استادیاردانشگاه آزاد اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار دریای اندیشه عنوان کرد:
مریم عزیزی
به گزارش اختصاصی دریای اندیشه ؛شخصیت اجتماعی جوانان جامعه از منابع فرهنگی مختلف مانند نهاد آموزش و پرورش،رسانه های جمعی،خانواده و شبکهء دوستان تأثیر می پذیرد.نهاد آموزش و پرورش و رسانه های جمعی تقریبا از فرهنگ یکسان پیروی می کنند؛ولی خانواده دارای فرهنگ متفاوت بوده،جایگاه آن نسبت به دیگر نهادها در ساختن شخصیت فرزندان مهم تر است.تفاوت های فرهنگی را می توان در عرصه ها و زمان های مختلف زندگی روزمره ی خانواده ها رؤیت کرد .
آیا تربیت فرهنگی خانواده بر چگونگی تشکیل شخصیت اجتماعی کودکان در مدرسه موثر خواهدبود یا نه .
براساس یافته های حاصل ازمقاله هاعوامل تاثیر گذار در شکل گیری شخصیت به دودسته عوامل وراثتی و عوامل محیطی طبقه بندی می شوند . عوامل وراثتی بصورت ذاتی و از طریق وراثت درافراد وجود دارند . عوامل محیطی به دودسته محیط قبل از تولد و محیط بعد از تولد تقسیم می شود. امروزه روان شناسان تاثیر عوامل محیطی قبل از تولد را بر انواع ویژگیهای رشدی و شخصیتی مسلم می دانند. شرایط روحی مادر ، احساسات عاطفی او نسبت به جنین در حال رشد و عوامل مشابه دیگر ، رشد و شکل گیری شخصیت کودک را تحت تاثیر قرارمی دهد.
در محیط بعد از تولد ویژگیهای شخصیتی والدین ، شیوه های تربیتی ، انواع امکانات اقتصادی ، فرهنگی و جغرافیایی محیط رشد کودک ، دارای اهمیت به شمار می روند. نتایج حاصل نشان می دهد زمانی که کودکان درمحیط فرهنگی غنی خانواده رشد یابند ،بدون کمترین تزلزل شخصیتی،با نقشی فعال و پویا،با احساس مسؤولیت و رسالت فرهنگی ، از شخصیت اجتماعی مطلوب در مدرسه برخوردار خواهند بود .اما آن زمان که کودک در یک خانواده ی سخت گیر،مستبد و بی تفاوت نسبت به ارزشهای فرهنگی حاکم بر جامعه تربیت گردد، با پایه های لرزان شخصیت پای به مدرسه می گذارد، و مدرسه با ساختار مطمئن و اتخاذ تدابیر مؤثر تربیتی توفیق چندانی در بازپروری شخصیت کودک ندارد .
سارا هاشمی پوراستاد یاردانشگاه آزاد اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار دریای اندیشه گفت: محیط اجتماعی و فرهنگی به مجموعه‌ای از عوامل و شرایطی اطلاق می‌شود که در آن کودکان رشد و پرورش می‌یابند.
وی بااشاره به اینکه این محیط می‌تواند شامل خانواده، جامعه، نهادهای آموزشی، رسانه‌ها و فرهنگ‌های غالب باشد افزود:تأثیر این عوامل بر رفتار، نگرش‌ها و الگوهای رفتار کودک می‌تواند بسیار عمیق و پایدار باشد.
هاشمی پورگفت:خانواده به عنوان نخستین محیط اجتماعی کودک، نقشی کلیدی در تربیت و شکل‌گیری شخصیت او دارد. رفتارها، ارزش‌ها و نگرش‌های والدین بر کودک تأثیر مستقیم دارد از والدین خود تقلید می‌کنند و الگوهای رفتاری آنها را می‌آموزند.
استادیاردانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اینکه خانواده‌ای که حمایت‌گر باشد، به رشد اعتماد به نفس و توانایی حل مسئله کودک کمک می‌کندافزود:کودکان در تعامل با همسالان خود یاد می‌گیرند و رفتارهای اجتماعی را تجربه می‌کنند.
هاشمی پورادامه داد:محیط‌های اجتماعی مختلف می‌توانند به کودک آموزش دهند که چگونه با جمع‌های مختلف تعامل داشته باشدتأثیر همسالان می‌تواند مثبت یا منفی باشد و بر رفتار کودک تأثیر گذارد.
وی گفت:مدارس و مؤسسات آموزشی هم از نظر اجتماعی و فرهنگی نقش مهمی در تربیت کودک دارند. مدارس نه تنها به آموزش مطالب درسی می‌پردازند بلکه مهارت‌های اجتماعی، عدالت و احترام به دیگران را نیز به کودک یاد می‌دهند.
سارا هاشمی پور بیان داشت:مدارس با تنوع فرهنگی می‌توانند به کودک کمک کنند تا از دیدگاه‌های مختلف آگاه شود و نسبت به دیگران احترام بگذارد.
