دریای اندیشه

یک عضو هیئت علمی گروه پرستاری سلامت جامعه و سالمندی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در این خصوص به ایسنا، گفت: واکسن آنفلوانزا با توجه به محدودیت جهانی که اکنون با آن مواجهیم، بیشتر برای افراد در اولویت باید تزریق شود و اگر واکسن مازاد بر این افراد موجود باشد، سایر گروه ها و افراد نیز می توانند از آن استفاده کنند.

پروانه خراسانی افزود: امسال با توجه به شیوع کرونا، واکسن برای گروه های پرخطر با سن بالا، به ویژه افراد دارای بیماری زمینه ای، سالمندان، افراد دارای ناراحتی کلیوی، کبدی و ریوی، مبتلایان به دیابت، سرطان، چاقی و ضعف سیستم ایمنی ارثی یا اکتسابی (به دلیل مصرف کورتون طولانی مدت، شیمی درمانی، سرطان و پیوند) توصیه می شود.

این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با تاکید بر اینکه البته برای گروه سنی کودکان ۶ ماه تا ۶ سال و افراد بالای ۶۵ سال این توصیه، جدی تر است، در خصوص عوارض واکسن، اظهار کرد: میزان عوارض واکسن بسیار ناچیز و شیوع آن یک مورد در یک میلیون نفر است، با توجه به اینکه میزان مرگ و میر آنفلوآنزا یک مورد در هر هزار نفر است، بنابراین عوارض بیماری آنفلوآنزا هزار برابر بیشتر از واکسن است.

عوارض واکسن آنفلوآنزا ناچیز است

خراسانی درخصوص واکسن های موجود در بازار گفت: برای امسال به احتمال زیاد دو نوع واکسن هلندی و فرانسوی در بازار موجود خواهد شد که هر دو از شرکت های معتبر هستند و تفاوتی با یکدیگر ندارند.

وی بهترین زمان تزریق واکسن را از ابتدای شهریور ماه تا پایان مهرماه اعلام کرد و افزود: در کشور ما تا انتهای آبان ماه نیز زمان مناسبی برای تزریق واکسن است.

این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در پاسخ به اینکه تزریق واکسن در چه کسانی ممنوع است؟ گفت: تجویز واکسن باید با نظر پزشک باشد، اما افرادی که حساسیت به تخم مرغ دارند، تحت شرایط خاص (زیر نظر پزشک و کادر مجرب و تجهیزات پزشکی کامل هستند) می توانند از واکسن استفاده کنند، اگر چه برخی منابع به ممنوعیت واکسن در این افراد اشاره کرده اند.

خراسانی تاکید کرد: اگر در سال های قبل به دنبال تزریق واکسن، اختلال اعصاب محیطی در شخصی رخ داده باشد، فرد از تزریق واکسن آنفلوانزا منع می شود.

به گفته وی دستور تزریق براساس شرکت تولیدکننده ممکن است متفاوت باشد، اما توصیه فعلی این است که برای کودکان زیر سه سال نصف واکسن و برای افراد بالای سه سال واکسن کامل تزریق شود.

عضو هیئت علمی گروه پرستاری سلامت جامعه و سالمندی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در مورد کودکان زیر ۸ سال که برای اولین بار واکسن تزریق می کنند، اظهار کرد: باید واکسن را دوبار و به فاصله یک ماه تزریق کنند. برای سال های بعد یک بار تزریق واکسن کافی است.

خراسانی در مورد اینکه آیا واکسن آنفلوآنزا جلوی سرماخوردگی و ابتلا به کووید۱۹ را می گیرد؟ خاطرنشان کرد: در حال حاضر سرماخوردگی و کرونا ویروس جدید، واکسن مورد تایید ندارد. واکسن آنفلوانزا نیز تنها بر روی یک نوع خاص ویروس آنفلوآنزا اثر پیشگیری کننده دارد.

هیچ واکسنی اثر صد در صدی ندارد

وی اضافه کرد: تاثیر ایمنی زایی واکسن معمولا ۲تا۴ هفته بعد از تزریق واکسن آغاز می شود و بنابراین بلافاصله پس از تزریق واکسن تا حداقل دو هفته بعد از آن ممکن است نتواند از ابتلا به آنفلوانزای فصلی جلوگیری کند.

این عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان تاکید کرد: هیچ واکسنی اثر صد درصدی ندارد و حتی با تزریق واکسن ممکن است، آنفلوآنزا بگیرید، اما حتما خفیف تر خواهد بود.

به گفته خراسانی، اثر واکسن همچنین بسته به شرایط سنی، بیماری های زمینه ای و داروهای مصرفی و همچنین شرایط نگهداری، حمل و تزریق واکسن از محل تولید تا مصرف دارد و معمولا ۳۰ تا ۶۰ درصد ایمنی ایجاد می کند.

وی در خصوص شیوه نگهداری واکسن آنفلوآنزا، گفت: این واکسن همچون دیگر واکسن ها باید با حفظ زنجیره سرد و نگهداری و حمل در دمای ۲ تا ۶ درجه (در تمام مراحل تولید تا حمل، انتقال بین انبار تا محل توزیع، انبار و انتقال از داروخانه به دست مصرف کننده و تزریق کننده) مورد استفاده قرار گیرد. عوامل متعددی از جمله نور، گرما و شرایط نامناسب حمل و نگهداری واکسن ها را بی اثر یا کم اثر می کند.

خراسانی در خصوص مصرف واکسن آنفلوانزا برای مادران باردار، خاطرنشان کرد: در سال های قبل به مادران باردار، پیگیری و توصیه جدی به تزریق واکسن آنفلوانزا نمی کردند، اما امسال با توجه به شرایط موجود به آنها توصیه می شود که حتما نسبت به تزریق واکسن اقدام کنند.

عضو هیئت علمی گروه پرستاری سلامت جامعه و سالمندی دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان تصریح کرد: از نظر متخصصان عفونی در شرایط کنونی، کوتاهی کادر پزشکی در تزریق واکسن جایز نیست. کادر پزشکی اعم از پرستاران، پزشکان و سایر اعضای تیم سلامت و از جمله کسانی که در مراکز درمانی و محل های پرتجمع از جمله محل نگهداری معلولین، کمپ ها و کلینیک ها کار می کنند و تکنسین های اورژانس در اولین فرصت باید این واکسیناسیون را انجام دهند.

خراسانی در پاسخ به اینکه برای تهیه و تزریق واکسن آنفلوانزا به کجا مراجعه کنیم؟ گفت: از آنجا که سلامت واکسن و نگهداری آن در شرایط مناسب (دمای ۴_۲ درجه سانتیگراد) برای کارآیی و اثربخشی واکسن بسیار مهم است، بعد از تجویز پزشک، تهیه واکسن از داروخانه های معتبر و مورد تایید وزارت بهداشت مورد تاکید است و توصیه می شود که امسال تزریق این واکسن برای گروه های در معرض خطر از طریق مراکز بهداشتی درمانی انجام شود تا تزریق اشتباه توسط افراد ناآگاه و بی اثر شدن واکسن به حداقل برسد.

وی اضافه کرد: بعد از خرید واکسن تا موقع تزریق باید شرایط زنجیره سرد برای واکسن حفظ شود. بنابراین قبل از دریافت واکسن از داروخانه، در شرایطی که فاصله زمانی از خرید تا تزریق محتمل است، ابتدا باید در یک کلمن یا فلاسک کوچک، قطعاتی از قالب پلاستیکی یخ تدارک دید شود یا نگهداری واکسن در بسته های ضد آب دور از تماس مستقیم با یخ انجام شود.