دریای اندیشه

قاچاق  ماهی صدای مردم را درآورد
قاچاق ماهی در هرمزگان دیگر از حالت طبیعی خارج شده و مردم هرمزگان  گونه های درجه یک ماهیان دریای خلیج فارس را در خواب هم مشاهده نمی کنند.

 به گزارش : محمدامین عالی پور ـ زینب شکوه

 نعمت بزرگی همچون دریا می تواند از مهم ترین منابع استراتژیک برای مردمان یک منطقه و حتی یک کشور باشد که منافع زیادی را به همراه دارد.یکی از بزرگترین منافع این نعمت عظیم خدادادی را می توان تامین معیشت ساکنین حوزه آن اشاره کرد.
به گزارش دریای اندیشه؛دریا با وجود یک رنگ بودنش اما در درون خود موجودات رنگارنگی را پرورش داده است، از گونه های مختلف آبزیان تک سلولی تا ماهیان زینتی و خوراکی، عروس های دریایی، مرجان ها و تمام چیزهایی که تا کنون نامشان را شنیده اید در دل خود جای داده است.
دریای خلیج فارس را به جرات می توان یک دریای استراتژیک عنوان کرد، ذخایر بیکرانی همچون صدف های مروارید ساز، ماهیان قابل صید ، صدف های زینتی، تنگه هرمز،جزایر و حتی سواحل زیبایش همگی از فواید اقتصادی، گردشگری و صنعتی هستند.
مساله تامین معیشت زندگی مردم از دیر باز تا کنون دغدغه تمام جوامع بشری بوده است، اگر زندگی انسانی را به دسته های مختلف تقسیم کنیم قطعا بخشی از این زندگی تلاش برای تامین معاش است.
امرار معاش انسان ها از آبزیان در جایگاه خود از اهمیت بالایی برخودار است چرا که فواید مغذی که در آبزیان وجود دارد را شاید در برخی از جانداران و حتی صیفی جات زمینی هم نتوان پیدا کرد.
دریا ها با توجه به موقعیت قرارگیری شان از ذخیره های بی کرانی برخودار هستند و دریای خلیج همیشه فارس نیز از گونه های متفاوت آبزیان برخودار است.
تنوع آبزیان و ماهی ها در دریای خلیج فارس بی مثال است، علاوه بر متنوع بودن نوع ماهیان در این دریا حتی تاثیر آب شور بر گوشت این ماهیان نیز  بر خوشمزگی گوشت شان افزوده است.
مردم دریادل هرمزگان به صورت هفته ای در سفره غذایی شان از ماهی استفاده می کنند، آن هم ماهیان دریای مجاورشان که شاید در هیچ جای دیگر از این کره خاکی به خوشمزگی این گونه ماهیان پیدا نشود.
روش های متفاوت طبخ ماهی در جنوب کشور علی الخصوص در استان هرمزگان و شهرهای بندری متفاوت است و این تفاوت طبخ مردمان زیادی را شیفته غذاهای دریایی هرمزگان کرده است.
از قلم انداختن میگو دور از لطف می باشد، میگو های دریای بی کران خلیج فارس نیز در ابعاد مختلف و حتی در نوع های مختلف هستند که در کنار ماهیان خوش طعم خلیج نیلگون همیشه فارس در سفره غذایی مردم جای گرفته است.
ماهی و میگو را می توان جزو لاینفک زندگی مردم هرمزگان دانست، با وجود بازارهای بزرگ ماهی فروشی در سطح شهرهای ساحلی استان هرمزگان و حتی در جزایر، مردم محلی دسترسی آسان تری به تامین ماهی و میگو دارند.
آبزیان حلال استان هرمزگان نه تنها برای معیشت این استان بلکه برای استان های دیگر کشور و حتی کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز ارسال می شود و طعم خوب این گونه از ماهیان زیر دندان خیلی از افراد در جوامع بشری رفته است.
اینک با توجه به اینکه دوست داران این گونه های زیستی زیاد شده است شرایط عرضه و تقاضا نیز تفاوت هایی نسبت به گذشته دارد اما مساله ای که امروز هرمزگان در مقوله ماهیان صیادی با آن مواجه شده است را می توان گرانی بی حد و مرز ماهیان عنوان کرد.
دلایل مختلفی را می توان برای گرانی قیمت ماهی عنوان کرد، از گران شدن سوخت و تجهیزات صیادی گرفته تا شرایط اقتصادی روز جامعه و مسائل دیگری همچون نامطلوب بودن شرایط جوی بر قیمت ماهیان از گذشته تا کنون تاثیرات خود را گذاشته است.
اما با توجه به شرایط فوق الذکر هیچ وقت تا کنون شاهد نایابی و کم یابی برخی از گونه های آبزی آن هم به صورت متوالی در استان هرمزگان نبوده ایم و برای دست یابی به علت ریشه ای آن خبرنگار میدانی دریای اندیشه به تحقیقات از منابع موثق پرداخته است.
