دریای اندیشه

صندوق‌های کوچک از گره‌گشایی تا کارآفرینی

برای طرحی که می خواستیم انجام دهیم هیچ تجربه و اطلاعاتی نداشتیم، نمی دانستیم واکنش مردم چگونه است،تصمیم گرفتیم اول اعتماد سازی کنیم، یاعلی گفتیم و کار آغازشد.

ملیحه قاسمی 

به گزارش دریای اندیشه ؛ماه مبارک رمضان سال ۹۷ بود که فرمانده و اعضای شورای پایگاه مقاومت بسیج « عن النساء» شهرستان هشترود گردهم آمده بودند و می خواستند طرحی را چکش کاری کرده و بعد از رفع نواقصات آن اعلان عمومی کنند. در این میان موضوعی که خیلی قابل توجه بود پیش بینی نکردن واکنش مردم نسبت به اجرای طرح بود چرا که اجرا کنندگان طرح هیچ تجربه قبلی و اطلاعی در این زمینه نداشتند.

این طرح عبارت بود از «راه اندازی صندوق قرض الحسنه در پایگاه» آن هم با شرایط و ضوابط خاصی که مد نظر بود و این موضوع، کار را کمی سخت‌تر کرده بود.

با خانم آرزو زندی فرمانده پایگاه مقاومت بسیج « عن النساء» شهرستان هشترود هم صحبت شده‌ایم تا از تجربه راه‌اندازی صندوق قرض الحسنه تعریف کند که در ابتدا کار سختی به نظر می‌رسید.

آرزو زندی در ابتدا صحبت هایش را از چگونگی ابلاغ طرح آغاز کرد و گفت: طرح راه‌اندازی صندوق قرض‌الحسنه از سوی بسیج سازندگی ناحیه هشترود اعلام شد ولی هیچ اطلاعاتی در مورد چگونگی اجرای آن و نحوه تشکیل آن در دسترس نبود، باید تدابیر لازم را با اعضای شورای پایگاه اتخاذ کرده و به بهترین شکل ممکن آن را اجرا می‌کردیم.

در ابتدا نگرانی‌های زیادی وجود داشت تاکنون تجربه اجرای چنین طرحی را نداشتیم، نمی‌دانستیم واکنش مردم به اجرای طرح چگونه است، حتی در مورد نحوه اداره کردن آن نیز اطلاعات خاصی نداشتیم. همفکری‌های زیادی انجام شد بالاخره تصمیم گرفته شد اول اعتمادسازی کرده و کارهای صندوق را به خود اهل محل بسپاریم.

وی ادامه داد: در شهرستان هشترود پرس و جو کردیم دوستانی که تجربه راه‌اندازی صندوق قرض‌الحسنه داشتند را پیدا کرده و از آنها درخواست کردیم در جلسات قرآنی و حلقه صالحین از تجربیات خودشان در این زمینه حرف زده و روند کار صندوق را تبیین کنند تا اعتمادسازی بین اعضاء صورت گیرد.

باید مردم اعتماد می کردند پولشان را کجا سرمایه گذاری می‌کنند 

فرمانده پایگاه مقاومت بسیج « عن النساء» اظهار داشت: به خدا توکل کرده و ابتدا از اعتمادسازی به صندوق قرض الحسنه شروع کردیم، باید مردم اطمینان خاطر پیدا می کردند پولشان را کجا سرمایه گذاری می کردند تا به ایجاد صندوق تمایل پیدا کنند.

اول در مسجد ولیعصر و حسینیه با برگزاری جلسات متعدد اطلاع رسانی کرده و سپس هیات امنای معتمد صندوق قرض الحسنه از بین آنها انتخاب شد همچنین در کنار آنها نیروهای جوان نیز برای انجام کارهای مربوط به حسابداری و دفتری همکاری کردند.

با ۴۰ نفر صندوق ایجاد شد

آن طور که خانم زندی توضیح می دهد صندوق قرض الحسنه با نام « شهید رضازاده» با ۴۰ نفر عضو شروع به کار کرد. در ابتدا از بین خانواده و آشنایان شروع کرده و هر کدام ماهانه ۵۰ هزار تومان واریز می کردیم.

در بانک انصار حسابی برای صندوق قرض الحسنه باز شد، این حساب را تا ۶ ماه مسدود کرده بودیم تا حق برداشت به کسی داده نشود.همچنین اعضای هیات امناء نیز خودشان مبلغ ۵۰ هزار تا ۱۰۰هزار تومان واریز می کردند.

