیت های بیشتری در سامانه فعال کنیم. فعالیتی را با مجموعه های تولید کننده و واردکننده تبلت ویژه دانش آموزی شروع کردیم و مذاکراتی انجام شده تا تبلت ارزان در اختیار دانش آموزان قرار دهیم. مناطقی که از نظر اینترنت تحت پوشش نبودند نقطه به نقطه مشخص و جزئیات به وزارت ارتباطات اعلام شده است. درباره اینترنت دانش آموزی هم گفت و گوهایی انجام شده است.

وزیر آموزش و پرورش در ادامه درباره شهریه مدارس غیردولتی گفت: سقف شهریه و فعالیت های فوق برنامه مدارس معین و تعیین شده است. چندین بار اعلام کردیم که اگر مدارسی در سال گذشته خدماتی ارائه نکردند باید آن را برگردانند یا آن را با موافقت خانواده برای سال آینده درنظر بگیرند. در تهران برخی مدارس مقاومت کرده بودند که شکایت شد و امتیاز چند مدرسه به این دلیل لغو شد.

حاجی میرزایی افزود: در ستاد کرونا و هیئت دولت ۱۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات کم بهره برای تمام مراکز آموزشی و فرهنگی درنظر گرفته شد که موسسان مدارس غیردولتی هم می توانند از این امکان استفاده کنند و به ازای هر نیروی خود ۱۶ میلیون تومان وام کم بهره بگیرند که تعدادی هم ثبت نام کرده و از این تسهیلات استفاده کرده اند.

وی درباره اجرای سندتحول بنیادین نیز گفت: سندتحول مهمترین مأموریت آموزش و پرورش است. باید فعالیت های خودمان را با توجه به سند ساماندهی کنیم. سند ۹ سال پیش مصوب شد و در این مدت اقدامات زمینه ساز مختلفی انجام شده است. زیرنظام های سندتحول، تدوین شده و در شورای عالی آموزش و پرورش تصویب و از سوی رئیس جمهور ابلاغ شده است. اهداف دوره های تحصیلی نیز به تصویب رسیده است.

وزیر آموزش و پرورش افزود: بر اساس سند باید از آموزش محوری به سمت تربیت محوری سوق پیدا کنیم. انتقال از معلم به مربی و انتقال از محتوای آموزشی به سمت محتوای پرورشی که فرد را برای ورود به زندگی آماده می کند باید صورت گیرد. تربیت در ساحت های شش گانه باید انجام شود. رویه فعال، متکی بر آموزش صرف است و فعالیت های پرورشی در قالب فوق برنامه دنبال می شود.

حاجی میرزایی با تاکید بر اینکه جامعه مخاطب انتظار دارد تحول را به چشم مشاهده کند، عنوان کرد: معلم، خانواده و دانش آموز باید درک روشنی از سندتحول داشته باشند. روشی که همکاران ما در سال های گذشته انتخاب کردند این بود که برای گفتمان سازی به توضیح دادن درباره سند اکتفا کردند. این توضیح دادن لازم است اما کافی نیست. به عنوان مثال اگر بتوانیم نشان دهیم که دانش آموز در طول تحصیل به یک مهارتی دست پیدا میکند که قابلیت های او را افزایش می دهد هم خانواده استقبال می کند و هم دانش آموز و معلم. وقتی اینها در حد گزاره های هدف و در حد گفت وگو باقی می ماند،  اثرگذاری لازم را ندارد اما وقتی در صحنه مدرسه ظهور و بروز می یابد اثرگذار و جذاب هم می شود.

وی در ادامه با بیان اینکه ۲۵ برنامه تحولی را استخراج کردیم، به سیاست همسوسازی محتوای درسی با سند که چند سال قبل انجام شد اشاره کرد و گفت: این روش همسوسازی کافی و مناسب نبود. اکنون تولید محتوا بر اساس سند شروع شده و راهنمای تولید تمام بسته های یادگیری برای تمام پایه ها تا آخر امسال به اتمام می رسد و از سال ۱۴۰۰ بر اساس اهداف سند، محتوا تولید می شود که یک کار دراز مدت است.

حاجی میرزایی ادامه داد: سندتحول بنیادین به بودجه نیازمند است و در آموزش و پرورش ۹۸ درصد پولی که می گیریم صرف حقوق می کنیم  و کمتر مجال پیدا می کنیم که به جنبه های کیفی توجه کنیم.

وی با بیان اینکه هیچ راهی برای توسعه پایدار جامعه جز از طریق اصلاح جریان یادگیری وجود ندارد، گفت: هرتحولی به میزانی پایدار است که در جریان یادگیری جامعه رسوخ کرده باشد. بیشترین افزایشی که دولت در فاصله سال های ۹۲ تا ۹۹ در حقوق کارکنان خودش اعمال کرده متوجه فرهنگیان است. اینطور نبوده که افزایش فقط مربوط به کادر اداری باشد. همه کارکنان ما مشمول این افزایش ها شده اند و یک ضریب ۵۰ درصد اسفندماه افزوده شد که در اسفند ماه محقق شد اما برای معلمین در ۹ ماه گذشته در چهارنوبت افزایش حقوق داشته ایم.

وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه ۳۲۰ هزار معلم شاغل و بازنشسته برای استفاده از مسکن ثبت نام کردند، اظهار کرد: فعلا اطلاعات ۷۵ هزار نفر تایید شده و در اولویت هستند و مقدمات ساخت واحد برای حدود ۲۵ هزار مورد فراهم شده است. ۴۰۰۰ میلیارد تومان وام با بهره ۴ درصد از بانک ملی برای آورده اول فرهنگیان درنظر گرفته شده و وام بانک مسکن هم هست و شرایط مناسبی برای مسکن دار شدن این افراد فراهم شده است.

حاجی میرزایی درباره وضعیت تامین نیروی انسانی گفت: در قانون آمده افرادی که می خواهند استخدام شوند منحصرا باید از دانشگاه فرهنگیان و شهید رجایی بیایند. اما بر اساس قانونی در سال ۸۸ که ۱۱ بار اصلاح شده ۱۹۷ هزار نفر استخدام شده اند و ۱۰۰ هزار نفر دیگر منتظر هستند که به این خیل بپیوندند. اما این روش مناسب نیست و باید این امکان را داشته باشیم که از بین افراد بهترین انتخاب ها را داشته باشیم. از این تعداد امسال ۲۵ هزار نفر بر حسب امتیازات دریافتی استخدام می شوند.