شاید تا پیش از این مهم ترین مساله گرانی ماهی این روز های اخیر در هرمزگان علی الخصوص در شهرستان بندرعباس وضعیت نامطلوب آب و هوا دانسته اید و یا شاید به گمان خیلی ها اینگونه رسیده باشد که با وضعیت بیماری و مسدود شدن مرزهای تجاری قیمت اجناس سیر صعودی داشته است و طبیعی است که قیمت آبزیان دریایی هم به یک باره افزایش چشم گیری داشته باشد.
از این رو خبرنگار دریای اندیشه ،با حضور میدانی در جمع چندی از صیادان و ماهی فروشان بندرعباسی علت اصلی کم یابی برخی از گونه های ماهیان درجه یک دریای خلیج فارس را جویا می شود که مردم این استان علی الخصوص در شهرستان بندرعباس بیش از چند ماه است حتی چشمشان به رنگ و روی این گونه از ماهیان دریایی نخورده است.
جمعی از ماهی فروشان بندرعباسی که سرد و گرم این کار اقتصادی را چشیده اند در گفت و گو با خبرنگار دریای اندیشه اظهار کردند که علت اصلی گرانی چشم گیر قیمت ماهیان قاچاق بی رویه است که هیچ گونه نظارتی بر این موضوع تا کنون وجود نداشته است.
یکی از ماهی فروشان بندرعباسی در این باره گفت: اشتیاق کشورهای حوزه خلیج فارس به ماهیان صید شده توسط صیادان هرمزگانی باعث شده است که با قیمت گذاری های بالا دست مردم از خرید این گونه های درجه یک کوتاه بماند.
وی با بیان اینکه وجود دلالان در شرق هرمزگان تاثیر زیادی در افزایش  نرخ ماهیان داشته است،افزود: گونه های درجه یک صید شده از دریای خلیج فارس هنوز به ساحل نرسیده توسط صیادان به دلالان جهت ارسال به صورت غیر قانونی به کشورهای حاشیه خلیج فارس فروخته می شود.
این ماهی فروش بندرعباسی ادامه داد: قریب به دو ماه است که گونه هایی نظیر هامور اصلی، حلوا سفید، شیرقلاب، شوریده و سنگسر با اوزان بالای یک کیلو در بازار ماهی فروشان وجود ندارد و همه این گونه در بازارهای خارج از کشور عرضه می شود.
وی با بیان اینکه گونه های نامبرده از بهترین ماهیان دریای خلیج فارس می باشند، گفت: هم اکنون مردمان بومی هرمزگان بایست از گونه های درجه سه و چهار در سفره غذایی شان استفاده نمایند.
شهروند بندرعباسی در گفت و گو با خبرنگار دریای اندیشه اظهار کرد: پس از مدتی با همسرم به بازار ماهی فروشان بندرعباس آمده ایم تا از ماهیان تازه صید شده خریداری کنیم اما اثری از این گونه ماهیان در بازار وجود ندارد.
وی با بیان اینکه از منزل تصمیمان بر این بود که از دو گونه ماهی سنگسر و هامور طبق روال همیشه خریداری کنیم، اما متاسفانه این گونه های درجه یک که جزو بهترین ماهیان گونه های آبزی در دریا خلیج فارس هستند هم اکنون وجود ندارد.
شهروند بندرعباسی با اطلاع از شیوع قاچاق ماهی در استان هرمزگان ابراز گلایه کرد و تصریح نمود: کم کاری مسئولان در حوزه شیلات  و سایر نهاد های دیگر باعث شده است که نیاز امروز جامعه هرمزگان در جای دیگری صرف شود.
شهروند دیگری نیز در این رابطه با ابراز گلایه از وضع موجود خواستار رسیدگی  و پیگیری قانونی از سوی مسئولان در استان هرمزگان شد و افزود: مگر مردم هرمزگان چه خلافی از آنها سر زده است که امروز نباید در سفره زندگی شان از نعمتی که حق شان است محروم شوند.
وی با تاکید بر اینکه استاندار، نمایندگان مجلس و ستاد مبارزه با قاچاق کالا باید با جدیت در حل شدن مساله قاچاق ماهیان ورود کنند، گفت:  قاچاق ماهیان درجه یک و عدم توزیع متوازن ماهیان در شهرهای هرمزگان به یک دغدغه عمومی تبدیل شده است.
خبرنگار میدانی  دریای اندیشه ،جهت روشن شدن ماجرا و بررسی صحت و سقم اطلاعات بیان شده توسط صیادان و شهروندان به سراغ یکی از مقامات مسئول در حوزه دریایی هرمزگان رفته است.