حالا که صندوق قرض الحسنه شکل گرفته بود و خود جوانان پایگاه کارهای حسابداری و دفتری آن را انجام می دادند کم کم اعتمادها زیاد شد، اعضای اولیه ۴۰ نفری افزایش یافت و به ۱۵۰ نفر رسید. و آن طور که خانم زندی در توضیحات خود اضافه کرد: در حال حاضر ۱۵۰ نفر عضو صندوق هستند که در ۷ گروه ساماندهی شده اند و هر گروه یک نفر سرگروه دارد که افراد جدید را جذب کرده و مراحل فعالیت صندوق را توضیح می دهد. اعضای هر گروه به تعداد ۱۵ تا ۲۵ نفر متغیر هستند.

پرداخت وام ۱۰ برابر سپرده اولیه

۶ ماه از راه اندازی صندق سپری شده است افراد نیازمندی که برای وام درخواست داده بودند در اولویت پرداخت قرار گرفتند و ۱۰برابر سپرده آنها وام تعلق می گرفت. مثلا فردی که ۱۰۰هزار تومان پس انداز داشت مبلغ یک میلیون تومان وام می گرفت.

حتما شما نیز تجربه عبور از هفت خوان رستم را برای گرفتن یک فقره وام ۱۰ میلیونی را از بانک دارید و قطعا برای گرفتن پنج میلیون تومان وام و حتی کمتر از این مبلغ کلی در بانک معطل شده و علاوه بر گرفتن اصل مدارک و کپی آنها و داشتن ضامن معتبر بازهم موفق نشده اید از تسهیلات بانکی استفاده کنید آن هم وام هایی با سود ۱۸ درصد و بالاتر.

حالا چند سالی است که به همت بسیج سازندگی و اجرای طرح « صندوق های قرض الحسنه» در محلات و شهرستان های مختلف گرفتن وام برای بسیاری از افرادی که عضو این صندوق های قرض الحسنه می شوند بسیار آسان شده است و افراد می توانند به راحتی از تسهیلات قرض الحسنه بهره مند شوند. صندوق قرض الحسنه شهید رضازاده در شهرستان هشترود یکی از همان صندوق های قرض الحسنه است که کار دریافت وام را آسان تر کرده است.

عضو هیات امنای صندوق شهید رضازاده افزود: برنامه مصوب شده این بود افرادی که تمکن مالی داشتند ماهانه ۱۰۰هزارتومان و افرادی که نیازمند بودند پنج الی ۱۰هزارتومان به حساب صندوق واریز می کردند. به عنوان مثال یکی از خانم های بسیار نیازمند که حتی نمی توانست حق عضویت پرداخت کند برای اینکه منتی هم به کسی نباشد ماهانه پنج هزار تومان واریز می کرد.

 وامی که چرخ خیاطی خرید/ پرورش بلدرچین در بالکن خانه

زندی با اشاره به عناوین وام های درخواستی گفت: وام های زیادی برای اشتغال داده شده است به عنوان مثال یکی از خانم های عضو صندوق با کمک شوهرش وام دو میلیون تومانی برای اشتغال دریافت کرد. در ابتدا مواد اولیه پرورش بلدرچین را خریداری کرد، برای اینکه کارش رونق بگیرد از بالکن منزلش برای این کار شروع کرد ما نیز او را حمایت کردیم، البته دستگاه ها را خودش خریده بود و بعد از آن او به بسیج سازندگی معرفی شد و دو نوبت وام ۱۵ میلیون تومانی دریافت کرد و کارش را ادامه داد.و اکنون به لطف خدا کار آنها رونق گرفته است.

فرمانده پایگاه شهید شهید رضازاده خاطرنشان کرد: افرادی بودند که مهارت خیاطی داشتند ولی پول کافی برای خرید چرخ یا سایر تجهیزات خیاطی را نداشتند امام صندوق با ارائه تسهیلات اقدام به خرید چرخ خیاطی کرد تا انها بتوانند در منزل کار خیاطی خود را رونق دهند به عنوان مثال دو سال پیش یکی از اعضاء با وام یک و نیم میلیونی یک دستگاه چرخ خیاطی خرید و در منزل شروع به کار کرد.

پرداخت وام برای راه اندازی کار گاه خیاطی، قالی بافی، وام معیشتی یکی دیگر از انواع وام های پرداخت شده در این صندوق است که خانم زندی در این رابطه گفت: در پرداخت وام معیشتی اولویت بندی صورت می گیرد. مثلا فردی برای خرید جنس برای مغازه اش دچار مشکل شده و به علت گرانی اجناس نمی توانست جنس جدید بخرد بنابراین به او وام معیشتی دو میلیون تومانی پرداخت گردید تا اجناس جدید برای مغازه خریده و کرش را توسعه دهد.

