دریای اندیشه

معضلی به نام حاشیه نشینی دربندرعباس؛

تپه های بیابانی شبانه به خانه تبدیل می شود

مرتضی سلیمانی

واگذار نکردن زمین مناسب زندگی از سوی دستگاههای متولی؛ افزایش مهاجرت از روستا به شهر و قیمت های سرسام آور سکونت در مناطق شهری عمده ترین دلیل حاشیه نشینی در بندرعباس پرهزینه است.

به گزارش اختصاصی روزنامه دریای اندیشه؛وقتی ضوابط قطعه بندی و ساختمان سازی بر مبنای 250 متر مربع است و پروانه ساخت و ساز برای ساختمانهای لوکس، بزرگ متراژ صادر می شود و از طرفی قیمت مسکن به شکل سر سام آوری افزایش می یابد با پدیده حاشیه نشینی در مناطق مهاجر پذیری مثل بندرعباس رو به رو می شویم.

قرار گرفتن بندرعباس بر روی گسل زاگرس این شهر را در ردیف یکی از شهرهای زلزله خیز کشور قرار داده است و بیشترین زمین لرزهای ثبت شده در استان هرمزگان در شهر بندرعباس؛قشم ،بستک، و بندر کنگ رخ می دهد علیرغم هشدارهای مدیریت بحران و توصیه های کارشناسان در خصوص بافت فرسوده همچنان شاهد رشد گسترده حاشیه نشینی در بندرعباس هستیم .

حاشیه نشینی لزوما سکونت در حاشیه شهرها نیست، بلکه هر نوع اسکان غیر رسمی که در خارج از چهارچوب برنامه ریزی شده انجام شود؛حاشینه نشینی محسوب می شود.

ازدیاد جمعیت شهر بندرعباس به علت موقعیت اقتصادی ،کار و نزدیکی به دریا در چند سال اخیر مردم این منطقه را با کمبود مسکن برای سکونت مواجه ساخته و پاسخگو نبودن مسولین به نیازهای این جمعیت نوعی سبک زندگی خطرناک به اسم حاشیه نشینی در بندرعباس را ایجاد کرده است.

تصرف زمین و ساخت وساز مسکن در بسیاری از محله های شهر بوِیژه در بافت قدیم بدون رعایت اصول شهرسازی در حال افزایش است و این موضوع تا جایی پیش رفته که در نزدیکی شهرک پیامبر اعظم (ص) تپه های بیابانی به صورت شبانه تخریب و با سرعت زیاد به منازل مسکونی تبدیل می شود.

باید قبول کنیم حاشیه نشینی در کنار شهرها رشد کرده و جمعیت زیادی درآن سکونت دارند که امکان جدا کردن آنها به این سادگی وجود ندارد لذا باید با این پدیده کنار آمده اما راه حل هایی هم برای ان وجود دارد.

حاشیه نشین ها باید بپذیرند که در یک شهر زندگی می کنند و باید خود را با محیط شهری وفق دهند ومنشور شهری را رعایت کنند.

اگر چه در دهه های گذشته ، زمین شهری اقدام به واگذار کردن زمین به کارمندان دولت در قالب تعاونی مسکن انجام داده اما از در اختیار دادن خانه به عموم مردم غفلت کرده و طرح مسکن های محله ای انجام نشده است و همین سهل انگاری باعث افزایش مسکن های غیر رسمی در مناطق شهری شده است.

سازمان های خدماتی مثل شهرداری در برخی نقاط شهر مثل تپه الله اکبر ، محله شمیلی ها ، چاهستانی ها و سورو ، نخل ناخدا و فرودگاه قدیم بهتر است در خصوص وضعیت ملکی وساخت وساز در روی این زمین هاتعیین تکلیف کند. البته همین سازمانها در برخی از نقاط شهر به این افراد آب و برق ،تلفن وحتی اسفالت کوچه و سند هم تحویل داده اند که این موضوع به خاطر ساختار آشفته به چشم نمی آید.

مناطق حاشیه ای شهر محلی برای رشد و تسریع آسیب های اجتماعی از قبیل اعتیاد،طلاق،مفاسد اخلاقی و کانون های بحران زلزله است که نیازمند چاره اندیشی و اقدام و عمل مناسب برای مقابله آن به صوت فوری احساس می شود.

 حال که کلنگ احداث پروژه 350 هکتاری در قالب طرح نهظت ملی مسکن در بندرعباس برای خانه دار کردن مردم آغاز شده باید در نظر داشت بهسازی بافت فرسوده شهری نیز نیازمند توجه ویژه است چرا که ساخت خانه و تشویق مردم برای خانه دار شدن مدت زمان زیادی طول می کشد و از طرفی تا برطرف شدن مشکل مسکن باید جلوی حاشیه نشینی را گرفت.

امیدواریم که اقدامات لازم برای جلو گیری از دو قطبی شدن شهر در جهت ایجاد بافت مناسب شهری انجام شود و مسولین علاوه بر نگاهی که به سرمایه گذارها دارند تمام خدمات شهری از قبیل مجوز ساخت را نیز به صورت یکسان و در فضای تعادلی توازن را در جامعه بوجود بیاورند.