دریای اندیشه

ناکامی در ازدواج ممکن است برای یک نفر یا هر دو نفری که ازدواج کرده اند رخ دهد، زمانی که فرد بعد از ازدواج، نیازها و خواسته و تصوراتش برآورده نشود دچار ناکامی در ازدواج و سرخوردگی از انتخابش می شود و این در جامعه امروز در حالی که جوانان با مشکلات عدیده ای برای تشکیل خانواده روبرو هستند این روزها بیشتر به چشم می آید.
به گزارش اختصاصی دریای اندیشه در تقویم رسمی ایران، سالروز ازدواج فرخنده و مبارک حضرت علی (ع) و حضرت فاطمه زهرا (س) که مصادف با اول ذی‌الحجه هر سال است، به عنوان روز ازدواج نامگذاری شده است و هفته ای هم به همین نام در کشور وجود دارد که در آن با اجرای برنامه های ویژه برای ازدواج جوانان تبلیغ می شود اما در این گزارش سعی کردم با علم بر این که نرخ  ازدواج و آغاز زندگی مشترک در کشور کاهش روزافزون داشته است به ناکامی های جوانان در این راه بپردازم.
احساس ناکامی در ازدواج 
زمانی که در ازدواج نیازها و خواسته ها و تصورات دو نفر یا یکی از آن ها بر آورده نشود ، فرد دچار سرخوردگی و ناکامی در ازدواجش میشود ، شما از روی برخی علایم میتوانید متوجه احساس ناکامی در ازدواج شوید.
در دنیای امروزی در راه رسیدن جوانان  به خانه بخت سنگ های سخت بسیار افتاده است که جوانان باید به هر نحو ممکن یکی یکی آنها را از میان بردارند تا به خانه خوشبختی برسند ،از اوضاع نابسامان اقتصادی تا سنت های غلط خانوادگی و یا دخالت های نابجا ، توقعات بزرگ و چشم و هم چشمی که اصل ازدواج اسلامی را از زیر سوال برده است. از سویی دیگر متاسفانه امروزه در کشور ما شاهد معضل عدم تمایل جوانان به ازدواج و تشکیل خانواده هستیم که هر کدام بنا به دلایل مختلفی از بیکاری گرفته تا وضعیت نابسامان اقتصادی، مهریه های سنگین، طلاق و خیلی از مسایل مشابه از این امر مهم سر باز می زنند و به سمت تجردگرایی تمایل پیدا می کنند. 
برای آشنایی با تفکرات جوانان از ناکامی های قشر آنان از ازدواج بغ چند تن از آنها گفتگو کردم تا به عمق فاجعه از منظر آنها نگاه کنم و با راهکارها آنان برای برون رفت از چالش آگاه شوم.
آسیب های که کام ازدواج را تلخ می‌کند
صادق زعیمی از جوانان فعال در حوزه های جهادی به اشاره به آسیب های بوجود آمده در امر ازدواج در جامعه گفت: به اعتقاد بنده باید شرایطی بوجود  بیاید که جوانان  از قشرهای مختلف ساعت های پای میز جلسه بنشینند و درباره مباحث ازدواج به بحث و گفتگو بپردازند تا نکات بسیار ظریفی از دل صحبت های آنان بیرون بیاید.
وی ادامه داد: مهمترین مسایل در حوزه آسیب های ازدواج در بین جوانان را می توان به عدم استقلال مالی ، عدم معاشرت کافی زوجین، ازدواج در سنین پایین، درگیری های بیش از حد زوجین و اعتیاد نام برد که مخصوصاً عدم تفاهم و ازدواج در سنین پایین را متاسفانه در قشر جوانان مذهبی و هیأتی و مسجدی را می بینیم.
زعیمی افزود: عدم تفاهم در سنین پایین مشکلی است که از سوی خانواده ها نشات می‌گیرد و تفاهم موردی است که آنرا باید در هرکار شراکتی باید داشت که اگر نداشته باشیم آن کار به جدایی منجر نمی شود.