 بازپرداخت وام با ۲ درصد سود

بنابه گفته وی وام های این صندوق با دو درصد سود از طرف وام گیرندگان بازپرداخت می شود. مثلا فردی که یک میلیون تومان وام گرفته ماهانه ۱۰۰ هزارتومان به عنوان قسط وام واریز می کند ولی اگر توانایی مالی ضعیفی داشت ۵۰هزار تومان پرداخت می کند.

استقبال خانم ها از وام های یک میلیونی و دو میلیونی زیاد است و تاکنون به ۳۵ نفر وام تعلق گرفته و سقف وام های پرداختی از یک میلیون تا پنج میلیون تومان است و اولویت پرداخت وام برای اعضای صندوق قرض الحسنه است.

برای سایر صندوق ها قوت قلب شده ایم

حالا آوازه این صندوق قرض الحسنه در کل شهرستان پیچیده و هیات امنای سایر مساجد نیز برای اجرای این طرح در مسجد خودشان قوت قلب پیدا کرده اند به طوری که خانم زندی در این زمینه می گوید: حالا که عملکرد موفقیت آمیز صندوق قرض الحسنه دهان به دهان چرخیده و به گوش سایرین هم رسیده و بعد از یک سال همه شاهد موفقیت آمیزبودن این طرح شده اند از کل شهر می خواهند در صندوق ما عضو شوند.

حالا با کمک بسیج سازندگی و داشتن تجربه کافی در اداره کردن این صندوق باید گفت هفت صندوق جدید راه اندازی شده است و ازبنده برای سخنرانی و تشریح فعالیت صندوق و تجربه موفق آن در مساجد و پایگاه های مختلف دعوت می کنند، تجربه موفق ما باعث شده است آقایان نیز این کار را شروع کنند.

سهم خیرین

در حال حاضر هفت گروه فعال است و افراد از ۱۰ هزار تا ۱۰۰هزارتومان در این صندوق سپرده گذاری می کنند. در حقیقت به وسع و توان مالی افراد بستگی دارد. خیرینی هم وجود دارند که سه سال است در این صندوق سپرده گذاری کرده اند ولی درخواست وام نکرده اند. یا فرد خیر دیگری وجود دارد که یک میلیون تومان به صندوق کمک کرده و اعلام می کند این مبلغ را به فرد نیازمند وام دهید و بعد از یک سال پول مرا برگردانید.

فرمانده پایگاه عن النساء ادامه داد: بعد از سه سال برای عضویت جدید گروه جدید تشکیل می شود تعداد اعضای گروه ها نباید کمتر از ۱۰ نفر باشد باید تعداد اعضاء ۱۰ تا ۲۰ نفری باشد.گروه جدید نیز از روز افتتاح حساب و واریز تا ۶ ماه نمی توانند برداشت کنند بعد از آن درخواست وام نوشته شده و کار ادامه پیدا می کند.

وام قرض الحسنه خیاطی، قالی بافی، معیشتی، تعمیر خودرو، خرید جنس برای مغازه و …از جمله وام های پرداختی این صندوق است.

چک هایی که پاس می شوند

 فرمانده پایگاه مقاومت ” عن النساء” بخش دیگری از وام ها را وام های ضروری برای پاس کردن چک های برگشتی اعضای صندوق ذکر کرد و افزود:متاسفانه با شیوع ویروس کرونا معیشت مردم دچار سختی های زیادی شده است و مردم به راحتی نمی توانند چک های خود را پاس کنند، در طی این مدت دو فقره وام سه میلیون تومانی به دو نفر که چک برگشتی داشتند پرداخت شد.یکی از این افراد حتی قادر نبود ۲۰۰هزارتومان قسط ماهانه وام را پرداخت کند که ما مبلغ قسط ماهانه این فرد را به ۵۰ هزارتومان کاهش دادیم.

وام های گره گشا

وی با بیان اینکه در ایام کرونا این وام های قرض الحسنه گره گشای بسیاری از خانواده ها شده است خاطرنشان کرد: صندوق قرض الحسنه کمک بسیار بزرگی برای محله بود، نیازمندان محله شناسایی شد و به اعضای صندوق نیز کمک زیادی صورت گرفت.

همچنین به پنج نفر از خانواده ها نیز برای تامین جهیزیه وام پرداخت شد دختران جوانی که ازدواج کرده بودند ولی پدر و مادر برای تامین مایحتاج ضروری جهیزیه معطل بودند وام به آنها تعلق گرفت. همچنین آنها را به مراکز خیریه بزرگتری معرفی کردیم تا کمک بیشتری دریافت کنند. در اوائل سال ۹۸ به پنج خانواده وام پنج میلیون تومانی برای کمک هزینه خرید جهیزیه پرداخت شد.

حالا خانم زندی از اعتماد مردم به صندوق قرض الحسنه حرف می‌زند. مردمی که با باز شدن گره های زندگی خود گل لبخند بر لبهایشان جاری می شود.