طیبه زردشت
دنیای پر از سکوتشان همیشه سرشار از هیاهوست و سعی می کنند در خاموشیای که دارند، راهی برای دغدغههای ریزودرشتشان بیابند تا زندگی روزمرهشان کمی راحت تر و بیدردسرتر طی شود، اما گاهی اوقات مانعی هست تا از مسئله ای کوچک، مشکلی اساسی درست شود. تاکسی گرفتن، مراجعه به پزشک، کار ساده اداری و حتی رفتن به دادگاه هم برایشان دغدغهای اساسی است، تماس گرفتن با اورژانس، آتشنشانی و پلیس 110 هم برایشان مشکلساز است و به همین راحتی نمیتوانند از خدمات آنها استفاده کنند.
سي ام سپتامبر برابر با هشتم مهرماه سال جاري"روز جهاني ناشنوايان"نامگذاري شده است و در همین رابطه دریای اندیشه مصاحبه ای اختصاصی با رفعت ایرانپور معاون توانبخشی سازمان بهزیستی استان هرمزگان انجام داده است که در ادامه می خوانیم:
رفعت ایرانپور با بیان اینکه هدف از اين نامگذاري، ارتقای فرهنگ ارتباط با ناشنوايان، دانسته هايي از زبان اشاره و آگاهي سیاستمداران و همچنین عموم مردم از مشکلاتی است كه اين قشر با آن رو به رو ميباشند گفت: ناشنوا فردی است كه بدون استفاده از وسايل كمک شنیداری، قادر به شنیدن گفتار ديگران از طريق حس شنوايي نیست و میزان شنوايی نیز با واحدی به نام دسی بل اندازه گیري ميگردد که این گستره شنوایی در انسان عادی بین 1 تا461 دسی بل است و بر اين اساس ، میزان ناتوانی حس شنوايی در افراد ناشنوا، 71 دسی بل يا بیشتر و در افراد كم شنوا بین 65 تا 20 دسی بل است.
وی تصریح کرد: برای تعیین معلولیت افراد می بایست هر دوگوش، کم شنوایی داشته باشند و فقدان شنوایی در یک گوش به تنهایی طبق دستورالعمل سازمان جهانی بهداشت معلولیت محسوب نمی شود.
معاون توانبخشی سازمان بهزیستی استان هرمزگان افزود: دفترامور توانبخشی روزانه و توانپزشکی، برای ارائه خدمات آموزشی و توانبخشی به کودکان مبتلا به اختلالات شنوایی نسبت به راه اندازی مراکز روزانه آموزشی توانبخشی، با همکاری بخش غیردولتی اقدام می نماید و هدف از اجرای این برنامه، رساندن گروه هدف به حداكثر سطح استقلال و عملكرد میباشد.
ایرانپور اظهار داشت: در این مراکز، فرد به مرکز مراجعه و از بسته خدمات تخصصی برخوردار و خانواده وی نیز از آموزشهای لازم بهره مند خواهند شد همچنین، متخصصان مرکز به صورت تیمی نسبت به ارزیابی، هدفگذاری فردی، طراحی برنامه درمانی و توانبخشی و اجرای آن، برای خدمت گیرندگان مراکز اقدام می نمایند.
وی بیان کرد: در این طیف از مراکز، غالباً تجهیزات کامل توانبخشی موجود است و فضا برای دسترسی گروه هدف به خدمات مناسب سازی شده است. سازمان بهزیستی نیز به صورت مستمر نسبت به نظارت بر فضا، کارکنان و خدمات مراکز با استفاده از چک لیستهای ارزشیابی اقدام و بر اساس درجه ارزشیابی مراکز بابت هر فرد خدمت گیرنده، یارانه پرداخت می کند و بخش کوچکی از هزینه ها را نیز خانواده متقبل می شوند.
رفعت ایرانپور گفت: طبق مطالعات متعدد سالهای اخیر، در صورتی که کودک دارای افت شنوایی پیش از 3 ماهگی تشخیص داده شود و قبل از سن شش ماهگی از وسیله تقویت کننده صوتی و برنامه های توانبخشی مناسب بهره مند گردد، میتواند به مهارتهای گفتاری و زبان قابل مقایسه با کودکان طبیعی دست یابد.
وی افزود: مداخالت توانبخشی شنوایی شامل: تجویز وسیله کمک شنوایی مناسب نظیر سمعک، تربیت شنوایی، گفتار
درمانی وکاشت حلزون میباشد.
