دریای اندیشه

علی ستاری -

روند فعلی بحران جمعیت در ۲۰ سال آینده ایران را به پیرترین کشور جهان تبدیل خواهد کرد و در این وضعیت باید مهدکودک‌ها را تبدیل به خانه سالمندان کنیم.

مدیر درمان اداره کل تامین اجتماعی هرمزگان، از تلاش برای راه‌اندازی مرکز آی.وی.اف در بیمارستان خلیج‌فارس با هدف خدمات به زوج‌های نابارور خبر داد.
به گزارش روزنامه دریای اندیشه، همایش تبیین قانون جوانی جمعیت در حوزه درمان با حضور، اکبری مدیرکل تامین اجتماعی هرمزگان، دکتر مومنی مدیریت درمان تامین اجتماعی استان، درویشی مدیرکل بانوان و خانواده استانداری هرمزگان و عامری معاون امور جوانان اداره کل ورزش و جوانان هرمزگان و دکتر زهرا عابدی دکتری حرفه‌ای مامایی برگزار شد‌
 مومنی در این آیین اظهارداشت: به خاطر دارم زمانی که کودک بودم طی سال‌های ۵۴ و ۵۵ در دیوارها و تلویزیون تبلیغ کم کردن جمعیت ‌می‌شد و همین تبلیغات و مانع‌زایی‌ها در مقابل فرزند‌آوری موجب شده است که در مسیری قرار بگیریم که در آینده‌ای نزدیک مجبور شویم به مانند اروپایی‌ها گدایی جمعیت کنیم. وی افزود: باید به فکر فرار از وضعیت پیش‌رو باشیم و بهترین نسخه نیز برای جلوگیری از تهدیدات در حوزه جمعیت توجه ویژه به اوامر رهبر معظم انقلاب اسلامی است که دغدغه‌مندترین فرد در این حوزه هستند چنانچه معظم له در اردیبهشت ماه سال ۹۳ سیاست‌های کلی جمعیت را ابلاغ کردند.
مدیر درمان تامین اجتماعی هرمزگان، تصریح‌کرد: بررسی‌های میدانی از وضعیت اجرای منویات رهبر معظم انقلاب طی سالیان گذشته در بحث جمعیت نشان می‌دهد که عملکردها رضایت نیست و به صورت کند و مورچه‌وار برخی از متعهدین در تلاش برای افزایش جمعیت هستند.
مومنی ادامه داد: بحران جمعیت با سخن گفتن و برگزاری همایش‌های مختلف حل و فصل نخواهد شد چنانچه امروزه همه معترفند که خروجی بسیاری از جلسات صفر است از این بابت باید با کارهای عملی و برداشتن مواجع، مردم را به فرزندآوری تشویق کنند.
وی افزود: بانوان منبع اصلی پرورش نسل هستند و باید امور برای آن‌ها تسهیل شود؛ مادامی که ما دم از بحران جمعیت و لزوم فرزندآوری می‌زنیم اما در محل کار سخت‌گیری‌ها را بر بانوان افزایش می‌دهیم و آن‌ها را در شیفت‌های سنگین به کار می‌گیریم، اتفاق مثبتی رخ نخواهد داد، وضعیت کاری بانوان باید سبک‌تر و مناسب‌تر باشد و دغدغه‌هایشان نیز کاهش پیدا کند.
مدیر درمان تامین اجتماعی هرمزگان در ادامه گریزی نیز به مشکل ناباروری و نازایی در جامعه زد و گفت: هزینه درمان ناباروری امروزه بالغ بر ۴۰ میلیون تومان است و همین امر باعث می‌شود بسیاری از زوج‌ها نتوانند به سمت درمان کردن خودشان بروند در همین راستا با حمایت‌های استاندار هرمزگان، در تلاش هستیم تا خدمات درمان ناباروری رایگان را در استان به مردم شریف ارائه کنیم.
مومنی تصریح‌کرد: اولین گام برای تلاش در این حوزه، شناسایی زوج‌های نابارور و رسیدن به آمار دقیق جهت برنامه‌ریزیِ عملیاتی است، که این فرایند را در بیمارستان خلیج‌فارس آغاز کرده‌ایم هر چند که طبق آمار دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان، استان دارای ۲ هزار و ۵۰۰ زوج نابارو است اما در تلاشیم که این آمارها دقیق تر شود.
