دریای اندیشه

برداشت لیمو ترش از باغات هرمزگان آغاز و تا پایان آبان ماه ادامه خواهد داشت.
همه ساله از اواسط خرداد ماه فصل برداشت لیموترش  در هرمزگان آغاز شده و به دلیل آب و هوای خاص این استان برداشت این محصول جادویی تا پایان آبان ماه ادامه دارد. قابل ذکر است که شهرستان رودان مقام اول در سطح زیر کشت و تولید این محصول با ارزش را در کشور دارد.
در همین رابطه مسعود گرگیج مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی هرمزگان در گفتگوی اختصاصی با روزنامه دریای اندیشه، ضمن اشاره به آغاز کار برداشت لیموترش از باغات شهرستانهای هرمزگان اظهار کرد: از حدود 20 روز قبل کار برداشت لیموترش در استان آغاز شده و تا پایان آبان ماه نیز ادامه می یابد.
گرگیج با یادآوری این نکته که برداشت لیمو از باغ‌های استان هرمزگان، نزدیک به شش ماه ادامه دارد،‌ گفت: عملیات برداشت، متناسب با نوع لیمو و مصرف آن، از اواخر فصل بهار آغاز شده و تا اواسط فصل پاییز ادامه دارد.
لیموترش گنجینه ای از خواص درمانی و غذایی است که سلامتی را ارتقا می دهد و بسیاری از ناخوشی ها را از ما دور می کند, بسیاری از تمدن‌های باستانی معتقد بودند که لیمو ترش می‌تواند سموم را از بدن دفع کند و با برسی های اخیر کارشناسان و دانشمندان ثابت شده که این موضوع صحیح بوده و حتی فعالیت بیولوژیکی مرکبات، به طور خاص بیوفلاونوئید در فعالیت‌های ضد سرطانی را نیز تایید کرده است.
بیماری جاروک لیمو ترش، بلای جان باغات هرمزگان
بیماری جاروک لیمو ترش برای اولین بار در ایران در سال ۱۳۷۶ از استان سیستان و بلوچستان و در سال ۱۳۷۷ نیز از استان هرمزگان گزارش شده است.
علائم بیماری جاروک:
نشانه های بیماری جاروک لیموترش شامل ظهور شاخه های جاروئی شکل در یک قسمت از درخت و سپس گسترش بیماری و افزایش تدریجی تعداد شاخه های جارویی به سایر قسمت ها می باشد. خشک شدن برگها در شاخه های جارویی منجر به خشکیدگی شاخه ها یکی پس از دیگری و نهایتا مرگ درختان آلوده طی حدود سه تا پنج سال می شود.
 عامل بیماری جاروک لیموترش:
عامل بیماری جاروک لیموترش ماهیت شبه مایکوپلاسمایی داشته و با نام علمی کاندید شناخته می شود. این فیتوپلاسما در آوند آبکش گیاه میزبان فعالیت می کند و روی محیط کشت های مصنوعی قابل کشت نمی باشد.
راههای توصیه شده جهت پیشگیری و جلوگیری از گسترش بیماری جاروک:
- کنترل علف های هرز باغات جهت حذف میزبانهای علفی و کنترل ناقل یا ناقلین احتمالی.
- انهدام کامل باغات لیموترش با آلودگی بالای ۵۰درصد.
- استفاده از ارقام مقاوم به بیماری در احداث باغات جدید از جمله رقم پرشین لایم.
- آشنا نمودن باغداران با علائم بیماری و خطرات جدی این بیماری.
- انهدام درختان آلوده به منظور جلوگیری از اشاعه بیماری.
- کشت ارقام غیر میزبان مرکبات و یا سایر درختان میوه گرمسیری و نیمه گرمسیری بعنوان جایگزین.
- بازرسی مداوم و مرتب باغات مناطق مشکوک توسط کارشناسان اجرایی، جهت شناسایی و ردیابی کانونهای آلودگی در هر منطقه.
لیمو ترش یکی از مهمترین و اقتصادی ترین محصولات کشاورزی در هرمزگان است و آمارها نشان می دهد که بیشترین سطح زیر کشت این محصول در کشور مربوط به هرمزگان می باشد و در زمینه تولید لیمو ترش نیز استان رتبه نخست را در کشور به خود اختصاص داده است.
پیش بینی برداشت بیش از 165 هزار تن لیموترش
مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی هرمزگان با اشاره به آغاز فصل برداشت انواع محصول لیمو از خرداد ماه سال جاری اظهار کرد: میزان سطح زیر کشت انواع لیموترش(مکزیکن لایم و لیسبون، پرشین لایم،....) در استان 13 هزار و 500 هکتار است که پیش بینی می شود حدود 167 هزار تن محصول از باغات لیموترش استان برداشت شود.
وی همچنین با بیان اینکه پیش بینی می شود تولید محصول لیموترش نسبت به سال گذشته 2 درصد افزایش یابد، افزود: مدیریت بهینه باغ، تغذیه باغات و کنترل آفات و بیماری ها از مهمترین دلایل افزایش برداشت لیموترش در استان می باشد.
گرگیج همچنین عنوان کرد: بیشترین سطح زیر کشت محصول لیموترش مربوط به شهرستان رودان با  9 هزار و300 هکتار و پس از آن به شهرستان میناب با سه هزار و 700 هکتار اختصاص دارد.
وی اظهار کرد: محصول لیموترش عمدتا پس از تامین بازار داخل استان به سایر استان ها مانند تهران، اصفهان، خراسان رضوی، زنجان و ... ارسال می شود.همچنین کار سورتینگ و ‌بسته بندی این محصول در استان انجام شده و‌ پس از آن در جعبه های چهار کیلویی به بازار مصرف ارسال می شود.
مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی هرمزگان تصریح کرد: شهرستان‌های رودان، میناب، بندرعباس و حاجی آباد از مناطق مهم تولید لیمو ترش در استان هستند و استان هرمزگان رتبه برتر تولیدلیمو ترش در کشور را داراست.
شهرستان های رودان و میناب محل اصلی پرورش و تولید لیموترش در استان هرمزگان هستند. شهرستان رودان به دلیل آب و هوای مناسب، کشت و پرورش لیموترش در آن رواج بسیاری دارد، تا جایی که لیموترش به عنوان مهم ترین محصول کشاورزی این شهرستان به شمار می رود. این شهرستان یکی از قطب‌های مهم کشاورزی هرمزگان است که اشتغال و اقتصاد آن وابسته به کشاورزی بوده و ۸۰ درصد از جمعیت آن به طور مستقیم و غیر مستقیم در بخش کشاورزی، دامداری و صنایع وابسته به آن مشغول فعالیت هستند.
ضیاءالدین صامتی، مدیر جهاد کشاورزی شهرستان رودان در مصاحبه اختصاصی با روزنامه دریای اندیشه با بیان اینکه کل سطح زیر کشت شهرستان رودان بیش از 9 هزار هکتار است، اظهار کرد: در سال جاری از این مقدار سطح زیر کشت در باغات شهرستان بیش از 90 هزار تن لیمو برداشت خواهد شد که پیش بینی می شود نسبت به سال قبل پنج تا 10درصد افزایش تولید خواهیم داشت.
وی بیان کرد: شهرستان رودان بیش از 40 درصد لیموترش کشور را تامین می کند که بیشترین میزان تولید لیموترش مربوط به بخش مرکزی این شهرستان و منطقه برنطین است و این محصول غالبا به صورت تازه خوری و درصد بسیار ناچیزی از آن نیز به صورت لیموی خشک و آبلیمو مصرف می شود.
صامتی بازارهای هدف فروش لیموی شهرستان رودان را تمامی بازارهای داخلی کشور ذکر کرد و گفت: شهرستان رودان در زمینه تولید و تناژ عملکرد، مقام نخست را در سطح کشور داراست. وی همچنین بیان کرد: امسال نیز بیماری جاروک باعث خسارات بسیاری به باغ های لیموی شهرستان رودان شده است. 
عباس مویدی مدیر جهاد کشاورزی شهرستان میناب در گفتگوی اختصاصی با دریای اندیشه اظهار کرد: پیش بینی می شود بیش از 70 هزار تن لیمو ترش از باغات شهرستان میناب برداشت شود و با توجه به مدیریت بیماری جاروک در این شهرستان، این بیماری به طور نسبی کنترل شده و در چند سال اخیر شاهد افزایش نسبی سطح زیر کشت و تولید لیموترش در شهرستان میناب بوده ایم.
وی بیان کرد: با توجه به کاهش شدید بارش ها نسبت به سال گذشته در شهرستان میناب، علیرغم افزایش نسبی سطح تولید لیموترش، امکان افزایش تولید پیش بینی نمی شود و همچنین از اقدامات موثری که در زمینه کاشت و پرورش لیموترش در این شهرستان انجام گرفته، توصیه به جایگزینی با ارقام مقاوم و تغذیه و بهداشت باغ، مبارزه با ناقل بیماری جاروک بوده است.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان میناب اظهار کرد: از مشکلات باغداران لیموی شهرستان میناب، کمبود تولید نهال استاندارد و سالم، کمبود نهالستان های مجوز دار، افزایش دما و کاهش بارندگی ها و کاهش کیفیت آب، نبود یک تشکل قانونمند و نظام بهره برداری است. 
در این ارتباط و با توجه به فصل برداشت لیمو در استان هرمزگان به سراغ یکی از کشاورزان شهرستان رودان رفتیم و مصاحبه ای در ارتباط با این گزارش انجام دادیم.
افشین واحدی، باغدار و کشاورز شهرستان رودان که حدود 20سال است به صورت حرفه ای در این بخش فعالیت دارد، بیان کرد: هر ساله در فصل برداشت لیمو ترش شاهد افزایش نامتعارف کرایه حمل و نقل و همیچنین بسته بندی و کارتن هستیم که می توان افزایش کرایه را بعنوان یک معضل به حساب آورد، زیرا زمانی که کرایه افزایش پیدا می کند، هزینه تولید یک کشاورز نیز بیشتر می شود و اینجاست که کشاورز متضرر می شود. 
واحدی مهمترین مطالبه و درخواست باغداران استان هرمزگان را نظارت صحیح بر افزايش كرايه حمل ونقل و همچنین دربخش هاي ديگر مثل فروشگاهاي سم و بذر وكود دانست.
طعم ترش لیمو به دلیل وجود ماده ای با نام اسید سیتریک است که به هضم غذا کمک می کند. این میوه منبع غنی ویتامین C محسوب می شود، مرکباتی مانند لیموترش باعث دفع سنگ های کلیه نیز می شوند. آهن موجود در لیموترش باعث افزایش ساخت گلبول‌های قرمز و بهبود انتقال اکسیژن در بدن شده و احتمال ابتلا به کم‌خونی فقر آهن و علائم آن را کاهش می‌دهد. 
خواص مفید لیموترش باعث می شود در این شرایط با شیوع ویروس کووید 19 به طور مؤثر در درمان کرونا و سرماخوردگی عمل کند.