وی ادامه داد: خدماتی که سازمان بهزیستی به این گروه ازافراد ارائه میدهد سمعک ، باطری سمعک، هزینه درمان ، پرداخت کمک هزینه مستمری ،پرداخت کمک هزینه معیشت ماده ۲۷، هزینه دانشگاه ،بیمه خدمات توانبخشی ، 3 درصد استخدامی، وام خوداشتغالی، کمک هزینه مسکن و ودیعه مسکن می باشد.
معاون توانبخشی سازمان بهزیستی استان هرمزگان تصریح کرد: مرکز آوای فرشتگان ازسال ۱۳۹۰ تحت نظارت سازمان بهزیستی، فعالیت خود رادرخصوص کودک کم شنوا و خانواده در شهربندرعباس و درجهت آموزش و آماده کردن کودکان زیر۶ سال برای ورود به مدارس عادی شروع کرده و دراین راستا ازنیروهای متخصصی همچون گفتاردرمان، شنوایی شناس، کاردرمان و روانشناس بهره گرفته شده و همچنین کلاسهای هنری چون تئاتر، موسیقی و نقاشی برگزار می گردد.
ایرانپور اظهار داشت: به دلیل پیشگیري از تشدید روند سرایت بخشی بیماري کرونا ، مراکز روزانه آموزشـی توانبخشـی کودکان مبتلا به اختالالت شنوایی از اسـفندماه سال 98 به تبعیت از مدارس آموزش و پرورش تعطیل شدند و با توجه به لزوم اسـتمرار یافتن خدمات جهت پیشگیري از افت عملکرد کودکان مبتلا به اختالالت شنوایی مرکز مذکور و همچنین برای حمایت از کسب و کار کارشـناسان و کارکنان شاغل در مرکز، شـیوه نامه برنامه توانبخشـی از راه دور مراکز روزانه آموزشـی توانبخشـی با مشارکت کمیته علمی و کارشـناسان توانبخشـی مراکز روزانه آموزشی توانبخشی تابعه و کارشناسان استانی و ستادي بهزیستی کشور تدوین و به استانها ابلاغ شد و از سال 99 تعداد ۸۶ نفر با معلولیت کم شنوایی از مرکز آوای فرشتگان خدمات از راه دور دریافت نمودند.
رفعت ایرانپور اذعان کرد: بیشترین مشکل افراد ناشنوا، عدم حضور مترجم در ادارات است ناشنوایان به دلیل مشکل ارتباط گیری با سایر افراد، دچار مشکلات متعدد می شوند و در اغلب موارد احقاق حقوق و دفاع از خود را ندارند و مشکل دوم ،اشتغال این افراد است که متاسفانه باتوجه به پاندومی بیماری کرونا شغلشان را از دست داده اند.
ناهید رزمی پور کارشناس مسئول توانبخشی بهزیستی شهرستان بندرعباس نیز در مصاحبه اختصاصی دریای اندیشه بیان داشت: شعار امسال روز جهانی ناشنوایان" جشن رشد و شکوفایی جوامع ناشنوایان " است که از سوی فدراسیون جهانی ناشنوایان نامیده شده.
وی در خصوص اینکه هدف از شعار امسال چیست؟ گفت: در مورد این سوال بر می گردیم به وضعیت ناشنوایان که با وجود اینکه صدایی ندارند اما از زبان اشاره استفاده می کنند و همین زبان اشاره جای صدای آنها را گرفته است.
رزمی پور ادامه داد: مشکلات ناشنوایان بیشتر بر می گردد به همان عدم ارتباط کلامی که این امر باعث شده روی اکثر موارد تاثیر بگذارد مثل اشتغال ، تحصیل، و..
کارشناس مسئول توانبخشی بهزیستی شهرستان بندرعباس افزود:اقدامات زیادی از طرف سازمان بهزیستی در خصوص بهبود کیفیت زندگی این گروه از عزیزان انجام شده از جمله: استفاده از رابط ناشنوایان در مراسمات و جشن ها و مدارس، از نظر مالی نیز پرداخت کمک هزینه ازدواج، کمک هزینه شهریه دانشگاه، تخفیف 50 درصدی مالیات به اولیاء دارای فرزند معلول شدید و خیلی شدید، استفاده این افراد از سامانه برون شهری ریلی، هوایی ، دریایی دولتی و عمومی به صورت نیم بها ، درزمینه لوازم توانبخشی مثل ویلچر، عصا و... به صورت رایگان در اختیار توانخواه قرار داده می شود، در زمینه اشتغال نیز، وام های اشتغال با درصد پایین برای این عزیزان در نظر گرفته و در اختیار آنها قرار می دهد، علاوه بر کمک هزینه دانشگاه ، کمک هزینه تحصیلی برای دانش آموزان ، کمک هزینه ایاب و ذهاب ، پرداخت مستمری ماهانه که به حساب این عزیزان واریز می شود، کمک هزینه کاشت حلزون، همچنین تفاهم نامه با بیمارستان شهید محمدی بندرعباس به این صورت که قبل از پرداخت اگر صورتحساب را به بهزیستی ارائه دهند شامل تخفیف هزینه پرداخت می شوند و اقدامات زیاد دیگری که در این مبحث نمی گنجد.
