دریای اندیشه

هنر تئاتر پیچیدگی های انسان را به چالش می کشد، روانکاو و جامعه شناسی خبره است که با فلسفه همنشین است و تفکر انسان را دگرگون خواهد کرد و در نهایت از دل آن فرهنگ جوانه می زند.تئاتر از دید  آنها که این پدیده را درک نکرده اند تنها یک تالار است با عده ای بازیگر که نمایشنامه ای را به روی صحنه می برند، اما حقیقت آن به همین سادگی نیست.به مانند هر اثر هنری، ریشه آن است که عمق اثر را منتقل می ‌کند بدون اینکه مخاطب از آن ریشه شناختی داشته باشد.

به گزارش خبرنگار دریای اندیشه از بستک، از زمان پیدایش تئاتر، جایگاه و ارزش آن در جوامع بشری از اهمیت و جایگاه خاصی برخوردار بوده و همیشه مورد توجه مردم قرار گرفته است چرا که علاوه بر جنبه های سرگرمی، هنری است که با انتقال محتوا و معنا، خصلت ها و زوایای پیدا و پنهان موجود پیچیده و ناشناخته ای به نام انسان را به چالش می کشد.کشورهای در حال توسعه به خوبی دریافته اند که مردم از قاب صحنه تئاتر به صورت سحرآمیزی واقعیت ها و پیچیدگی های زندگی خود را از جنبه زیبایی شناسی احساس می کنند و بر آنها تاثیر عمیقی می گذارد، بنابراین پایه های آموزشی و فرهنگی خود را با تاکید بر تئاتر قرار دادند و هر روز فراتر از دیروز بر توسعه تئاتر پرداخته و قالب های جدیدی از این هنر ناب ارائه کردند.

هنرهای نمایشی در مجموع فرم، متن، ساختار و بیان، باعث انتقال مفهوم یک مولف به مخاطب می شود که در این انتقال مفهوم، تئاتر در مجموعه هنرهای نمایشی از اهمیت والایی برخوردار است.اصل و اساس هنر تئاتر، روش روایت کردن، کنش و واکنش در تئاتر بر محور دراماتیک شکل می گیرد تا این هنر آینه ای باشد که چون هر کس در آن می نگرد بخشی از زندگی خود را ببیند.نمایش های پانتومیم، نمایش روحوضی و تخت، نقالی و نمایش عروسکی در کنار تئاتر مجموعه ای از هنرهای نمایشی را تشکیل می دهد که می تواند ابزاری برای انتقال مفهوم از مولف به مخاطب باشد.هنر تئاتر در ایران در سال های اخیر در حوزه کمی، از رشد بالایی برخوردار بوده و تماشاگران ویژه ای نیز در حوزه تئاتر جذب این هنر شده اند.

اجرای تئاتر هنری است که در آن هنرمندان از بدن، صدا یا اشیاء بی‌ جان برای برقراری بیان هنری استفاده می کنند.هنرهای نمایشی پایه، به دلایل مختلف از جمله شکل ‌گیری نوعی بیان جدید، انتقاد سازنده، حل مشکلات، نظم و استقامت قابل توجه هستند.بسیاری از افراد دریافتند که تئاتر به آنان کمک می ‌کند تا اعتماد به نفس لازم را برای صحبت واضح، شفاف و متفکرانه کسب کنند.بازی در صحنه به شما می‌آموزد که چگونه راحت در مقابل تماشاگران زیادی صحبت کنید.به‌ علاوه، کار شما در گروه تئاتر نیز باعث بهبود قدرت بیان می‌شود.مهارت‌های ارتباط کلامی آنقدر اهمیت دارند که برخی کارگاه‌ های ویژه به این منظور برگزار می‌شوند.