سردار حسین دهکی فرمانده دریابانی استان هرمزگان در گفت و گو با خبرنگار دریای اندیشه به سوالات این موضوع گزارشی پاسخ داد که شرح آن را در زیر خواهید خواند.
سوال دریای اندیشه؛شنیده ها حاکی از قاچاق ماهیان درجه یک صید شده توسط صیادان به کشورهای خلیج فارس است! آیا صحت دارد؟
پاسخ؛ بی سر و سامانی بازار علت فروش ماهی به دلالان
هرمزگان به عنوان استان برتر در زمینه تولید ماهی و آبزیان رکورد دار کشور بوده و بخش بسیاری از محصولات خود را به اقصی نقاط کشور ارسال می کند.
شاید یکی از علل گرایش صیادان نسبت به فروش ماهی به دلالان، بی سرو سامانی بازار و عدم حمایت از ماهیگیران است از این رو برای کسب درآمد بیشتر و بی اطلاع از عواقب آن وارد کار شده اند و حقیقتاً اغلب آنان اطلاعی از عواقب سوء ناشی از این بازار سیاه ندارند.
دندان تیز طمع ورزان برای کسب سود بیشتر موجب التهاب در بازار آبزیان هرمزگان شده است
در حال حاضر دلایل گرانی ماهی و میگو طی هفته ها و روزهای اخیر وضعیت نامساعد جوی و طوفان و بادهای محلی است که هر ساله در  این ایام شروع می شود و علت دیگر نیز با توجه به افزایش نرخ ارز و سودآوری بالای قاچاق آبزیان متاسفانه افراد سودجو ضمن جمع آوری و خرید فراورده های شیلاتی از سایر شناورهای سبک اقدام به قاچاق و فروش به شناورهای حاشیه خلیج فارس می نمایند.
متاسفانه دندان تیز طمع ورزان برای کسب سود بیشتر موجب التهاب در بازار آبزیان هرمزگان شده است.
سوال دریای اندیشه؛پدیده قاچاق آبزیان تاثیری بر افزایش قیمت آن دارد؟
پاسخ؛ نوسانات جوی باعث کاهش عرضه و افزایش تقاضا شده است.
بله تاثیر دارد،سفره های مردم هرمزگان با ماهی و آبزیان عجین شده و مصرف مدام آن توسط جنوبی ها یک ارزش محسوب شده اما کاهش محسوس عرضه و افزایش سرسام آور قیمت ماهی و آبزیان در روزهای اخیر موجب انتقادات و گلایه های اقشار جامعه شده است.
نوسانات جوی و بروز طوفان در هفته های اخیر دستاویزی برای دلالان بازار آبزیان شده تا به این بهانه کمبود شدید ماهی در بازارهای هرمزگان را توجیه نمایند.
در حال حاضر با توجه به کمبود فرآورده های شیلاتی در سطح بازار و در مقابل افزایش میزان تقاضا باعث گردیده قیمت انواع فرآورده های شیلاتی به شدت افزایش یابد.
دست‌های زیادی در تجارت ماهی وجود دارد
متاسفانه قیمت اصلی ماهی را نه ماهیگیری تعیین می کند نه شیلات، بلکه دست های زیادی در این تجارت دریایی حضور دارد و قیمت اصلی را مثل همیشه در اینگونه بازارها که نظارت خاصی برآن ندارد دلالان و عمده فروشان تعیین می کنند.
سوال دریای اندیشه؛ در رابطه با قاچاق ماهیان از ابتدای سال چه اقداماتی صورت گرفته است؟
پاسخ؛ با توجه به اینکه فرآورده های شیلاتی یکی از نیازهای اصلی مردم می باشد لذا این مهم در دستور کار این فرماندهی قرار گرفته و اقداماتی همچون افزایش گشت های دریایی به جهت توقیف شناورهای صیادی فاقد مجوز، برگزاری جلسه های توجیهی برای جامعه صیادی و آگاه‌سازی در خصوص پیامدهای قاچاق آبزیان، برگزاری جلسات تعاملی دوره ای با شیلات جهت هماهنگی و برخورد با شناورهای متخلف، توقیف بیش از  26 فروند شناور سنگین حامل ماهی قاچاق در سطح استان از ابتدای سال جاری و تحویل به مراجع قضایی، برگزاری کلاس های توجیهی برای گشت های دریایی جهت برخورد با شناورهایی که اقدام به قاچاق آبزیان می نمایند و اجرای طرح های مقابله با قاچاق فرآورده های شیلاتی در سطح استاندر راستای مقابله و جلوگیری از قاچاق انواع آبزیان صورت داده است.
