دریای اندیشه

علی ستاری -

طبق اعلام مدیرکل حفاظت محیط زیست هرمزگان نشست آلودگی‌های نفتی ناشی از قاچاق سوخت به ویژه خور شور و شیرین میناب، حیات جنگل‌های حرا را تهدید می‌کند.

به گزارش اختصاصی روزنامه دریای اندیشه، یکی از ارزشمندترین دارایی‌های هر جامعه‌ای که هیچ‌گونه جایگزینی ندارد و با هیچ چیزی نمی‌توان آن را عوض کرد" محیط زیست " است، محیط زیست به تعابیری مادر آدمی است چرا که انسان هر آنچه که دارد از این محیط طبیعی به دست آورده است، در واقع سه عامل مهم شکل‌گیری شخصیت آدم‌ها نقش دارد که عبارتند از: محیط، وراثت و تربیت بنابراین نمی‌توان تاثیر این عامل مهم را در شکل گیری ابعاد شخصیت انسان بی سبب دانست، از طرفی دیگر طبیعت همچون مادری مهربان هر آنچه در دل خود جای داده است را در طبق اخلاص گذاشته و در اختیار بشر قرار داده و اگر تاریخ بشر را مورد بررسی قرار دهیم خواهیم دید تمام پیشرفت‌ها بر اساس موهباتی بوده است که محيط زيست در اختیار انسان‌ها قرار داده است و یا اینکه به نوعی پیشرفت‌های حاصله یک نوع شبیه‌سازی از پیش ساخته‌های موجود در طبیعت بوده است.
به عنوان مثال حتی پیشرفت در صنعت هسته‌ای نیز وابسته به یک ماده‌ی معدنی و طبیعی به نام اورانیوم و از همین بالای جدول گرفته تا بدیهی‌ترین نیازهای ما یعنی " آب " هدیه‌ی گوارای محيط زيست به ما است، بنابراین کفران نعمت است که خود را جدای از محیط زیست بدانیم و برای اعتلا، حفاظت و حراست از آن تلاش نکنیم، به واقع امتیازاتی که طبیعت و محیط زیست به ما داده است هیچ چیزی را نمی‌توان یافت که به این میزان در زندگی اثر داشته است، البته ما انسان‌ها در ناشکری نسبت به این اکوسیستم خداداد و زیبا کم نگذاشته‌ایم و تا توانسته‌ایم با مصنوعات خود به محیط طبیعی آسیب و چهره‌ی آن را تغییر داده‌ایم اما با وجود تمام نوآوری‌هایی که به خرج داده‌ایم باز هم وقتی به دنبال تفریح، خوشگذرانی، اوقات فراغت، یا زدودن غم و غصه‌ها از دل هستیم به سراغ همین کم جامانده‌های محیط طبیعی در حاشیه شهرها، روستاها می‌رویم و با استفاده از غذاهای طبیعی همچون " کباب " اوقات خود را غنی‌سازی می‌کنیم.
دیگر جزو جداناپذیر از محیط زیست، حیات وحش است، حیات وحشی که به دلیل ندانم کاری‌های ما انسان‌ها امروز بخش عمده‌ای از آن‌ در تهدید و در معرض انقراض قرار دارد.
حال حاضر حدود ۱۲۸ گونه جانوری و مهره‌دار کشور در معرض خطر انقراض هستند که برخی وضع خوبی ندارند و «دوزیستان» بیشترین آسیب پذیری را در این حوزه دارند. خطر انقراض دامن رده‌ پستانداران، خزندگان، دوزیستان، ماهیان و پرندگان ایران را گرفته است و برخی گونه‌ها نظیر «یوز آسیایی» هم از بعد ملی و هم از نظر بین المللی در خطر انقراض شناخته شده‌اند.
در رده پستانداران گور ایرانی، یوزپلنگ ایرانی ، خرس سیاه و گوزن زرد، از رده خزندگان گونه‌هایی مانند افعی شاخدار دم عنکبوتی و افعی دماوندی، ۲۰ گونه از رده دوزیستان شامل وزغ‌ها ، قورباغه‌ها و سمندرها، پنج گونه از خاویارماهیان دریای خزر در رده ماهیان و پرندگانی نظیر درنای سیبری، بالابان، اردک سرسفید ، میش مرغ، عقاب طلایی و اردک مرمری در معرض خطر انقراض هستند.
