دریای اندیشه

تغییر رویکرد مقام‌های آمریکا در نحوه توصیف سمت شی جینپینگ و اینکه او را بارها "دبیرکل" خطاب کرده‌اند، با هدف زیر سوال بردن مشروعیت این مقام است و دلالت ضمنی به دوران جنگ سرد دارد.

به نوشته روزنامه ساوت چاینا مورنینگ پست، دو سال پیش در جریان اولین ماه‌های حضور مایک پامپئو به عنوان وزیر خارجه آمریکا، اشارات عمومی او به شی جینپینگ، رئیس جمهوری چین دوستانه بود.

او از شرکت در ضیافت شام با شی در بوئنوس آیرس احساس "افتخار" کرد؛ او از شی بابت ایفای نقش در "آوردن کره‌شمالی به میز مذاکره" تشکر کرد و با افتخار درباره "نشست سازنده با رئیس شی" در جریان سفر به پکن صحبت کرد.

اما امروز، با توجه به سقوط آزاد روابط آمریکا-چین، نه تنها لحن اظهارات علنی پامپئو در خصوص شی به شدت تلخ شده است، انتخاب نام و عنوان او هم تغییر کرده است.

برای مقام‌های ارشد آمریکایی خصوصا پامپئو، شی دیگر "رئیس جمهوری چین" نیست بلکه "دبیرکل حزب کمونیست چین (CCP)" به شمار می‌رود و به گفته تحلیلگران، این نشانه‌ای از تلاش‌های دولت آمریکا برای غیرمشروع نشان دادن حاکمیت شی است؛ این به نوعی ایجاد شکاف میان حزب حاکم چین و مردم این کشور و مملو از اشاراتی به دوره جنگ سرد است.

شی جینپینگ سه عنوان رسمی دارد؛ رئیس کشور، رئیس کمیسیون نظامی مرکزی و دبیرکل حزب کمونیست چین. گرچه هیچکدام از آنها به صورت مستقیم "رئیس جمهوری" ترجمه نمی‌شود و با وجود این حقیقت که پیام‌های چینی رسمی و گزارش‌های رسانه‌ای دولتی تقریبا همیشه با عنوان حزبی شی همراه است، کشورهای انگلیسی‌زبان جهان واژه "رئیس جمهوری" را ترجیح می‌دهند.

در سال ۲۰۱۸ و تقریبا ۲۰۱۹ پامپئو هم اینگونه بود اما طی چند هفته گذشته او کلا استفاده از این عبارت را کنار گذاشته و از عنوان "دبیرکل" استفاده می‌کند و این با یک سری اقدامات دولت ترامپ علیه چین، در خصوص موضوعاتی از سین‌کیانگ و هنگ‌کنگ گرفته تا هوآوی و دریای چین جنوبی هم‌زمان شده است.

در هفته‌ای که دولت آمریکا به پکن دستور داد تا کنسولگری خود را در هوستون تگزاس تعطیل کند، اظهارات روز پنجشنبه مایک پامپئو در رابطه با اینکه "دبیرکل شی جینپینگ یک معتقد واقعی به ایدئولوژی شکسته خورده خودکامگی است" در واقع برای پانزدهمین مرتبه از عنوان حزبی او در یک ماه استفاده کرد.

پامپئو در استفاده از این عنوان جدید تنها نیست. در طول یک ماه گذشته، یک سری سخنرانی‌های هماهنگ علیه چین از سوی جبهه‌های مختلف و دیگر مقام‌های ارشد شامل کریستوفر رای، مدیر اف‌بی‌آی، ویلیام بار، دادستان کل و رابرت اوبراین، مشاور امنیت ملی آمریکا صورت گرفته که همگی آن‌ها همین طور بودند.

الیسون سزالوینسکی، معاون اداره ملی تحقیقات آسیا و کارشناس سیاست آمریکا مقابل چین می‌گوید: تغییر رویکرد دولت ترامپ و استفاده از عنوان "دبیرکل" باید بسیار عمدی در نظر گرفته شود. آن‌ها می‌خواهند میان رهبر یک دولت منتخب و یک دولتی که خودکامه و اقتدارگراست، تفاوت قائل شوند.   

وزارت خارجه آمریکا هنوز توضیحی درباره تغییرات اخیر در توصیف شی از سوی مقام‌های آمریکایی ارائه نداده است و تنها با صدور بیانیه‌ای گفت: جمهوری خلق چین یک "رژیم خودکامه" است که از سوی حزب کمونیست چین اداره می‌شود و شی جینپینگ هم دبیرکل این حزب است.