دریای اندیشه

علی ستاری-

به گزارش روزنامه دریای اندیشه، جمهوری اسلامی ایران با دارا بودن بنادر بزرگ به ویژه در سواحل جنوبی خود شرایط ویژه‌ای را در تجارت بین‌المللی دارد، مسئله‌ای که قطعا یکی از بازوهای قوت کشور به شمار می‌آید اما رویه‌های تجارت در بنادر به حدی گره خورده است و برخی تاجران و سودجویان چنان به گره‌ها مسلط شده‌اند که بنادر و گمرکات در کشور تبدیل به انبارهای احتکاری بزرگ شده است و بسیاری از وارد‌کنندگان به جای اینکه از ترخیص و فروش محصولات خود در بازار سود ببرند، از اطاله‌ی ترخیص و سوار شدن بر روی موج تورم سود می‌برند بدین شکل که اگر یک تاجر یا وارد کننده جنسش را ترخیص کند و در بازار عرضه نکند و انبار کند به جرم احتکار با او برخورد خواهد شد اما تا زمانی که آن کالا در گمرک است کسی نیست که بدان گیر دهد و عملا یک احتکار قانونی را طی می‌کند بر همین اساس دولت برای اینکه بتواند این مسئله را کنترل کند برای ترخیص ‌کالاها مدت زمان معین کرد که در ابتدا سه ماه بود و اگر در این سه ماه مالک کالاها اقدام به طی کردن مراحل قانونی و ترخیص کالاها نکند گمرک و سازمان بنادر و دریانوردی موظفند کالاها را به سازمان جمع‌آوری و نگهداری اموال تملیکی معرفی کنند و این سازمان نیز بعد از بررسی و انجام کارهای قضایی با حکم حاکم شرع یا این کالاها را به فروش می‌رساند و به طرق دیگر به دست مصرف‌کننده می‌رساند، البته این در حال حاضر به حدود یک ماه کاهش پیدا کرده است و دولت به صورت جدی مصر است تا فرآیند ترخیص‌کالا را در سریع‌ترین زمان ممکن انجام دهد تا کالاها به ویژه کالاهای اساسی در سریع‌ترین زمان ممکن وارد بازار شوند.
امروزه "رسوب کالا " در گمرکات یکی از اصلی‌ترین دشمنان اقتصاد ایران است اقتصادی که دولت سیزدهم به جد تلاش دارد آن را اصلاح و منطقی‌سازی کند و حتی برخی از دیون حقوق دولتی را کل همه دولت‌ها از آن بهره‌مند بوده‌اند را کاهش داده است، به عنوان مثال مالیات بر ارزش افزوده‌ی کالاهای اساسی وارداتی از ۹ درصد به یک درصد کاهش یافته است که در این شرایط جنگ اقتصادی و بدهی‌هایی که از دولت قبل برای دولت سیزدهم مانده است تقریبا یک از خودگذشتگی به شمار می‌آید اما " رسوب کالا" خیلی راحت می‌تواند این ۸ درصد تخفیفی که دولت در قیمت کالا می‌دهد را از بین ببرد و تقریبا سر همه را بی‌کلاه بگذارد.
همین مسائل موجب شد تا رئیس جمهور، سید احسان خاندوزی را مامور رسیدگی فوری و بازرسی از گمرکات کند و سید احسان خاندوری وزیر امور اقتصادی و دارایی در یک روز صبح به خوزستان رفت، ظهر در بندرعباس بود و عصر از چابهار بازدید کرد تا با دستوراتی ویژه، از کالاها در گمرکات رسوب‌زدایی کند.
وزیر اقتصاد در حاشیه بازدید از گمرک و انبارهای سازمان اموال تملیکی استان هرمزگان در بندر شهید رجایی اظهارداشت: در راستای دستور رئیس جمهور برای تهیه گزارشی از وضعیت تجارت، گمرکات و انبارهای تجاری کشور امروز دو بخش مهم و کلیدی که سهم بسیار پررنگ و مهمی در اقتصاد دارد را بازدید کردیم که بندر شهید رجایی و بندر امام خمینی(ره) را شامل می‌شود.
500 هزار تن کالای رسوبی در گمرکات کشور داریم
وی افزود: مجموعه کالاهای رسوبی در گمرکات کشور حدود 500 هزار تن است که در مقایسه با عدد 160 میلیون تن حجم صادرات و وارداتی که گمرکات انجام می‌شود عدد بسیار پایینی است و تقریبا سه هزارم مجموعه تجارت بزرگی است که در کشور انجام می‌شود.
رسوب کالا در گمرکات 15 درصد کاهش یافته است
وزیر اقتصاد بیان‌کرد: این آمار حکایت از کاهش حدود 15 درصدی رسوب کالا در بنادر و گمرکات نسبت به مدت مشابه سال گذشته دارد، در حالی که در همین بندر شهید رجایی 19 درصد افزایش اظهارنامه‌های صادراتی و افزایش 10 درصدی اظهارنامه‌های وارداتی را داشته‌ایم و کاهش 15 درصدی رسوب نشان از همکاری خوب دستگاه‌های اجرایی در بالابردن سرعت تخلیه کالاها دارد هر چند همین میزان کم چند هزارم هم به دلیل مدیریت بهینه مطلوب نیست.
