گزارش اختصاصی؛ رودان قطب تولید نهال هرمزگان
  • گزارش و مصاحبه

  • خرداد 27، 1402 - 11:30


 

دریای اندیشه - حامد آزادی:


روزگاری کشاورزان رودانی برای تهیه یک نهال مرکبات که آوازه آن بواسطه کیفیت عالی به نام خودشان برچسپ خورده بود مجبور بودند راهی طولانی را حتی تا استان فارس بپیمایند و بعضاً به جای لیموترش ، نارنگی به آنها قالب می شد اما امروز با بومی سازی تولید ارقام مختلف نهال، رودان را تبدیل به قطب تولید نهال هرمزگان کرده اند.
 رودان بی شک قطب اول کشاورزی هرمزگان است جایی که بی دلیل لقب بهشت را بر خود یدک نمی کشد. در اینجا می توانید به هر نوع میوه گرمسیری و حتی سرد سیری هم دسترسی داشته باشید این اواخر خبر تولید خربزه درختی و آناناس را هم در این منطقه شنیدم چیزی که قطعا برایم خیلی جای تعجب نداشت چرا که اقلیم بسیار مناسب به همراه خاک و آب بی نظیر رودان را بلا شک شایسته بهشت بودن می کند.
وجود باغات زیبا از  ورودی این شهرستان در ایست بازرسی فاریاب چشم هر بیننده ای خیره می‌کند آنچنان که اغلب آنان که تازه گذرشان به اینجا افتاده تلفن همراه بدست گرفته و این منظره طبیعی را ثبت و ضبط می کند. البته تمام این زیبایی بواسطه وجود انواع و ارقام مختلف درختان مرکبات، نخیلات ، انبه و گل و گیاه است که با توسعه باغات کاشت آنها هم رونق بیشتری گرفته است.
اگر به سال های دورتر برگردیم کشاورزان رودانی عملا چندان دسترسی به نهال مناسب مرکبات نداشتند و باید از استان فارس آنرا به منطقه می آوردند نهالی که بعضاً کیفیت آنهم مورد تایید کارشناسان امر نبود اما طی یک دهه اخیر تولید نهال در رودان توسط کشاورزان پر زحمت این دیار شکل بومی به خود گرفته است و هم اکنون در سال ۱۴۰۲ چهار نهال خانه رسمی و دارای مجوز مشغول به تولید انواع نهال هستند ، البته شاید قریب به ۱۰ نهالستان در این منطقه فعال باشند که باید در صف صدور مجوز بروند.
برای آشنایی با نحوه کار در این حوزه که خود یک بخش از کشاورزی با صرفه اقتصادی بسیار خوب است به سراغ یکی از دوستانم  که به تازگی و طی همین یک یا دو سال اخیر در این کار ورود کرده و با پیگیری ،مطالعه و پژوهش موفق به فراگیری فن تولید نهال شده است و  اشتغال پایداری هم برای چند نفر و به قول معروف قلم زن حرفه ای نهال را هم تربیت کرده است رفتم و با او به گفتگو نشستم.
رودان ظرفیت تبدیل به قطب تولید نهال جنوب کشور را دارد
یعقوب صدیقی نیا از باغداران و تولید کنندگان نهال در  رودان در این گفتگو اظهار داشت: با توجه به اینکه در خانواده ای باغدار و صیفی کار به دنیا آمدم علاقه خاصی به این شغل داشتم و از سال ۹۹ بصورت آزمایشی کار تولید نهال را آغاز کردم.
وی ادامه داد: البته از همان ابتدا این دغدغه را داشتم که این کار ریسک دارد و احتمالا جواب ندهد اما با پشتکار ،  تلاش، مطالعه و پیگیری بالآخره آنرا به ثمر نشاندم.
وی گفت:  خدارا شکر هم اکنون به نتیجه رسیده ام و اگر در سال اول فقط ۲۰۰ اصله نهال را موفق به تولید شدم اما با همان تلاش حالا در طول یک سال شاید قریب به صد هزار اصله نهال را تولید داشته باشم.
صدیقی نیا بیان داشت: در این کار به صورت مستقیم سه نفر و بطور غیر مستقیم برای ۱۰ نفر نیز ایجاد اشتغال شده است و بیشتر ارقام بومی مانند انبه، انواع توت ، توت قرمز و موزی، انجیر، انگور، پیوندهای انبه در ارقام مختلف به خصوص ارقامی که نایاب است را دنبال کرده و به ثمر نشانده ام.
وی با بیان اینکه در این راه سختی زیادی را متحمل شده ام گفت: در این راه شاید برخی از ارقام انبه پیوندی را به سختی از شهرستان های همجوار پیدا کرده ام و در حال حاضر تقریبا فقط ۷ هزار نهال انبه  را آماده فروش و روانه بازار دارم.
این نهالکار رودانی تصریح کرد: توصیه ام به همشهریان علاقه‌مند به ورود به این کار این است که از آفتاب و نور ، خاک و آب بسیار مناسب منطقه نهایت بهره را برده و قدردان این نعمت خدادادی باشند.
وی گفت: ورود به این کار به شرط آنکه پشتکار باشد قطعا به لحاظ اقتصادی و تجاری هم مقرون به صرفه است، شاید من در روز اول برای همان ۲۰۰ اصله نهال هم دغدغه فروش داشتم اما   الان هم اگر صد هزار گلدان  را تولید کرده ام بدلیل آن است که در شهرستان های همجوار رودان در هرمزگان و استان کرمان به این ارقام نیاز اساسی دارند.