وی تصریح کرد: اغلب افراد فکر میکنند تنها راه برقراری ارتباط با ناشنوایان زبان اشاره است در حالی که لبخوانی و ارتباط نوشتاری از اصول مهم برای تعامل صحیح و کامل با ناشنوایان است و در شرایط بیماری کرونا به دلیل استفاده از ماسک در این روزها تعاملات اجتماعی برای افراد ناشنوا بیش از پیش مشکل ساز شده است.
رزمی پور اذعان داشت: مشکلی که ناشنوایان در این دوره زمانی با توجه به شیوع همه گیری ویروس کرونا دارند ، همین ماسک هایی است که همه ما از آنها استفاده می کنیم به دلیل اینکه همه مردم زبان اشاره بلد نیستند و با استفاده از ماسک نیز جلوی لب خوانی، گرفته می شود و به این طریق آنها نمی توانند متوجه شوند که ما چه می گوییم ، مشکل دیگر این عزیزان در دوران کرونا بیکاری است که با وجود این دوران سخت تعداد زیادی از ناشنوایان از کار خود بیکار شده اند.
وی گفت: اگر خانواده در بدو تولد نوزادشان و با تشخیص ناشنوایی، سریعا به اداره و یا مراکز آموزش ناشنوایان مراجعه کنند مسلما پیشرفت بیشتری خواهند داشت ولی متاسفانه این اتفاق رخ نمی دهد و حتی گاهی اوقات چندین سال طول می کشد تا اینکه خانواده فرزند خود را به کلاس های آموزشی آورده که از آموزش برخوردار شود و همین وقفه ای که پیش می آید باعث ایجاد مشکل در آموزش آنها می شود و پیشرفت شان را کم می کند.
ناهید رزمی پور افزود: مراکز گفتار درمانی جهت آموزش ناشنوایان عزیز در استان وجود دارد که در این زمینه مشغول به فعالیت هستند و در حوزه آموزش هم کلیه مراکز آموزشی و دانشگاه ها پذیرای این عزیزان می باشند.
کارشناس مسئول توانبخشی بهزیستی شهرستان بندرعباس ادامه داد: در زمینه اشتغال نیز وام اشتغال برای ناشنوایان عزیز در نظر گرفته شده که آنها می توانند با درصد بسیار پایین وام اشتغال را دریافت کنند و همچنین فنی و حرفه ای با ناشنوایان در این زمینه همکاری می کند.
در کنار ایجاد امکانات مناسب و بسترسازی های متناسب با نیاز ناشنوایان، خدمات پیشگیرانه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. غربالگری شنوایی نوزادان جهت شناسایی و مداخله بهنگام خدمات درمانی و توانبخشی برای نوزادان دچار مشکلات شنوایی، آموزش به خانواده کودک ناشنوا در خصوص نحوه تعامل و پذیرش کودک،تربیت شنیداری کودک ناشنوا، آموزش گفتارخوانی، آموزش نحوه تعامل و پذیرش کودک،تربیت شنیداری کودک ناشنوا، آموزش گفتارخوانی و زبان اشاره از جمله اقدامات مهمی است که باید صورت بگیرد.
همچنین گفتن این نکته نیز حائز اهمیت است که با توجه به آغاز سال تحصیلی و شروع مدارس، ناشنوایان در حوزه آموزش از دغدغه بسیاری برخوردارند که هنوز برای آن چارهای اندیشیده نشده است چون که ناشنوایان در مسیر آموزشهای مجازی که الان مرسوم است، بسیار مشکل دارند.
در پایان نیز به این نکته می پردازیم که به گزارش ایرنا و طبق آخرین آمار اعلامی از سوی سازمان بهزیستی کشور، ۲۱۳ هزار ناشنوا و ۷۴ هزار نفر دچار معلولیت صوت و گفتار تحت پوشش بهزیستی قرار دارند و همچنین تقریبا ۱۴ درصد از یک میلیون و ۴۰۰ هزار نفر افراد دارای معلولیت، ناشنوا هستند که پنج درصد آنها مشکل صوت و گفتار دارند.