دریای اندیشه

صنایع دستی پیشینه‌ای دارای قدمت فراوان در استان هرمزگان دارد به طوری که پیشینه بعضی از صنایع معروف این استان مانند گلابتون‌دوزی به دوره هخامنشیان بر می‌گردد و می‌توان با آن‌ها ارزآوری بسیاری را انجام داد کاری که استان‌هایی مانند اصفهان به خوبی در آن موفق بوده‌اند و مصنوعات مخصوص خود و هنر دستشان را به همه شناسانده‌اند.

به گزارش دریای اندیشه ؛ صنایع دستی در هرمزگان حاصل ذهن خلاق مرزنشینان جنوب کشور است، چرا که منطقه هرمزگان از لحاظ آب و هوا گرم و خشک است و نخلستان‌ها شاید بیشترین زمین‌های کشاورزی را به خود اختصاص داده‌اند و به همین منظور بخش عمده‌ای از هنر این دیار ساحل‌نشین با نخل و خرما و دریا و ساحل آمیخته شده‌است.

یکی از این هنرهای منحصر مردمان دریا دل هرمزگان حصیر‌بافی است بی‌شک حصیر‌بافی  هرمزگانی‌ها زبانزد عام و خاص است چرا که مردم خونگرم جنوب از برگ پربرکت نخل‌ها وسایل زیبا و کاربردی خلق می‌کنند و استفاده از برگ درخت خرما فقط به بافتن حصیر محدود نمی‌شود چرا که ساخت ظروف حصیری، سبد، عروسک‌های حصیری، زنبیل،‌ زیرانداز،‌ناندان، تویزه،‌ بل، سفره، بادبزن، جارو و... از جمله هنرنمایی‌هایی است که این مردم با استفاده از برگ درخت نخل انجام می‌دهند.

جالب است بدانید که افرادی که از طریق صنایع دستی و مخصوصا حصیر بافی امرار معاش می‌کنند عموما این کار را  به صورت دست جمعی و خانوادگی انجام می‌دهند که همین موضوع خلاقیت آن‌ها را دوچندان می‌کند.

گلابتون دوزی یکی از اصلی ترین صنایع دستی زنان و دختران هرمزگانی است که بیشتر جنبه تزئینی دارد و روی لباس‌ها و خصوصا شلوار‌های بندری استفاده می‌شود در گذشته‌های دور برای گلابتون‌دوزی از نخ‌های ابریشمی که روکش‌های طلا و نقره داشتند استفاده می‌شد اما در حال حاضر از نخ‌های ساده که روکش فلزی دارند استفاده می‌شود و اصيل‌ترین هنر‌نمایی هرمزگانی‌ها امروزه با بالاترین کیفیت و قیمت مطلوب در حال عرضه است.

خوس‌دوزی از دیگر هنر‌های زنان هرمزگانی است که با نخ بر روی مخمل و و تور انجام می‌شود و امروزه بر روی چادر‌های مخصوص زنان بندرنشین دوخته می‌شود و زیبایی چادر‌های محلی را دو چندان می‌کند؛ جزیره قشم در استان هرمزگان به عنوان پایتخت خوس‌دوزی انتخاب شده است و از آن جایی که قشم یکی از+ مناطقی است که از لحاظ جذب بالای گردشگر در بخش عمده‌ای از سال حرف برای گفتن دارد می‌توان از ظرفیت آن برای غالب کردن محصولات صنایع دستی در سبد خرید گردشگران استفاده‌کرد؛ همانطور که در جزیره هرمز این اتفاق افتاده است و کمتر گردشگری وارد جزیره می‌شود که از صنایع دستی آن خرید نکند.

بادله‌دوزی دیگر هنر دست مردم هرمزگان است که از صنایع‌دستی مردم هرمزگان محسوب می‌شود و روی پیراهن‌های بندری انجام می‌شود که طول ۱۵ سانتی متر دارند و باعث جذاب‌تر‌شدن پیراهن‌های بندری که غالبا طرح عربی دارند می‌شود بانوان هرمزگانی در عروسی ها و مراسم‌های شاد از این گونه لباس‌های بادله‌دوزی‌شده استفاده می‌کنند.

هنر سوزن‌دوزی یکی دیگر از انواع صنایع دستی است که در بخش بشاگرد استان هرمزگان رونق دارد و زنان بلوچ هرمزگان بیشتر سوزن‌دوزی میکنند، سوزن‌دوزی یکی از مهم‌ترین شیوه‌های تزئین لباس است و با بخیه‌های رنگی روی بخش‌هایی از پارچه لباس طرح‌های فوق‌العاده را به نمایش درمی‌آورد و این هنر نیز ظرفیت فراوانی را برای درآمد‌زایی و ارزآوری ایجاد می‌کند.