صدیقی نیا تصریح کرد: اگر برخی از دستگاه‌های نهادهای همچون سازمان جهاد کشاورزی ، خانه کشاورز ، صنف کشاورزان حمایت های لازم را داشته باشد رودان مبدل به قطب اصلی تولید نهال در جنوب کشور خواهد شد.
وی اضافه کرد: ما تا دیروز وارد کننده اکثریت ارقام مرکبات از استان فارس و کرمان بودیم اما هم اکنون اگر این بستر از سوی جوانان دنبال شود همانطور که در تولید مرکبات و خرما در کشور شاخص هستیم در تولید نهال هم به همان اندازه مطرح خواهیم شد.
موفق به تولید و پرورش خربزه درختی شده ام
 این باغدار و نهالکار رودانی در ادامه خاطر نشان ساخت: گونه های جدید همچون خربزه درختی را از سال گذشته بصورت آزمایشی پرورش دادم و خربزه درختی پاکوتاه در دو رنگ سبز و قرمز را کاشت کرده ام و خدارا شکر جواب گرفته ام و الان بذر ۲ هزار نهال  خربزه درختی را آماده دارم که به بازار شهرستان و استان  عرضه خواهم کرد.
وی ادامه داد: شاید نزدیک به صد رقم انبه پیوندی مناسب در شهرستان کشت شده است و کار پیوند زنی را از درختان مثمر را پیگیری کرده ام که بیشتر  گونه انبه پیوندی پاکستانی چهار فصل و دو فصل انبه قیسی شهرستان میناب که شاید هر درخت آن یک تن ثمر دارد که می توان جایگزین دیگر درختان شود که بعضاً به لحاظ اقتصادی بسیار مفید فایده است.
صدیقی نیا تاکید کرد: رودان به لحاظ خاک و آب مناسب حتی در آن به علاوه انواع نخلیات در لیمو ترش مصری به عنوان یک محصول بازار پسند و بین المللی در اینجا جواب خواهد داد و باید روی آنها سرمایه گذاری کرد.
رودان قطب تولید نهال هرمزگان است
در ادامه برای آگاهی از وضعیت نهال کاری در شهرستان با کارشناس باغبانی اداره جهاد کشاورزی شهرستان رودان هم کلام شدم، شیما ورزنده در این گفتگو با بیان اینکه تنها چهار نهالستان در رودان تاکنون موفق به اخذ مجوز شده اند گفت:   عملا کشاورزان می توانند از این نهالستان‌های رسمی اقدام به تهیه نهال کنند و در هنگام توزیع نهال نیز دولت نصف قیمت خرید را به صورت یارانه به کشاورزان می دهد و کشاورز با نصف قیمت نهال را تهیه خواهد کرد.
وی افزود: به کشاورزان هرگز توصیه نمی کنم از نهالستان های بدون مجوز نهال تهیه کنند چراکه چنین نهال های بعضاً آفت های متعددی را منتقل می کنند.
وی ادامه داد: تنها مزیت خرید این نهال های شاید قیمت پایین تر باشد اما متوجه نیستند کلی آفت و بیماری از مناطق دیگر وارد باغات خود  می کنند در حالی که نهالستان های دارای مجوز زیر نظر حفظ نباتات جهاد کشاورزی هستند و هر ساله از سازمان جهاد کشاورزی و موسسه ثبت بر روی هر نهال یک لیبل نصب می کنند و در واقع نهال ها تحت کنترل هستند.
ورزیده در ادامه گفت: باید نهالستان های غیر مجاز در ابتدا دارای یک مکان مناسب تولید نهال باشند چرا که صرفا وجود یک باغ نمی تواند زمینه ایی برای نهال کاری باشد و این کار یک سری استانداردها دارد و اگر این آیتم ها نباید مجوز نخواهند گرفت.
وی با اشاره به وجود ارقام مختلف نهال در منطقه گفت: قبلا اغلب ارقام مربوط به مرکبات مانند لیمو ترش، نارنگی، گریفورت پرتقال  بود اما برخی دیگر از جمله انجیر، کنار ، انواع انبه ، نخلیات و حتی خربزه درختی را هم داریم.
وی گفت: امروز ارقام تجاری نخلیات هم در داخل نهالستان های ما موجود است و ارقام سردسیری همچون انگور و انجیر سرد سیری را داریم.
کارشناس باغبانی جهاد کشاورزی شهرستان رودان با اشاره به اینکه بعضاً برخی از نهالستان ها رسمی تا ۴۰ هزار توزیع داشته اند اما الان تا ۲ تولید دارند گفت: یقیناً رودان بواسطه شرایط اقلیمی قطب اصلی تولید نهال هرمزگان است و حتی ارقام انبه میناب هم در رودان تولید می شود.
شیما فروزنده تصریح کرد: با توجه به تولید انواع ارقام مختلف نهال تجاری در رودان حتی تولید آنانانس را هم به عنوان یک گونه کمیاب در نهالستان های رودان داشته ایم که این نشانه از ظرفیت فراوان منطقه است.
وی ادامه داد: کشاورزان ما پیش از این از استان فارس نهال وارد می کردند و هم اکنون به جرات می توانم بگویم کیفیت نهالستان های رودان بسیار بالاتر از آنهاست و بدون آفت نهال تولید می کنند در حالی که بعضاً شاهد قالب کردن نهال به کشاورزان پر گذشته بودیم که بدون ارقام و مرغوبیت بودند و معلوم نبود چه کشت شده است.