حبیب مسیحی تازیانی مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان هرمزگان در نشست خبری به مناسبت هفته محيط زيست، اظهارداشت: شعار ملی هفته محيط زيست امسال، نهضت ملی کاهش آلودگی‌های پلاستیکی است و بر اساس آن آن روزشماری تعریف شده که اولین روز از هفته محیط زیست (۱۶ خرداد) به نام دیپلماسی جهانی- منطقه ای، مدیریت تغییر اقلیم و آب، اجرایی نمودن راهکارهای کاهش گردوغبار، ۱۷ خرداد روز تنوع زیستی و حفاظت از گونه‌های گیاهی و جانوری در معرض انقراض با مشارکت جوامع محلی، ۱۸ خرداد روز محیط زیست، محیط بان، ترویج فرهنگ ایثار و شهادت، ۱۹ خرداد روز محیط زیست، رسانه، آموزه های دینی ، مسئولیت اجتماعی همگانی و خانواده، ۲۰ خرداد روز محیط زیست، صنعت سبز، پسماند و پیشرفت پایدار دانش بنیان، ۲۱ خرداد روز محیط زیست، اقتصاد دریا محور، گردشگری تالاب ها، اشتغال، تسهیل فرآیندها و رشد تولید و ۲۲ خرداد روز محیط زیست، فناوری‌های نوین، سمن‌ها و مشارکت‌های داوطلبانه مردمی نامگذاری شده است.
۱۰۰ خانه محیط زیست در هرمزگان افتتاح شده است
وی افزود: موضوع جذب مشارکت‌های جوامع محلی در دستورکار همه استان‌ها است که یکی از اهداف آن‌ها در خانه‌های محيط زيست تعریف شده و سال گذشته تا پایان سال بیش از ۱۰۰ خانه محیط زیست را افتتاح کردیم تا اهداف را دنبال کنیم و در این هفته نیز برنامه‌های زیادی در راستای ارتقای سطح یادگیرندگی‌های محيط زيستي در نظر گرفته شده است.
۸۱.۵ درصد ایام در سال گذشته روزهای سالم بوده است
مدیرکل حفاظت محیط زیست هرمزگان بیان‌کرد: در سال گذشته حسب پیگیری‌هایی که در اداره کل انجام شد، عملکردهای خوبی بر جای گذاشته شد و در بحث مقابله با پدیده‌های گردوغبار بحث راهبری و اطلاع‌رسانی‌ها انجام شد و در سال گذشته ۲۹۸ روز، هوای پاک و قابل قبول و ۵۷ روز، جزو روزهای ناسالم برای گروه‌های حساس بوده و ۴ روز ناسالم برای تمام گروه‌ها و ۲ روز آلوده و خطرناک بوده است و به طور کلی  ۸۱.۵ درصد ایام در سال گذشته روزهای سالم بوده است ضمن اینکه در سال گذشته بر اساس روزهای ناسالم ۱۳ جلسه شرایط اضطراری در استان برگزار شد و ۲ روز منجر به تعطیلی مدارس شد.
وی ادامه داد: در حوزه منابع طبیعی ۲۰۰ هکتار بوته کاری، ۵ کیلومتر احداث بادشکن غیر زنده، ۴۰ کیلومتر احداث بادشکن زنده، ۱۰۰ هکتار کاشت  درخت در مناطق خشک و ۶۰ هکتار حرا کاری انجام شده است ضمن اینکه مدیریت رواناب‌ها  در سطح ۲۰۰ هکتار در منطقه سیریک در دستورکار بوده و اختصاص حق‌آبه‌های زیست محیطی در حد  ۲۸ میلیون متر مکعب از حوزه سد میناب و ۹۱ میلیون متر مکعب از حوزه سد جگین نیز انجام شده است.  مسیحی تازیانی عنوان‌کرد: در حوزه‌ آلودگی‌های آب، خاک و هوا، پایش از صنایع به صورت مداوم شکل گرفته و برای مدیریت یک میلیون و دویست تن پسماند صنعتی برنامه‌ریزی شد و که به چه نوع انباشت، انتقال و بازیافت شوند .
۲۵ واحد صنعتی را به عنوان واحدهای آلاینده به سازمان محیط‌زیست کشور معرفی کردیم
وی ادامه داد: ۴۲۲ صنعت و واحد تولیدی را در سال گذشته پایش کردیم که بر همین اساس ۱۵۱ مورد اخطار زیست محیطی برای رفع آلودگی صادر شد و ۲۵ واحد صنعتی نیز پس از اخطارها به عنوان واحد آلاینده به سازمان محیط‌زیست کشور معرفی کردیم.