وی با بیان اینکه مقدمات راه‌اندازی یک مرکز آی . وی .اف در بیمارستان خلیج‌فارس فراهم شده است، گریزی به کودکان تحت تکفل سازمان بهزیستی در شیرخوارگاه‌ها هم زد و گفت: می‌توان به افراد نابارور توصیه کرد که  از این ظرفیت نیز استفاده کنند البته این مسئله منجر به افزایش جمعیت نمی‌شود  اما بازدهی جمعیت را بالا می‌برد.
مدیر درمان تامین اجتماعی هرمزگان، با بیان اینکه حدود نیمی از مردم استان بیمه شده‌ی تامین اجتماعی و خدمات گیرنده از مراکز درمانی تامین اجتماعی هستند، تصریح‌کرد: یکی از افتخارات ما در مدیریت درمان این بود که در سال گذشته بدون هیچ گونه جابه جایی در سیستم مدیریتی سازمان ، مدیریت درمان  رتبه اول کشوری را کسب کرد.
مومنی با اشاره به اجرای طرح هرمزگان سالم در سطح دستگاه‌های اجرایی جهت شناسایی بیماری‌های مزمن، خاطرنشان‌کرد: به زودی چندین درمانگاه در شهرهای حاجی‌آباد، بندرخمیر، پارسیان و دشتی راه‌اندازی خواهد شد.
محدثه درویشی، مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری هرمزگان، در همایش تبیین قانون جوانی جمعیت در حوزه درمان که به میزبانی مدیریت درمان اداره کل تامین اجتماعی هرمزگان برگزار شد با اشاره به دغدغه‌های رهبر معظم انقلاب در حوزه‌ی جمعیت اظهارداشت: امسال برای اولین سال رویداد ملی جمعیت برگزار خواهد شد که جزو برنامه‌هایی است که در ماده ۱۹ قانون جوانی جمعیت آمده است‌.
وی افزود: از ضرورت‌‌های اجرای قانون جوانی جمعیت، تقویت  ابعاد فرهنگیِ بحث جمعیت است و در این راستا باید الگوهای مناسبی به جامعه معرفی شود و دستگاه‌های مسئول در این حوزه تلاش‌هایشان و عملکردشان معرفی شود.
درویشی بیان‌کرد: همایش ملی جمعیت دارای ۷ حوزه است که در آن هم دستگاه‌های اجرایی و متولی و هم افرادی که در حوزه‌ی جمعیت فعالیت داشته‌اند ارزیابی و مورد تجلیل قرار خواهند گرفت.
مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری هرمزگان، تصریح‌کرد: در مورد مسئله جمعیت خیلی می‌شنویم که افراد می‌گویند شرایط بچه دار شدن مهیا نیست اما  باید از موقعیت بدون شرایط به سمت شرایط سازیِ مناسب حرکت کنیم.
وی عنوان‌کرد: جمعیت دیگر فراتر از مسائل مذهبی است و تبدیل به یک بحران ملی شده و  می‌توان گفت جمعیت مسئله‌ای است که در آن برای ما فرصت زیادی باقی نمانده است هر چند که تاثیرات آن را الان نمی‌بینیم اما در دهه‌های آینده ما را با چالش‌های جدی روبرو خواهد کرد.
 درویشی تصریح‌کرد: اگر با همین سیر در حوزه‌ی جمعیت پیش برویم در آینده‌ای نه چندان دور باید مهدکودک‌ها را تعطیل کنیم و به جای آن‌ها خانه‌های سالمندان احداث کنیم چرا که جمعیت سالمند کشور به شکل فزاینده‌ای از جمعیت نوزادان، نوجوانان و جوانان پیشی خواهد گرفت.
مدیرکل امور بانوان و خانواده استانداری هرمزگان، تصریح‌کرد: ما حتی اگر بخواهیم از سالمندان جامعه‌ی خود نیز مراقبت کنیم نیاز به نیروهای جوان خواهیم داشت چرا که سالمندان خود قادر به نگهداری از خود نیستند.
 وی بیان کرد: من معتقد هستم که به جز کمیت در فرزندآوری باید به کیفیت در فرزندآوری نیز توجه داشت اما به عنوان یک روانشناس می‌گویم شاید تک فرزندها در ظاهر خدمات خوبی را دریافت می‌کنند اما هیچ کس نمی‌تواند جای خواهر و برادر را برای آن‌ها پر کند و آنچه در تعامل یاد می‌گیرند و تجربه می‌کنند بسیار ارزشمند تر تمام خدماتی است که در سطوح دیگر می‌بینند.