این جوان رودانی تصریح کرد: ازدواج ها در شهرهای کوچک مثل رودان ازدواج های سنتی است و خانواده ها اغلب در امر ازدواج دخالت هایی دارند که این ها موجب می شود دختر و پسر هرگز تفاهم لازم را شکل ندهند و اختلاف نظر قبل از ازدواج حل نمی شود ، و ترس از اینکه احترام پدر و مادر زیر سوال برود و صرفا جهت احترام به بزرگترها شکل گیری تفاهم و علاقه را به آینده می‌سپارند که این کار یک کار غلط و دروغ بزرگ است.
وی گفت: وقتی خانواده ها در بحث دخالت می کنند عدم تفاهم شکل می‌گیرد و خانواده از استقلال و مستقل بودن فرزند بی اطلاع اند، خانواده از پخته شدن فرزند خود در تمامی امور بی اطلاع اند و این بی خبری بعد از ازدواج دختر و پسر را وارد یک چالش بزرگ خواهد کرد و فهم و درک متقابل بسیار بالایی را میطلبد که دختر و پسر از آن بیرون بیایند.
زعیمی بیان داشت: اینجا وقتی دختر و پسر وارد این چالش بشوند دیگر آسیب ها همچون درگیری های لفظی شکل گیری می گیرد و وقتی ازدواج سنتی باشد خانواده در امور کوچک وارد می شوند که آنرا به سوی طلاق می کشاند.
وی به مسئله ازدواج در سن پایین نیز به عنوان آسیب جدی دیگر اشاره کرد و گفت: این آسیب مهمترین آسیب است چرا که اینجا عملا دخالت خانواده ها برای شمل گیری ازدواج بی بدیل است و باید یک راهکار جدی برای آن دیده شود تا از وقوع یک فاجعه در آینده پیشگیری کرد.
وی گفت: ازدواج در سن پایین اغلب با ناسازگاری روبرو هستند چرا که دختر هنوز به رشد کافی ذهنی، عاطفی ، فرهنگی و بعد اقتصاد و اجتماعی  نرسیده اند. 
صادق زعیمی اظهار داشت: اینجا ازدواج در سن پایین شکل گرفته و ناسازگاری ها زیاد شده و رشد کافی در بعد فرهنگی و اجتماعی اصلا شکل نگرفته و  عملا دختر و پسر هیچ گونه مهارت کافی برای ازدواج را ندارند و وقتی شخصی مهارت لازم را نداشته باشد هرگز معیارهای و توانایی و ارزش خود و طرف مقابل را نمی تواند در زندگی پیدا کند .
وی ادامه داد: یکی از ذهنیت های اشتباه خانواده این است که گمان می کنند فرزند نیازی به مهارت ندارد و خود را قیاس می کنند با گذشته خود و اینکه مهارت کم کم بدست می آید ، قطعا زندگی شبیه به بازی های کامپیوتری نیست که کم کم در آن خبره می شویم ، اینجا بحث رشد و زمینه های ازدواج است قطعا اگر زمینه ها کافی را نداشته باشیم نمی توانیم در آن پیشرفت کنیم.
وی تاکید کرد: یکی دیگر از موضوعات در اینجا بحث اقتصادی است که بعضاً خانواده بخاطر کم کردن یک عضو خانواده دخل و خرج خانه را کمتر می کند که یک تفکر بسیار غلط در خانواده های اغلب روستایی و کم بضاعت است.
وی دیگر موضوع  ازدواج در سن پایین را وجود هیجانات طرفین مانند ترک خانواده ، فشار خانواده ، احساسات زودگذر دانست که   باعث ضرر های جبران ناپذیر می شود.
صادق زعیمی گفت:  بحث هیجانات جنسی در سن پایین موجب می شود که این هیجان در بین طرفین  دو چندان شود که این موجب توجه آنها به اشتباه آنان در ازدواج خواهد شود.
اختلافات فرهنگی شمشیر دولبه ازدواج 
ربابه شکاری دیگر جوان رودانی با اشاره به برخی اختلافات فرهنگی در امر ازدواج ، اختلاف فرهنگی را یک شمشیر دو لبه عنوان کرد و آنرا همانطور که یک موضوع جذاب دانست گفت: علی رغم جذابیت این امر در ازدواج مشترک می توانند طرفین را با چالش های زیادی روبرو کند و کنار آمدن با این چالش با راهکار هایی اساسی نیاز دارد.