استاد یاردانشگاه آزاد اسلامی بندر عباس اضافه کرد:نمایش شخصیت‌های مثبت و منفی در رسانه‌ها می‌تواند الگوهای رفتاری را در کودکان تقویت یا تضعیف کند.
سارا هاشمی پور همچون تشریح کرد:رسانه‌ها می‌توانند مفاهیم فرهنگی و اجتماعی را به کودکان منتقل کنند و دیدگاه آنها را نسبت به مسائل اجتماعی شکل دهند فرهنگ عمومی جامعه شامل ارزش‌ها، باورها، سنت‌ها و نگرش‌هاست که می‌توانند در رشد و تربیت کودکان تأثیرگذار باشند.
وی ادامه داد:ارزشهای اجتماعی:فرهنگی که در آن خانواده و اجتماع اهمیت بالایی دارد، می‌تواند کودک را به سوی مشارکت اجتماعی و احترام به دیگران سوق دهد.تفاوت‌های فرهنگی: آشنایی با فرهنگ‌های مختلف می‌تواند به کودکان کمک کند تا به تنوع انسانی و جهانی احترام بگذارند.
سارا هاشمی پور گفت:کودک را تشویق کنید تا خود را به جای دیگران قرار دهد و احساسات آنها را بفهمد. این می‌تواند به او در درک تأثیر رفتار خود بر دیگران کمک کند.
استاد یاردانشگاه آزاد بندر عباس ادامه داد:صبر و یادگیری بدانید که تغییر رفتار زمان می‌برد و باید صبور باشید. هر کودک منحصر به فرد است و ممکن است در مواجهه با رفتارهای ناپسند به شیوه‌های مختلف واکنش نشان دهد.
هاشمی گفت:والدین ممکن است در تعیین حد و مرزهای مناسب برای رفتارهای کودکان مشکلاتی را تجربه کنند. مشکلاتی از جمله ناتوانی در رعایت قواعد یا عدم توافق بر سر روش‌های انضباط ولی ایجاد ارتباطی سالم و مؤثر با فرزندان می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. کودکان ممکن است در بیان احساسات یا نیازهای خود با مشکل مواجه شوند.
مدیریت استرس و فشارهای بیرونی
وی ادامه داد:والدین ممکن است تحت فشارهای اجتماعی، اقتصادی یا محیطی باشند که بر روش‌های تربیتی آنها تأثیرگذار است.
هاشمی گفت:بهبود ارتباط والدین می‌توانند با گوش دادن فعال به فرزندان و تشویق آنها برای بیان احساسات خود، ارتباط مؤثرتری برقرار کنند. استفاده از زمان‌های مشترک و برقراری گفتگوهای غیررسمی می‌تواند در این زمینه کمک کند.
استاد یار دانشگاه آزاد اسلامی بندر عباس گفت: درمدیریت استرس والدین باید توجه داشته باشند که مراقبت از سلامت روان و جسم خود از اهمیت بالایی برخوردار است. تمرین مدیتیشن، ورزش و قرار دادن زمان برای خود می‌تواند به کاهش استرس کمک کند.
وی با بیان اینکه برخورد با رفتارهای ناپسند یا نادرست در کودکان نیازمند رویکردی مدبرانه و مثبت است افزود:والدین می‌توانند با نشان دادن رفتارهای سالم در شرایط دشوار، به کودکان بیاموزند که چگونه با احساسات خود کنار بیایند.با کودک خود درباره رفتارهای ناپسند صحبت کرده و علت آنها را بررسی کنید. به او کمک کنید تا احساساتش را بیان کند و شما هم احساسات خود را با او در میان بگذارید.در گفتگوهای خود از عبارات قضاوتی پرهیز کنید. به جای گفتن "تو بچه بدی هستی"، بگویید "این کار مناسب نیست و می‌تواند باعث آسیب شود تاکید کرد:محیط اجتماعی و فرهنگی نقش بسیار مهمی در تربیت کودکان دارد و می‌تواند بر رفتارهای آنها تأثیرات عمیق و پایداری بگذارد. تأثیر این محیط‌ها از سطح خانواده تا جامعه و فرهنگ‌های غالب گسترش می‌یابد. بنابراین، شناخت و درک این عوامل از سوی والدین، مربیان و سیاست‌گذاران می‌تواند به تربیت بهتر و مؤثرتر کودکان کمک کند و آینده‌ای روشن‌تر برای آنها به ارمغان آورد. تربیت کودکان فرآیندی چالش‌برانگیز است، اما با شناخت چالش‌ها و اتخاذ راهکارهای مؤثر، والدین می‌توانند بر این مشکلات غلبه کنند و به رشد سالم و مثبت فرزندان خود کمک کنند. آگاهی از ویژگیهای منحصر به فرد هر کودک و ایجاد فضای امن و حمایت‌کننده می‌تواند به بهبود فرایند تربیت کمک کند.