دکتر زهرا عابدی متخصص حوزه مامایی و جمعیت نیز در این مراسم اظهارداشت: بحث جوانی جمعیت بحث جدیدی نیست و از دو دهه قبل تبعات و عوارض آن برای کشور مورد اشاره قرار گرفته است، هم اکنون وضعیت نرخ باروری در هرمزگان ۲.۱ است در حالی که میانگین نرخ باروری کشور ۱.۶ است و هرمزگان جزو استان‌های با وضعیت بهتر به شمار می‌آید.
وی افزود: نرخ باروری یعنی تعداد بچه‌هایی که یک زن می‌تواند در سن باروری به دنیا بیاورد، البته الان امروز با پیشرفت علم، محدودیت  سن برداشته شده است هر چند که ممکن است جزو باروری‌های خطرناک به شمار بیاید؛ به طور کلی یک خانواده حداقل باید ۲ فرزند داشته باشد که نسلش منقرض نشود که به آن نرخ جانشینی می‌گوییم و ما الان روی نرخ ۱.۶ هستیم که نشان از فاجعه‌بار بودن وضعیت دارد.
عابدی عنوان‌کرد: ترکیب جمعیتی مولفه‌‌ای است که می‌گوید چه جمعیتی می‌تواند مولد و پویا باشد؟ جمعیت مولد جمعیت ۱۵ تا ۶۰ سال است که  جمعیت بالای ۶۰ سال سالمند  محسوب می‌شود.
وی ادامه داد:  بهترین ترکیب جمعیت در هرم جمعیتی این است که ۱۵ تا ۶۰ ساله‌ها ۶۰ درصد جمعیت کشور را تشکیل دهند.
متخصص حوزه‌ی مامایی و جمعیت تاکیدکرد: ما از رده‌ی کشورهای جوان جهان خارج شده‌ایم و امروز جزو سه کشور پیر دنیا محسوب می‌شویم و اگر با همین فرمان پیش برویم در ۲۰ سال آینده پیرترین کشور جهان خواهیم بود.
عابدی تصریح‌کرد: در حال حاضر ما با یک تهدید امنیتی تحت عنوان بحران جمعیت روبرو هستیم و قانون جوانی جمعیت نیز آمده است که جلوی این تهدید امنیتی را بگیرد.
وی اظهارداشت: قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده در آبان ماه سال ۱۴۰۰ ابلاغ شد یعنی ۱۰ سال بعد از بیان دغدغه‌های رهبری که نشان می‌دهد نگاه تیم مدیریتی ارشد کشورمان بسیار کند بوده است و تا چه میزان قصور شده است.
عابدی افزود: خیلی‌ها علت عدم رغبت‌شان به بارداری را مشکلات اقتصادی و شرایط اقتصادی می‌دانند در حالی که نرخ باروری در کشور نیجریه که یک کشور آفریقایی است؛ ۷.۱ است یعنی هر بانوی نیجریه‌ای خود را موظف می‌داند ۷ بچه به دنیا بیاورد؛ در رابطه با چرایی این موضوع تحقیق شده است و متوجه شده‌اند که خانم‌های آفریقایی یک نگاه هویتی به فرزندآوری دارند و می‌گویند تعداد فرزندان من توانمندی مرا را نشان می‌دهد.
متخصص حوزه‌ی مامایی و جمعیت بیان‌کرد: تحقیقی سال ۹۵ در کشور ما انجام شد، در این تحقیق ۳۲ درصد مردم تمایل به فرزندآوری داشتند و ۶۸ درصد مردم تمایلی به فرزندآوری نداشتند، در موانع این مسئله یکی از موانع تاخیر و سهولت  ازدواج جوانان،  الگوی مسکن ناسازگار با جمعیت، مشکلات اقتصادی و هزینه‌های زیاد فرزندآوری، نگرانی از بیکاری سرپرست خانواده، نگرانی از اشتغال آتیه‌ی بانوان، هزینه‌های دوران بارداری و شیردهی و ... را شامل می‌شود و قانون جوانی جمعیت برای همه‌ی آن‌ها برنامه‌ریزی های دقیقی دارد.