وی بیان داشت: چنین راهکار هایی برای کنار آمدن با ازدواج در اینجا اول خانواده است که اولین مخالفان بر سر راه چنین ازدواج هایی هستند ، در اغلب موارد مخالفت خانواده به دلیل نگرانی آنها از آینده دختر و پسری است که در چنین شرایطی و بدون شناخت از فرهنگ و سنت یکدیگر می خواهند باهم زندگی کنند و از سوی دیگر آنها نگران این اند که خانواده ها نمی خواهند رفتار  فرزندان شأن به دلیل مواجه شدن با یک فرهنگ دیگر تحت تاثیر قرار بگیرد.
شکاری افزود: معمولا نداشتن زبان و گویش مشترک نیز در این میان مشکل تلقی می شود، البته این بدان معنا نیست که دختر و پسر از دو کشور متفاوت هستند بلکه اختلاف فرهنگی آنها از  نوع صحبت کردن متفاوت آنها است که اینجا  تطبیق پذیر بودن زوجین از یکدیگر را زمان بر میکند و هم کف بودن آنها نیز عملا بسیار با تاخیر شکل می‌گیرد.
وی سن ازدواج را دیگر نکته بسیار مهم ازدواج دانست و گفت: در بحث سن و سال زوجین هر چه سن آنها بالاتر برود آنها مشکل پسند تر خواهند شد و هرگز نخواهند توانست بر اساس معیار و مفهوم خاصی انتخاب مناسبی را داشته باشند.
این جوان رودانی مشکلات اقتصادی و معیشتی را دیگر معضل جوانان بر سر راه ازدواج عنوان کرد.
مشکلات اقتصادی کمر ازدواج را می شکند
شعیب دادرس از جوانان فرهنگی و فعال قرآنی در خصوص اقتصاد در ازدواج گفت: در ازدواج یکی از اساسی ترین مباحث مربوط به اقتصاد خانواده ها است و هرگونه مشکل در اقتصاد در کشور خود را در خانواده ها نشان می دهد و هر گونه  تورم و ناترازی در ازدواج عامل عدم استقبال جوانان به ازدواج خواهد بود.
وی گفت: یک انسان از نوجوانی در او نیاز به ازدواج  ایجاد می شود و در جوانی میل آنها شدت می گیرد و جوانی که هم اکنون خود را در اوج می بیند و شرایط خود را نگاه میکند که از پس نیازهای اولیه خود برنمی‌آید طبیعتاً این جوان دخل و خرج را مناسب نمی‌بیند و دست به ازدواج و تشکیل خانواده نمی زند.
دادرس تاکید کرد: قطعا جوانان ما اغلب مومن و متشرع هستند اما از مهمترین شرایط در ازدواج استقلال است و آن ازدواج به لحاظ اقتصادی از خانواده است ، وقتی جوان این مشکل را درک کند هرگز خود را در موقعیت ازدواج قرار نمی دهد.
وی تصریح کرد: اینجا جوانان از رابطه  معقولی بنام ازدواج به رابطه نامعقولی مانند ازدواج سفید ، خلوت و دوستی با جنس مخالف می‌رسد که اینجا دلیلش آسیبی بنام عدم بلوغ و استقلال مالی است که اغلب جوانان را به این سمت سوق میدهد.
این جوان رودانی خاطر نشان کرد: اینجا باید جوان یک منبع درآمد پایدار و مناسب و مکفی برای تامین نیازها خانواده داشته باشد که اگر نباشد او برای تأمین نیازهای عاطفی ، روحی و البته جنسی خود بدنبال یک همدم از نوع دیگر خواهد بود که قطعا در وجود همه انسان هاست و اینجا این نیاز بیدار شده است که متاسفانه دست به رابطه ایی میزند که در قبال آن هیچ مسوولیتی را ندارد.
وی گفت: این رابطه به روح و فکر افراد ضربه می زند اما برخی از جوانان به نوعی به اجبار وارد این مسیر می شود و در نقطه مقابل باید سود  ازدواج شرعی و قانونی در جامعه بسیار فراوان شود. 
دادرس تصریح کرد: در اینجا باید امتیاز های ازدواج برای جوانان در جامعه بسیار فراوان و به سهولت باشد از جمله تسهیلات مناسب ، مسکن رایگان ، کمک هزینه های خرید لوازم خانگی از راهکار مناسب این امر است.