تصفیه ‌خانه بندرعباس هنوز با استانداردها فاصله دارد
مدیرکل حفاظت محیط زیست هرمزگان، با بیان اینکه تصفیه‌خانه‌های شهری و صنعتی به صورت مداوم رصد و پایش می‌شوند، تاکید‌کرد:  تصفیه خانه بندرعباس هنوز به استانداردهای زیست محیطی لازم نرسیده و برخی از پارامترهایی که دارد آلاینده و غیر استاندارد است اما نسبت به سال‌های گذشته استانداردهایشان تقویت شده است و در رابطه با انتقال پساب به صنایع غرب، خط لوله‌ها تکمیل شده و احداث مخازن ۴۰ هزار مترمکعبی در صنایع غرب آغاز شده و ارتقای کیفی تصفیه خانه و قراردادهای شیرین‌سازی آب حسب گزارش‌ها انجام شده است.
مسیحی ادامه داد: در سال گذشته موضوع تفويض اختیارات از مدیران کل به مدیران شهرستانی را داشتیم و حسب این موضوع بخشی از عملکردها به شهرستان‌ها واگذار شد که موجب رشدهایی چشمگیر در عملکردها و پاسخگویی به ارباب رجوع شد لذا میزان بررسی پرونده‌های زیست محیطی از ۲۳ روز به ۱۱ روز کاهش یافته و امسال هم بنا داریم این موضوع را به ۹ روز کاهش دهیم.
وی با اشاره به انتشار بوی مشمئزکننده در منطقه بوستانو‌ و گچین بندرعباس، گفت:  در حسب اینکه رسانه‌ها پیگیری‌های مکرری داشتند انتشار بوی نامطبوع در حوزه صنعتی غرب بندرعباس، رصد شد و به این نتیجه رسیدیم که بیشتر انتشار گازها از طریق فلر واحدهای صنعتی اتفاق می‌افتد و اخطارها به واحدهای صنعتی که مواد نفتی می‌سوزانند داده شده است و اگر این موضوع استمرار داشته باشد از طریق معرفی به دستگاه قضایی برخوردهای لازم و پیگیری‌ها انجام خواهد شد.
به ازای هر ۵۰ هزار هکتار زمین یک محیط‌بان داریم
مدیرکل حفاظت محیط زیست هرمزگان با اشاره به کمبود نیرو در محیط زیست و در عین حال راه‌اندازی پاسگاه‌های محیط‌بانی جدید، اظهارداشت: در مناطق تحت مدیریت محیط زیست به ازای هر محیط بان ۱۸ هزار هکتار زمین داریم که اگر فضاهای خارج از مناطق حفاظت شده را هم اضافه کنیم به ۵۰ هزار هکتار خواهیم رسید ضمن اینکه یگان دریایی نداریم و امسال تلاش خواهیم کرد این موضوع را تقویت کنیم تا پایش‌های ساحلی افزایش یابد.
قاچاق سوخت جنگل‌های حرا را تهدید می‌کند
وی در پاسخ به سوالی در رابطه با قاچاق سوخت و آسیب آن به محیط زیست تصریح‌کرد: متاسفانه قاچاق سوخت، از عهده نیروهای ما در تالاب‌ها خارج شده و قطعا همه نیروهای انتظامی و نظامی بسیج شده‌اند این موضوع را ساماندهی کنند و ما این موضوع را مکررا در جلسات استانی و ملی مطرح کرده‌ایم تا کاهش آلودگی نفتی در تالاب‌ها داشته باشیم چرا که هم‌اکنون  در تالاب شورشیرین میناب بیشترین آلودگی نفتیِ حاصل از قاچاق سوخت را شاهد هستیم که منجر شده بخش زیادی ازدرختان حرا دچار آسیب جدی شوند و اکوسیستم و ذخیره‌گاه های جنگلی آسیب ببیند.
میثم قاسمی معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست استان هرمزگان نیز در این نشست، در پاسخ به سوالی در رابطه با افزایش حمله پلنگ به دام‌های اهلی در ارتفاعات استان، اظهارداشت: به شدت بحث دامداری به ویژه در شرق استان با مشکل مواجه است چرا که دامداران، احشام خود را صبح به صحرا برده و رها می‌کنند و عصر به دنبال آن‌ها می‌روند و همین امر خطرات ناشی از حمله حیوانات وحشی را تقویت می‌کند از طرفی در چند سال گذشته بر اثر بیماری‌ها و شکارهای بی‌رویه و غیر مجاز تعداد علفخوران در ارتفاعات کاهش یافته و بر همین اساس پلنگ‌ها به سمت و سوی دام‌های اهلی آمده و از آن‌ها شکار می‌کنند.