‌خاندوزی ادامه داد: در بحث کالاهای اساسی، چند تصمیم مهم اتخاذ شده که هم کاهش میزان حقوق ورودی کالای اساسی از 4 درصد به یک درصد  و هم کاهش نرخ مالیات بر ارزش افزوده از 9 درصد به یک‌درصد و در برخی از کالاها به صفر درصد و همچنین اجازه دادن برای استفاده‌کردن از ضمانت‌نامه، استفاده از ظرفیت ترانزیت به سمت انبارهای داخلی کشور، استفاده از ظرفیت ترخیص درصدی اتفاقات خوبی است که در این حوزه رقم خورده است.
وی عنوان‌کرد: مسئله شناسه تخصیص ارز نیز موجب طولانی‌شدن ترخیص برخی از کالاها می‌شود که با همکاری بانک مرکزی، سازمان غذا و دارو و سازمان استاندارد کشور بهبود بخشیده خواهد شد، اطاله در انبارهای اموال تملیکی نیز حاکی از این است که هنوز احکام قضایی صادر نشده است.
معطلی 29 هزار دستگاه کولر در گمرکات خوزستان
وزیر اقتصاد، با تاکید بر لزوم همراهی دستگاه قضایی اظهارداشت:  29 هزار دستگاه کولر مدت‌هاست در استان خوزستان به لحاظ دستور توقف قضایی حل و فصل نشده، 426 کانتینر نیز در استان هرمزگان نیازمند به حکم نهایی قضایی است.
وی افزود: 950 دستگاه تلویزیون در استان کردستان، 129 مورد از موتورسیکلت‌های استان مازندران، 3 هزار و 500 یخچال هتلی در استان چهارمحال و بختیاری، 22 هزار مورد لوازم خانگی در استان تهران، 70 خودرو در استان بوشهر و 185 هزار مورد لوازم برقی در استان آذربایجان غربی برای حل و فصل شدن نیازمند تسریع صدور احکام قضایی هستند.
مجوز فروش سه هزار خودروی معطل در گمرکات را گرفتیم
خاندوزی ابرازداشت: با ظرفیتی که در قانون بودجه ایجاد شده است تا پایان تابستان درخصوص سه هزار خودرویی که در گمرکات کشور معطل مانده ‌بودند مجوز فروش را گرفته‌ایم و 400 دستگاه مربوط به حوزه راهسازی نیز با این ظرفیت تعیین تکلیف خواهد شد‌.
وزیر اقتصاد، تاکید‌کرد: یکی از اقدامات بسیار مهمی در استان هرمزگان با همکاری دستگاه‌های اجرایی و استاندار هرمزگان انجام شده است تعیین تکلیف حدود 600 کانتینر می‌باشد که از بین گمرک و سازمان اموال تملیکی کارهای اولیه در حال انجام است و امیدواریم در چند هفته آینده به پایان برسد.
۵۱ بازدید رئیس کل دادگستری هرمزگان از بندر شهید رجایی
سید احسان خاندوزی وزیر اقتصاد در این بازدید به صورت جدی بر لزوم همراهی و همکاری قوه قضائیه تاکید داشت مسئله‌ای که در هرمزگان یکی از همراه‌ترین و پیگیر‌ترین دادگستری‌ها را شاهد هستیم چنانچه در راستای تأکیدات رئیس قوه قضاییه به رؤسای کل دادگستری‌ها و دادستان‌های مراکز استان‌های ساحلی و دارای بندر، مبنی بر حضور میدانی و استمرار سرکشی از انبارهای گمرکات، بنادر و اموال تملیکی جهت تعیین تکلیف سریع کالاهای رسوب شده در انبارها، مجتبی قهرمانی رئیس کل دادگستری استان هرمزگان و دادستان مرکز استان تاکنون پنجاه و یک بار از بندر شهید رجایی بندرعباس بازدید کرد‌ه‌اند.
مجتبی قهرمانی  با حضور در نشست ستاد پیگیری سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی در محل گمرک شهید رجایی بندرعباس، ضمن اخذ گزارش های تکمیلی از مسئولین و نمایندگان کلیه ادارات مربوطه، پس از بررسی وضعیت تمامی گروه های کالاهای اساسی موجود در این مجتمع بندری، دستورات لازم را خطاب به مسئولان مربوطه صادر کرد.
وی در این نشست با اشاره به برخی نتایج حاصل از ۵۱ بازدید مسئولین قضایی از بنادر و گمرکات استان، از جمله بررسی ۱۴۰ موضوع مهم و ۶۰ مورد اعلام جرم علیه متخلفین؛ تعیین تکلیف و ترخیص محموله های متعدد کاغذ، جو، نهاده های دامی، برنج، بذر و نهال، مرغ و گوشت، سرم، الکل و اقلام بهداشتی مرتبط با کرونا و روغن خوراکی به همراه ترخیص صدها دستگاه ماشین آلات معدنی و راه سازی را از مهمترین دستاوردهای این بازدیدها عنوان نمود.
