علی ستاری-
شب قدر ، شب تعیین مقدرات یک سال بندگان است و خداوند در این شب حوالهی نعمتها را به دست بندگان میدهد.
به گزارش اختصاصی روزنامه دریای اندیشه؛ شب قَدر یا لَیلَةُ القَدر شب نزول قرآن و مقدّر شدن امور یکساله انسانهاست. قرآن در سورههای قدر و دخان از این شب سخن میگوید. براساس آیات قرآن و روایات، ارزش شب قدر بیش از هزار ماه است. این شب بافضیلتترین شبِ سال و شب رحمت الهی و آمرزش گناهان است و در آن، فرشتگان به زمین میآیند و بنابر برخی از احادیث شیعه، مقدرات سال آینده بندگان را بر امام عرضه میکنند.
زمان دقیق شب قدر، روشن نیست؛ ولی بر اساس بسیاری از روایات، در ماه رمضان واقع شده و یکی از شبهای ۱۹، ۲۱ یا ۲۳ این ماه دانسته شده است. شیعیان بر شب ۲۳ رمضان و اهل سنت بر شب ۲۷ رمضان تأکید بیشتری دارند.
شیعیان در این شبها با الگوگیری از معصومین(ع)، به شبزندهداری، تلاوت قرآن، دعا و عبادت در این شب میپردازند. ضربت خوردن و شهادت امام علی(ع) در این شبها نیز به اهمیت آن نزد شیعیان افزوده و سوگواری برای آن امام با آیینهای شب قدر همراه شده است.
قَدْر کلمهای عربی به معنای اندازه، تقدیر و سرنوشت است. دربارهی اینکه چرا این شب را «شب قدر» نامیدهاند، دلایلی ذکر شده است؛ از نظر عدهای همچون علامه طباطبایی، چون مقدرات انسانها و اندازه و تقدیر رویدادهای یک سال، در این شب تعیین میشود، آن را شب قدر مینامند. آیت الله مکارم شیرازی این نظر را هماهنگ با روایات و معروفتر و بهتر دانسته است.
از امام باقر(ع) در توضیح آیه چهارم سوره دخان نقل شده هر ساله در این شب، تقدیر سال آینده هر انسانی نوشته میشود. بر همین اساس در برخی از روایات، شب قدر به عنوان ابتدای سال دانسته شده است. علامه طباطبایی میگوید: «مراد از قدر، تقدیر و اندازهگیری است و خداوند در این شب، اموری از قبیل زندگی، مرگ، روزی، سعادت و شقاوت انسانها را مشخص میسازد». بر پایه برخی از روایات، ولایت امام علی(ع) و سایر اهلبیت(ع) نیز در همین شب، مقدر و امضاء شده است.
حجتالاسلام والمسلمین شیخ حسن کردمیهن، اظهارداشت: باید در شبهای قدر، ابتداعا نسبت به خود ماهیت قدر، معرفت پیدا کنیم و یک بار برای همیشه فضیلت آن را بفهمیم تا اگر یک شب قدری در جمع باشکوه خوبان و بزرگان بودیم بتوانیم خوب استفاده کنیم و اگر هم شب قدری در بیابانی تنها بودیم هم فرصت بزرگ شب قدر را از دست ندهیم.
وی افزود: اگر الان اعلام کنند که یک جایی از این کشور حوالهی خودرو، لوازم خانگی،مسکن و … میدهند و برای آن ساعت و زمان و مکان خاصی مشخص کنند و همچنین اعلام کنند به اندازهی اعضای خانواده خود میتوانی از این حوالهها بگیری، طبعا همه تلاش خواهند کرد که این حوالهها را به دست بیاورند، البته گرفتن حواله، به معنای گرفتن کالا نیست، بلکه بدین معنا است که باید تلاش کنید مثلا با حواله خودرو باید بروید خودروسازی و با فراهم کردن مقدمات آن را تحویل بگیرید بنابراین اگر دنبال تحویل خودرو نروید، خودرو به شما نمیدهند، مانند کارت هدیه که تاریخ انقضا دارد و اگر بعد از تاریخ انقضا بروید پولی به شما تعلق نخواهد گرفت.