پیچیدگی‌های تولید تئاتر افرادی را می‌ طلبد که مایل باشند داوطلبانه هر کاری را انجام دهند که برای موفقیت در تولید باید انجام شود.در تئاتر، همه مبتدی هستیم و یاد می‌ گیریم که چگونه ابتکار عمل داشته باشیم.پروژه‌ ای را از مفهوم اولیه به مرحله نهایی برسانیم و آن را به خوبی انجام دهیم.در تئاتر افراد بدون انتظار برای درخواست از آنان، بدون نیاز به گفتن، آنچه را باید انجام دهند انجام می‌دهند.برای کار در تئاتر، باید بدانید که چه کسی هستید و چگونه فردیت خود را مطرح کنید اما در عین حال، مهم است که تشخیص دهید باید خودتان را در درجه اول اهمیت تولید قرار دهید.

امروز به سراغ یکی از هنرمندان عرصه تئاتر در شهرستان بستک رفته ایم.کسی که به عنوان بازيگر، كارگردان و نويسنده تئاتر فعالیت دارد و از چهره های شناخته شده در سطح شهرستان و استان است.

سلام میکنم به شما.خودتون رو برای همراهان دریای اندیشه معرفی کنید و یه بیوگرافی از خودتون بدید.

 

منم عرض سلام دارم خدمت شما و همراهان خوب دریای اندیشه.سيد ميلاد آل عبائي هستم.ليسانس معماری دارم و در حال تحصيل کارشناسی ارشد رشته حسابداری و انشاالله به زودی ادامه تحصيل ارشد و دکترای رشته بازیگری رو شروع میکنم.

 

شروع کار هنری شما از کجا رقم خورد؟ اولین تئاتری که اجرا کردید کجا بود و چه نقشی داشتید؟

شروع فعالیت تئاتری من از سال ٩٠،٩١ كه جشنواره استاني تئاتر در بستک برگزار شد.اولين اجراي حرفه اي تئاتر رو از نزديک ديدم و احساسی ناشناخته و ميشه گفت خاص رو از اون فضا دريافت كردم ولي به اون صورت که باید، پیگیرش نشدم.تا اين كه ورکشاپ مبانی در بستک برگزار شد و به پيشنهاد دوستان رفتيم و در اون كارگاه حاضر شدم و بعد از يک فاصله كوتاه با گروه فانوس به كارگرداني فريبا آذر كه در آن زمان زندگي خودشون رو به عشق تئاتر وقف اين هنر كردن و سرپرستي آقاي حسن اماسه كه هميشه بهترين معلم براي من خواهد موند و همیشه ممنون اين دو بزرگوار هستم فعالیتم رو شروع كردم.با خانه اسکاتلندی ها در سال ٩١،٩٢ حضور صحنه ای من شروع شد و اولين حضور جشنواره اي رو در سال ٩٣ با نمايش ديدار به ماه و آيينه تجربه كردم كه جا داره يادي كنم از بازيگر يا شايد بگم يک انسان به معناي واقعي انسان، علي عباد رفيق اون روزهاي من در گروه فانوس كه البته علي براي من هميشه زنده و ‌کنارم هست و هميشه مشورت می گیرم و‌ پر از ایده های جذاب هست و اینکه جاش خيلي خوبه.سال ۹۴ گروه اَنتیکَه تشکیل شد که مانند گروه فانوس اونجا هم خونه من هست و‌ هرچه در توانم بوده تا به امروز برای فعالیت این گروه خوش فکر با سرپرستی آرش بزم انجام دادم و تا امروز کلی یاد دادم و‌‌ کلی هم یاد گرفتم‌ و ممنون این رفقا هستم.گروه های زیادی خواهان فعالیت تئاتر بودند که تا جایی که در توانم بوده همیشه برای آموزش و‌ حمایت برای شروع کارشون همراهشون‌ بودم و باز هم اگر جایی در این شهرستان از تئاتر حرفی باشد و بفهمم که اندک تجربه بنده میتونه مثبت باشه با جون و دل حاضر هستم.