وی اضافه کرد: پس اول مشوق های ازدواج و دوم نگاه جدی به رابطه خارج از ازدواج بواسطه منظر اقتصادی را باید دید.
وی گفت: مباحث اقتصادی ازدواج ناشی از عملکرد دولت ها در حوزه اقتصاد است که اگر وضعیت مناسب باشد اطمینان داشته باشید با اقناع سازی مناسب ازدواج در جامعه رو به رشد خواهد شد ، در این جا می توان از دولت ها دیگر و کشورها دنیا الگو گرفت تا جوان ازدواج را در اولویت داشته باشد.
این جوان در پایان خاطر نشان کرد: باید ترس جوانان از ازدواج در جامعه از بین برود تا آینده ای درخشان را برای خود و خانواده تصور کرده و پای به میدان خانواده بگذارد.
وقتی ناکامی به طلاق می‌رسد 
رویا ملایی کارشناس حقوق و فعال فرهنگی با اشاره به افزایش ورود پرونده های خانوادگی به دستگاه قضا گفت: یکی از دلایل این امر متاسفانه رواج طلاق است که در اینجا دلایل متعددی را باید جستجو کرد.
وی گفت: طلاق از منظر حقوقی در چنین مواردی کاملا مشخص و تعریف شده انجام می شود اما اگر بطور کلی وقتی زوجین نتواند یک رابطه را ادامه دهند طلاق را بهترین کار میدهند که البته قطعا بهترین راهکار نخواهد بود، و باید در اینجا با کمک گرفت از روانشناسان امر از این کار جلوگیری کرد.
وی علت های فردی ، خانوادگی و اجتماعی را از مهمترین موارد شکل گیری طلاق عنوان کرد و گفت:  علل فردی از خانواده نشات می گیرد از رفتار هم زن و هم مرد و مواردی از جمله بیماری و عدم مسوولیت و مشکلات اقتصادی که در زندگی ایجاد می شود و زوجین صبر و تحمل کافی را در مواجه با آن ندارند ، سو ظن و بدبینی و نداشتن شناخت کافی از یکدیگر نیز دیگر مباحث در حوزه فردی است.
وی ادامه داد: از علل خانوادگی را می توان در دخالت های خانواده ها در زندگی و راهنمایی اشتباه به زوجین برای اینکه بیشتر کار گشا باشد علت طلاق می شود.
وی تاکید کرد:  تأثیر فضای مجازی در اجتماع و زندگی خانوادگی را نباید نادیده گرفته چرا که امروزه از قبل همین فضا مجازی افکار افراد شکل می‌گیرد که بیشترین مخاطب آنها جوانان هستند که این وسایل ارتباطات جمعی مشکلات فراوانی را برای خانواده بوجود آورده است .
ملایی تاکید کرد: پیامدهایی که طلاق با خود به همراه دارد در جامعه بسیار مخرب و غیر قابل جبران است و از سوی دیگر منجر بوجود آمدن انحرافات اخلاقی در زنان و مردان می شود . 
وی اضافه کرد: فساد اخلاق مورد اصلی است که باعث از هم پاشیدن خانواده شده و فرد در خارج از محیط خانواده بدنبال تامین نیازها خواهد بود که خود آسیبی جدی در جامعه است.
وی به بزه کاری فرزندان طلاق هم اشاره کرد و گفت: گاها مشاهده میکنیم این جوانان بزهکار فرزندان طلاق اند که هیچ راهنمایی نداشته اند.
این کارشناس حقوقی گفت: پس از طلاق قطعا بسیار این افراد دچار مشکلات اقتصادی خواهند شد که در زنان بیشتر نمود پیدا خواهد کرد، در نتیجه صرف نظر از این علت ها ، طلاق معلول یک علت نیست بلکه علت ها متفاوت در به وقوع پیوستن آن نقش ایفا می کنند که مهمترین آنها عدم شناخت در انتخاب همسر است و برخی از آنها  مانند عدم درک متقابل، انتظارت نامعقول و مشکلات اقتصادی، بی توجه ایی به خواسته های یکدیگر و رعایت نکردن اخلاق اسلامی و روابط خارج از عرف بعد از ازدواج بوجود می آید.