9هزار فقره پرونده در اموال تملیکی هرمزگان تعیین تکلیف شده است
رئیس کل دادگستری هرمزگان در ادامه افزود: با توجه به اقدامات انجام شده در راستای اجرای دستورات رئیس قوه قضاییه، تعداد پرونده‌های مربوط به کالاهای قاچاق تعیین تکلیف و مختومه شده در اموال تملیکی استان هرمزگان بیش از ۹ هزار فقره به ارزش ۹۶۲ میلیارد تومان بوده است.
قهرمانی تصریح کرد: خوشبختانه سازمان اموال تملیکی حرکت رو به جلویی در جهت حمایت از تولید و در موضوع تعیین تکلیف کالاهای متروکه اعاده شده به واحد‌های تولیدی نیز داشته است و بر این اساس با تعیین تکلیف ۱۹۰۰ فقره اظهارنامه مربوط به این حوزه، رشد این شاخص را در مقایسه با سال قبل شاهد هستیم
وی با اشاره به اینکه یکی دیگر از مصوبات سفر رئیس قوه قضاییه به استان هرمزگان در خصوص شناسایی و امحاء بیش از ۳۵۰ کانتینر کالای متروکه مضر سلامت موجود در بندر شهید رجایی بندرعباس بوده است، خاطرنشان کرد: در نتیجه این اقدام، ضمن تعیین تکلیف اقلام مذکور به همراه آزادسازی بخش قابل توجهی از فضای مفید بندر شهید رجایی، مصوبه سفر ریاست قوه قضاییه نیز به طور کامل اجرا شد.
رئیس شورای قضایی استان هرمزگان اضافه کرد: در نتیجه اقدامات دستگاه قضایی استان هرمزگان تاکنون بخش قابل توجهی از انبارهای موجود در بندر شهید رجایی بندرعباس در سامانه جامع انبارها ثبت شده‌اند و فرآیند نظارت بر آنها آغاز شده است.
۱۰۰۰ کانتینر کالای بلاصاحب در بندر شهید رجایی وجود دارد
مجتبی قهرمانی همچنین از شناسایی حدود ۱۰۰۰ کانتینر کالای فاقد هویت و بلاصاحب در بندر شهید رجایی بندرعباس با اقدام دستگاه قضایی خبر داد.
رئیس کل دادگستری هرمزگان، جلوگیری از میلیاردها تومان هزینه دموراژ کشتی ها و کانتینرها، تعیین تکلیف حدود ۷ هزار کانتینر کالای متروکه، شناسایی حدود یکهزار کانتینر بلاصاحب، ترخیص محموله های متعدد متعلق به واحدهای تولیدی و نیازهای ضروری کشور و اعلام جرم علیه متخلفان بخش خصوصی و مدیران دولتی را از دیگر آثار و نتایج حاصل از پنجاه و یک بازدید مسئولین قضایی از بنادر، گمرکات و اموال تملیکی استان هرمزگان برشمرد.
وی گفت: براساس آمار ارائه شده از سوی مسئولین گمرک در نتیجه پیگیری های دستگاه قضایی ضمن نهادینه شدن موضوع حمل یکسره بار کشتی ها در بندر شهید رجایی بندرعباس به ازای هر کشتی ۱۰ میلیارد تومان هم به نفع دولت، صرفه جویی شده است.
ضرب الاجل دستگاه قضایی برای تعیین تکلیف محموله‌های ۱۲۶هزار تنی گوشت و ۵هزار تنی برنج
این مقام قضایی با اعلام  رفع توقف، فعال سازی، استرداد و آزادسازی ۵ هزار کانتینر و برگشت آن‌ها به چرخه حمل و نقل کشور در نتیجه بازدید های مسئولین قضایی از بنادر و گمرکات استان هرمزگان، از ایجاد منافع و درآمدسازی ۷۵۰ میلیارد تومانی برای بخش خصوصی، دولتی و خطوط کشتیرانی در نتیجه برگشت این کانتینر‌ها به چرخه حمل و نقل خبر داد.
مجتبی قهرمانی بیان داشت: در مورد محموله ۷۰ هزار تنی گندم که حدود ۸ ماه است که در فاصله ۲۲ کیلومتری ساحل معطل است نیز از محل توقف کشتی بازدید شد و در نهایت با توجه به اختلاف میان مالک کشتی خارجی با فروشنده خارجی و به لحاظ زمان بر بودن فرآیند معمول این حل اختلاف در خارج از کشور، مذاکراتی جهت حل اختلاف و ترخیص کالا صورت گرفت.
رئیس کل دادگستری هرمزگان همچنین برای تعیین تکلیف وضعیت محموله های ۱۲۶ هزار تنی گوشت، ۵ هزار تنی برنج و ۴۰ هزار تنی جو وارداتی ضرب الاجل معیّن کرد و از مسئولین دانشگاه علوم پزشکی و ادارات دامپزشکی و استاندارد خواست وضعیت این محموله ها را برای جلوگیری از فساد و منقضی شدن تاریخ مصرف آنها به سرعت مشخص کنند.