سخنران مطرح کشوری، عنوان کرد: شبهای قدر از اذان مغرب تا سلام هی مطلع الفجر، زمانی است خداوند به بندگان خود عطا کرده است تا با مراجعه به درگاه باری تعالی، حوالهی خواستههای خود را بگیرند، این حوالهها را به همه می دهند اما به اندازه ظرفیت آدمی میدهند و ظرفیت انسانها را نیز از عملکرد آنها در سال گذشته محاسبه میکنند، شما انسان درستی بودی در سالی که گذشت، خداوند برای سال آینده حوالهی برکت به کسب و کارتان را میدهد اما ممکن است شما قبل پاس شدن حواله گناه و خرابکاری کنید و محقق هم نشود.
شیخ حسن کردمیهن، بیانکرد: در شبهای قدر ممکن است برای خیلیها زیارت کربلا در اربعین را بنویسند اما آنها کربلا نروند چرا؟،چون سال قبل آدم درستی بودی،خدا لیاقت کربلایی شدن و حوالهشو تو شبای قدر برات نوشت، اما تو از رمضان تا اربعین کلی زمان داری که باید تلاش کنی اون حواله پاس شود.
استاد حوزه علمیه عنوانکرد: در شبهای قدر خداوند برای همه مقدرات را مینویسد، حتی آنهایی که در این شبها خواب هستند نیز از این خوان گسترده بی بهره نمیشوند، اما قاعدهی عطای خداوند به اندازهی ظرفی است که شما به همراه دارید، باران که ببارد، اگر کاسه داشته باشید، یک کاسه آب برایتان جمع میشود، اگر هم یک استخر داشته باشید، یک استخر آب ذخیره میکنید، بنابراین احیاگرفتن ما در شبهای قدر برای این است که دست و پای آخر خود را برای جلب توجه بیشتر از خدا بزنیم و سهم بیشتری از این سفره نصیبمان گردد، کسانی که احیا میگیرند خدا را به هزار اسمش صدا میزنند و زمان میخرند تا بروند کابینتهای خانه خود را بگردند ببیند، ظرف دیگری هم اگر دارند بگذارند مقابل باران رحمت الهی و از رحمت الهی بیشتر نصیب ببرند.
وی ادامه داد: سوال پیش میاد، خب ما ۳۶۵ روز را برای این ظرفهای خود را بزرگتر کنیم از دست دادیم حالا در سه شب چیکار میتونیم بکنیم مگر؟ پاسخ را خداوند در قرآن و در سوره قدر داده است، خداوند در قرآن میفرماید: لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ( شب قدر از هزار ماه بهتر است) یعنی خداوند در شب قدر به اندازه هزار ماه فرصت جبران برای من و شما میدهد، این یک فرصت استثنایی است و باید قدر این شبها را دانست، حضرت زهرا سلام الله علیها بچههایشان را روز می خواباند تا شب بیدار باشند و از این فرصت استفاده کنند.
شیخ حسن کردمیهن، اظهارداشت: احیاگرفتن یعنی اینکه نسبت به لطفی که خداوند شامل حال ما میکند، بیتفاوت نباشیم، در این شب ملائکه، ارواح اولیا و اوصیا همه بر زمین میآیند اما ما نمیتوانیم آنها را ببینیم، آقا مصطفی خمینی، روضه برگزار میکردند، اما ساعت مراسم در یک زمانی بود که جمعیت زیادی نمیآمد، روای میگه یه روز رفتیم منزل ایشان، هیچ کس نیامده بود، چایی را خوردیم خواستیم اجازه بگیریم و برویم، فرمودند برویم منبر، عرض کردم، آقا کسی نیومده، برای کی برم منبر!؟ فرمودند خیلیها هستن،ملائکه در مجلس روضه حضور پیدا میکنند، صف به صف در مجلس حضور دارند و نشستهاند.