در سال ۹۸ برای رشد جایگاه تئاتر و استعدادیابی ایده جشنواره تئاتر شهرستانی رو در سر داشتم.جلساتی رو با دوستان تشکیل دادیم و‌ تصمیم گرفتیم ورکشاپ های مبانی تئاتر رو در هر جای شهرستان که تمایل دارند برگزار کنیم و بعد استارت جشنواره را بزنیم.شخص خودم بدون هیچ چشم داشتی از لحاظ مادی با ماشین شخصی و هزینه خودم برای آموزش به روستای هرنگ و ... می رفتم ولی متاسفانه با بی مهری برخی مسئولین، ورکشاپ از هم پاشیده شد.شاید قابل باور نباشه ، حتی حاضر نبودند فضای تمرینی برای آموزش در اختیار ما بزارن.اینجوری بود که احساس کردم انگیزه های نسل جدید داره نابود میشه.

در کشورهای پیشرفته وقتی خواهان مطلع شدن سطح فرهنگ شهری هستن، وارد اون شهر که می شوند اولین سوالی که پرسیده میشه اینه که چند سالن تئاتر و سینما در این شهر وجود داره؟ حالا ما این سوال رو از خودمون بپرسیم چه پاسخی داریم؟ ما واقعا خسته شدیم از گفتن کمبود ها و ‌ضعف ها، از مسئولین شهرستانی تا وزارتخانه مطالبه خودمون رو با دلی پر پیگیر شدیم اما هیچ که هیچ.

 

کدوم اجراهاتو بیشتر دوست داشتی و چرا؟

تجربه اجراهاي عموم و جشنواره هاي درون و خارج از استان رو بارها داشتم ولي حس و حال سه شب اجرا در سه جای متفاوت فراموش نشدنيه برام.جشنواره لارستان با صفر درجه زير صفر در گرما، جشنواره هرمزگان با كاش اسلحه ها هم خواب مي ديدند و شب سوم اجراي عموم پاييز در بهار در بستک.البته متفاوت بودنش به دليل انرژي بي نظير مخاطبين بود که همیشه همراهی و انرژی هاشون باعث ادامه این مسیر سخت و لذت بخش برای ما در این شرایط سخت هست.

 

شما هم بازیگر تئاتر هستید و هم کارگردان.جذابیت کدوم یکی براتون بیشتره و چرا؟

نزديک به يک دهه فعاليت در هنرهاي نمايشي دارم.البته خودمو بازيگر ميدونم تا كارگردان و نويسنده، به اين دليل كه علاقه اصلي من بازيگریه و كارگرداني و نويسندگي هر كدام علم و هنر بخصوص خودش رو ميخواد و مسير طولاني كه بايد طي بشه و بهش رسيد.من اين راه رو بيشتر در بازیگری رفتم تا كارگرداني و نويسندگي، ولي خدا رو شكر افتخار كارگرداني و نويسندگي رو هم داشتم.

 

دیدگاه شما درباره تئاتر خیابانی چیست؟ تا حالا تئاتر خیابانی هم اجرا کردی؟

بله تجربه داشتم ولی نه به آن صورت که باید، به نظرم باید دقت در تئاتر خیابانی بیشتر همراه باشد تا تئاتر صحنه ای، هر چند هر کدام تکنیک، دقت و ‌مهارت های خاص خودش را می طلبد، ولی چون یکی از اصلی ترین دلایل اجرای تئاتر خیابانی جلب مردمانی است که با هنر تئاتر آشنایی ندارند پس هر اجرا نباید یک کار عادی هنری باشد، بلکه باید چنان مهارت و دقتی در شیوه هایش اعمال کند و چنان هیجانی پدید آورد که تماشاگران نتوانند به راحتی به آن پشت کرده و محل را ترک کنند.

تئاتر خياباني به عنوان يک هنر نمايشي و اصلاح گرا بيانگر دردها، رنج‌ها، خوشي‌ها و ناخوشي‌هاي طبقات مختلف جوامع بشري بوده است.پس باید خالقان و بازيگران اين عرصه با زبان هنري خود بايدها و نبايدهاي زندگي بشري را متناسب با درک و دغدغه های مردم کوچه و بازار بيان‌ کنند و‌ این مهم‌، نیاز به تحلیل و‌ دقت بیشتری دارد.