«اما نکته مهمی که در این زمینه وجود دارد این است که با توجه به اینکه مرزبانی استان هرمزگان با تمام توان و تلاش و با به کارگیری تجهیزات و امکانات موجود در خصوص مقابله با این پدیده شوم قدم برداشته و ضمن برخورد و توقیف شناورهای غیرمجاز و متخلف حامل قاچاق، پس از توقیف جهت سیر مراحل قضایی به مراجع مربوطه تحویل و متاسفانه پس از چند روز با پرداخت جریمه ناچیز به سادگی رفع توقیف شده و مجدداً فعالیت غیرمجاز خود را شروع می نماید که این موضوع تمام زحمات پرسنل خدوم مرزبانی را که در شرایط جوی نامساعد و گرمای طاقت فرسای هرمزگان در امر مقابله با قاچاق فعالیت دارند را بی اثر می نماید. با توجه به اینکه فرآورده های شیلاتی یکی از اقلام اساسی و نیازهای اصلی مردم استان و کشور می باشد لذا می طلبد به جهت بازدارندگی و عبرت سایرین، مقامات قضایی نسبت به مصادره تعدادی از شناورهای متخلف اقدام نماید.»
سوال دریای اندیشه؛ اداره شیلات چگونه می تواند در همراهی دریابانی در راستای نقش بازدارندگی فعالیت کند؟
پاسخ؛ برگزاری جلسات توجیهی از طریق اداره شیلات برای جامعه صیادی.
شیلات تعاونی های صیادی را ملزم نماید شناورهای غیرمجاز و شناورهایی که اقدام به صید غیرمجاز و در امر قاچاق آبزیان فعالیت دارند به شیلات و یا دریابانی معرفی تا نسبت به برخورد با آنان اقدام گردد. شیلات با افزایش گشت های دریایی و نظارت بیشتر بر شناورهای صیادی نقش خود را در راستای مقابله با این پدیده شوم پر رنگ تر نماید.
نظارت شیلات بر ورود و خروج شناورهای صیادی و میزان دریاروی و میزان صید صورت گرفته.
برخورد شدید شیلات با شناورهای متخلف با لحاظ نمودن جریمه های سنگین برای آنان، قطع سهمیه سوخت شناورهای متخلف برای دوره های چند ماهه ،با نصب ردیاب بر روی شناورهای صیادی، ورود و خروج آنان و همچنین مسیرهای تردد شناورها را رصد و مورد پایش قرار داده و ضمن نظارت بیشتر بر تردد شناورها پیشگیری لازم را صورت دهد.
سوال دریای اندیشه؛ تاکنون چه میزان از آبزیان دریایی که قاچاق شده اند توقیف شده است و پس از توقیف به کدام نهاد واگذار گردیده است؟
پاسخ؛۱۷۳ هزار و ۲۵۸ کیلوگرم فرآورده شیلاتی قاچاق کشف  شده است. از ابتدای سال جاری تاکنون مقدار ۱۷۳ هزار و ۲۵۸ کیلوگرم انواع فراورده های شیلاتی (درجه ۱، ۲ و ۳) و همچنین بیش از ۲۶ فروند شناور سنگین در این راستا توقیف و به مراجع قضایی معرفی گردیده اند و کلیه آبزیان توقیف شده نیز جهت تعیین و تکلیف تحویل ادارات شیلات در سطح استان هرمزگان گردیده است.
سوال دریای اندیشه؛اعضای ستاد ملی مبارزه با قاچاق کالا در استان در این رابطه چه همکاری هایی داشته اند، آیا نتیجه همکاری شان مثبت بوده است؟
پاسخ؛ در عمل نیازمند عزم بیشتر هستیم
در جلسه‌هایی که برگزار می گردد همه اعضا نظر و تاکید بر مقابله همه جانبه با این موضوع دارند اما در عمل نیازمند عزم بیشتر و تلاش جهادی و اقدام عملی می باشد، و لازم است شیلات هم در برخورد با این پدیده شوم همت و تلاش بیشتری داشته باشد. هرچند در کنار شیلات نیز مراجع قضایی می بایست در کنار سایر ارگان ها نقش خود را پر رنگ تر نموده و با توقیف، مصادره و یا صدور جریمه های سنگین طوری عمل نماید تا باعث عبرت و بازدارندگی در این خصوص گردد.
سخن آخر؛ با توجه به مشاهدات میدانی خبرنگار دریای اندیشه و تفحص در خصوص گزارش گرانی ماهی، عوامل متعددی در افزایش نرخ ماهی تاثیرگذار بوده اند که علاوه بر تاثیرات جوی می توان به بی سر و سامانی بازار ماهی و وجود دلالان متعدد در استان هرمزگان اشاره کرد. لذا برخورد جدی با عاملان گرانی آبزیان در استان هرمزگان از مطالبات مردمی است که با ورود دستگاه های نظارتی و حتی قوه قضائیه می توان به این معضل گسترده را پایان داد.