دریای اندیشه

فاصله سالمندان ایرانی، اروپایی و آمریکایی در استفاده از فناوری اطلاعات/عضو هیات‌علمی گروه آموزشی و مرکز تحقیقات سالمندی دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی اعلام کرد: کمتر از ۱۰‌درصد افراد بالای ۶۰ سال کشورمان، از فناوری‌های دیجیتال و فضای‌مجازی استفاده می‌کنند، درصورتی که این رقم در اروپا و آمریکا، بین ۶۷ تا ۷۰‌درصد است.
به گزارش ایسنا، دکتر یدالله ابوالفتحی‌ممتاز، محقق حوزه سالمندی، با تاکید بر لزوم برقراری عدالت در استفاده از فضای‌مجازی و فناوری‌های دیجیتال برای همه سنین گفت: متاسفانه قشر زنان و جمعیت سالمندان کشورمان، از کمترین امکانات در این زمینه برخوردارند.
 
وی در عین حال تصریح کرد: استفاده از امکانات دیجیتال و فضای‌مجازی، در کاهش اختلالات شناختی، کاهش افسردگی و احساس تنهایی، موثر است و به دلیل تاثیرات آن بر سلامت روانی و اجتماعی سالمندان، امسال شعار روز جهانی سالمند، به این موضوع اختصاص داده شد.
 
ممتاز، سه دلیل برای استفاده کم سالمندان کشورمان از امکانات فضای‌مجازی و فناوری‌های دیجیتال بیان کرد و گفت: «آگاهی کم سالمندان نسبت به طریقه استفاده از امکانات دیجیتال، دسترسی کم سالمندان به این امکانات و نگرش مردم و خانواده‌ها نسبت به استفاده سالمندان از فضای‌مجازی‌» دلایلی هستند که سبب استفاده کم‌جمعیت سالمندان کشورمان از این امکانات می‌شوند.
 
وی کلیشه‌های منفی فرهنگی نسبت به این موضوع را بسیار تاثیرگذار دانست و افزود: متاسفانه بسیاری از خانواده‌های ایرانی براساس نگرش اشتباه، فضای‌مجازی را مربوط به سالمندان نمی‌دانند و سالمندان نیز براساس این نگرش، برای بیان نیازشان به این امکانات، احساس شرمندگی و خجالت می‌کنند.
 
ضمن آنکه مکان‌هایی برای آموزش سالمندان جهت استفاده از فناوری‌های دیجیتال و فضای‌مجازی نداریم، در صورتی‌که باید بدون توجه به این تفکر اشتباه که سالمندان آموزش‌پذیر نیستند، آموزش اختصاصی برای سالمندان در این‌خصوص پیش‌بینی شود.
 
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه هزینه‌بر بودن تهیه امکانات دیجیتال برای سالمندان و آموزش آنان، عامل دیگری برای عدم‌تمایل خانواده‌ها نسبت به این موضوع خواهد بود، گفت: در همین راستا، حمایت از خانواده‌‌هایی که سالمندان را در کنار خود مراقبت می‌کنند، مخارج زندگی و خدمات بهداشت و درمان آنان را هزینه کرده و به نیازهای روانی و اجتماعی آنان توجه می‌کنند، از ضروریات زندگی امروزی است؛ چرا‌که خانواده‌های امروزی، به نسل ساندویچی معروف شده‌اند، یعنی از دو طرف و برای نگهداری دو نسل (کودکان و سالمندان) تحت‌فشارند و لذا این خانواده‌ها باید مورد حمایت مادی و معنوی دولت‌ها قرار بگیرند، درصورتی‌که در کشور ما حمایتی از این خانواده‌ها نمی‌شود.

وی افزود: در کشورهای پیشرفته، مراقبت از سالمندان توسط خانواده‌ها، مورد‌توجه قرار می‌گیرد و به روش‌های مختلف از این خانواده‌ها حمایت می‌شود. در برخی از کشورها، مرخصی مراقبت از والدین وجود دارد و کارمندان برای مراقبت از والدین خود، از مرخصی اختصاصی این موضوع استفاده می‌کنند؛ در بعضی دیگر از کشورها، با کاهش یا حذف مالیات، از خانواده‌ای که سالمندی را در کنار خود دارد، حمایت می‌شود و با این حمایت‌ها، علاوه‌بر اینکه خانواده تشویق شده و بخشی از هزینه‌های سالمندش جبران می‌شود، تاثیرات روانی و اجتماعی ارزشمندی بر سالمندان می‌گذارد؛ چرا‌که سالمند احساس سرباری در خانواده را نخواهد داشت و می‌داند که در مقابل مراقبت از او، دولت حمایت خوبی از خانواده‌اش می‌کند.