 

تئاتر رو در بستک چه جوری می بینید؟

تئاتر در شهرستان بستک دارای پیشینه و شناسنامه حرفه ای نیست، برای ساختن این شناسنامه تلاش زیادی لازم است  که نیاز به حمایت مسئولین و خیرین  داریم  تا خوراک فرهنگی درخور اسم بستک برای ذهن مردم با فرهنگمون داشته باشیم.به شخصه گله های زیادی دارم، مسئولینی هستند که فقط مواقع نیاز نام هنرمندان را صدا میزنند و مواقع نیازِ هنرمند، دیگر گوشی برای شنیدن نیست.ا

 

به جز تئاتر به هنر دیگه ای هم علاقمند هستید؟ چه هنری رو دنبال می کنید؟

به اکثر هنرها علاقه مند هستم اما دنبال کردن سینما جزء برنامه روزانه من هست.هر روز فیلم‌ می بینم و‌ فیلم را از نگاه خودم تحلیل می کنم و‌ بعدش به سراغ بهترین نقدهای منتقدین از سراسر دنیا می روم و مطالعه میکنم، این جزء برنامه روزانه‌ من است که سعی میکنم تا انجام ندادمشان نخوابم.ساز زدن را دوست دارم‌ بخصوص‌ گیتار، میتونه یک رفیق و‌ همراه خوبی باشه.بنظرم موسیقی و همچنین نوشتن میتونه معجزه ای برای حال خوب باشه.

 

در سطح شهرستان شما رو به عنوان یک بازیگر حرفه‌ای تئاتر میشناسند،به نظر خودتون بهترین بازیگر تئاتر در شهرستان بستک هستید؟

دوستان از بزرگی و‌ لطفشان است كه اين نگاه رو به من دارند اما من چه الان چه در‌ آینده، در هر سطحی هم که باشم سعی میکنم هيچوقت خودم رو با كسي مقايسه نکنم حالا چه سطح شهرستان باشد‌ چه بين الملل، خودم رو فقط با خودم مقايسه ميكنم چون معتقدم كه بايد بهترين خودم باشم،يعني منِ امروز از ديروزم بهتر باشم، همين برايم كافيست.

 

چندتا کار تا حالا اجرا کردین؟ لطفا اسامی رو نام ببرید  و توضیح بده درباره هر کدومی که دوست دارین ؟

به عنوان بازیگر در نمایش های خانه اسکاتلندی ها، ديدار ماه و آينه (منتخب جشنواره استان هرمزگان)، صفر درجه زير صفر در گرما (منتخب جشنواره شب های لارستان استان فارس)، كاش اسلحه ها هم خواب مي ديدند، راديكاليسم، درهم (منتخب جشنواره مونولوگ خلیج فارس)، به عنوان کارگردان و نویسنده در تئاتر پاييز در بهار و درهم حضور داشتم.

شاید جالب باشه اما واقعیت اینه که من و همكارانم در بستک بيشتر از اين كه اثر رو اجرا كرده باشيم، اجرا نكرديم.بارها اثر توليد كرديم ولی آن را به روی صحنه نبردیم و مهم ترين دليلش اين هست که ما اصلي ترين منتقد خودمون هستيم و اين انتظاراتي كه از خودمون داريم بعضي اوقات اجازه خيلي كارها رو از ما گرفته و‌ این مسئله هم‌ خوبی هایی رو‌ به همراه داره هم بدی هایی.كلي برنامه برای اجرای عمومی نمایش پاییز در بهار بعد از ۶ شب اجرای موفق سال ۹۸ در بستک  تدوین کردیم که به دليل همه گیر شدن كرونا از بين رفتند.چند شهر كه حتي مجوز هم گرفته بودیم و تبلیغات شروع شده بود و شهرهایی هم در حال گرفتن مجوز بوديم از جمله اِوز، لار، بندرلنگه، بندرعباس، شيراز و حتی دبي (امارات) كه انشاالله در زماني درست برنامه هامون رو عملي مي كنيم.