بانوان هرمزگانی مدت‌هاست که در زمینه صنایع دستی خوش درخشیده‌اند اما مشکلات فراوانی دارند که یکی از آنها عدم توانایی در بازار‌یابی است،اگر هنرمندان مرز‌نشین ما بتوانند به درستی بازاریابی کنند بخش بزرگی از مشکلاتشان خصوصا مشکلات اقتصادی آنها حل خواهد شد، برای رفع مشکل بازاریابی ایجاد بازارچه مرزی میتواند پیشنهاد خوبی باشد از آنجایی که هرمزگان یکی از کشورهای مرزی است که همسایه‌های متمول و ثروتمندی دارد حتما باید تلاش کند تا به بازار کشورهای همسایه‌اش راه پیدا‌ کند چرا که همسایه‌های این استان کشورهایی به شدت مصرف‌گرا هستند و راه اندازی چندین بازارچه مرزی مشترک با آن‌ها می‌تواند کمک شایانی به فروش و درآمدزایی از هنر دستان بانوان هرمزگان داشته باشد.

همچنین پیشنهاد دیگری می‌تواند بر بازار صنایع دستی هرمزگان موثر باشد راه‌اندازی مراکز فروش و عرضه دائمی صنایع دستی در کشورهای حاشیه خلیج فارس و جنوب غرب آسیا و حتی آفریقا که تقریبا علایقاشان در بحث لباس و صنایع دستی شبیه هرمزگانی‌ها است می‌تواند گامی رو‌به جلو باشد؛ همچنین خواهرخواندگی و برادرخواندگی با شهرهای دنیا و عضو در شبکه شهرهای خلاق یونسکو کی قرار است به درد این مردم بخورد؟ برگزاری  شب‌های فرهنگی در کشورهای دیگر و استان‌های کشور نیز می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد ما در همین بندرعباس تا پیش از کرونا هر سال در چند نوبت شاهد نمایشگاه‌های صنایع دستی و سوغاتی‌های استان‌های دیگر بوده‌ایم اما خود ما هرمزگانی‌ها چند بار در استان‌های دیگر همزمان را به دید عموم مردم گذاشته‌ایم؟

اگر در هر جای دنیا بگویید که یک استان این‌همه هنر دارد و بازار ندارد تعجب خواهند کرد ما هم می‌توانیم چین باشیم؛ و در کنار محصولات خودمان محصولاتی متناسب با کشورهای دیگر را تولید کنیم فقط کافیست عزمی جدی داشتیم باشیم و با کمک دولت و مسئولین تمام زنجیره‌ارزش این هنرهای دستی را کنار هم قرار دهیم؟

ایجاد مراکز آموزشی برای آموزش بازاریابی و گردشگری نیز از دیگر مسایل موثر است گفتنی است که بعضی از زنان هرمزگانی بخش گردشگری را رونق داده‌اند و از این راه کارآفرینی نیز کرده‌اند.

در استان هرمزگان زنان کارآفرین بسیاری وجود دارند که در حوزه صنایع دستی فعالیت می‌کنند و با ایجاد کارگاه‌های صنایع دستی و تهیه یک وام مشاغل کوچک کارآفرینی کرده‌اند، ظرفیت حوزه بانوان خصوصا در صنایع دستی بسیار عظیم است و با مدیریت و حمایت درست می‌تواند هرمزگان را به محل ارزآوری و اشتغال خانگی تبدیل کند.

امروزه در کشورهای توسعه‌یافته مسئولان اقتصادی و مردم کارآفرین به دنبال افزایش درآمد سرانه هستند و حوزه صنایع‌دستی یکی از بخش‌هایی است که پتانسیل افزایش درآمد سرانه را دارد؛ در کشور‌های همجوار ایران از کشور های عربی گرفته تا افغانستان و پاکستان،عراق و سوریه به دنبال افزایش زمینه برای شکوفایی صنایع‌دستی هستند و از مشتریان صنایع دستی کشورمان ایران نیز محسوب می‌شوند؛ استان هرمزگان نسبت به استان‌های همجوار خود در حوزه صنایع دستی درخشان تر است و حرفی برای گفتن دارد،چرا که هم تنوع بالا و هم کیفیت اجناس بر ارزش آنها افزوده است، محصولات سفالی زیبا و لعاب دار که تولید آنها بیشتر در منطقه میناب رواج دارد مجموعه زیبای دیگری از صنایع دستی هرمزگان است و طرفدار‌های مخصوص خود را دارد بنابراین رسیدن به رونق اقتصادی کاری دور از دسترس نیست عزم قوی می‌خواهد و مردکهن!

انتهای پیام/