در حال حاضر پاييز در بهار رو با تغييراتي نسبت به اجراي عمومی سال ٩٨  آماده سی و سومین جشنواره تئاتر هرمزگان كرديم که از این جشنواره دو اثر به جشنواره جهانی فجر یعنی مهمترین رویداد تئاتری ایران معرفی می شود.این روزها در بندرعباس به عنوان بازيگر با كارگردان جوان و به نظر من يكي از خوش فكر ترين و موفق ترين كارگردانان ايراني هرمزگان یعنی امين سالاري و یک تیم دوست داشتنی در حال تمرين برای پروژه جدید هستيم كه انشاالله اگر کرونا اجازه دهد براي جشنواره جهاني فجر و اجراي هاي عمومی مراحل توليد رو طي ميكنیم.صحبت هایی برای شروع پروژه های جدید هم داشتیم که انشاالله در زمان مناسب استارت میخورد.

 

تا حالا جوایز یا رتبه ای در هنر تئاتر بدست آوردی؟

در سال ۹۸ به عنوان جوان برتر شهرستان بستک در عرصه هنر انتخاب شدم و اولین جایزه تئاتری خودم رو همین اردیبهشت امسال در جشنواره مونولوگ خلیج فارس دریافت کردم.البته به نظر من جایزه ملاک توانایی یک هنرمند نیست و دلایل زیادی برای این حرفم دارم.

 

تابحال پیشنهاد بازی داشتی که قبول نکرده باشی؟ از میان این پیشنهادها، کاری وجود داره که بعدها با خودت گفته باشی کاش این کارو رد نمی ‌کردم؟

به نظرم انتخاب نقش اولین تصمیم مهم یک بازیگره که باید با دقت این مرحله رو بگذره، باید تحلیل دقیقی داشته باشه، از تحلیل و انتخاب خود نقش گرفته تا کارگردان و تیم اجرای پروژه که قراره در کنارشون‌ فعالیت کرد.بله، شاید بیشتر از این که بازی کرده باشم بازی نکردم و بابت تمام تصمیماتی که گرفتم خوشحال هستم.فقط یک‌ بار بعد از پیشنهاد برای یک نقش دو دل بودم که در آخر بازی نکردم و بعد از بازخورد نمایش از دید مخاطبین و دوستان تئاتری، خدارو شکر کردم که در اون نمایش حضور نداشتم.

 

بازیگر یا کارگردانی وجود دارد که دوست داشته باشید با اون کار کنید ولی هنوز این فرصت دست نداده باشد؟

صد در صد بله، من در ابتدای این مسیر طولانی هستم و‌ این مسیر پر از هنرمندان بزرگه که بی صبرانه در انتظار همکاری در کنارشون هستم.هر چند روز به روز نظراتم در حال تغيير و‌ انتظاراتم از خودم بالاتر میرود و‌لی هر چقدر هم که این اتفاق بیفتد باز هم بزرگان زیادی هستند.بزرگانی پر از تجربه که میشه ازشون آموخت و لذت برد، برای آن روزها در انتظار و تلاش هستم.

 

خیلی ها فکر می ‌کنند یک تئاتر یا حتی یک فیلم، خیلی راحت ساخته میشه.نظر شما چیه؟

این سوال پاسخ طولانی داره، اگه بخوام خیلی کوتاه بگم ببینید برای ساخت فیلم سه مرحله پیش تولید، تولید و پس تولید داریم که خود این مراحل شامل بخش های زیادی هست که توضیح دادنش طولانی و دشواره، چه برسد به عملی شدن و رسیدن به نگاه بیننده و‌ تئاتر که دیگر یک هنر زنده و نفس به نفس تماشاگر قرار هست اجرا شود.من کمی از سختی های بازیگری که مهم ترین اصل در ساخت فیلم و تئاتر هست را میگویم، شاید سخت بودنش را حس کنید.

طبق شنیده ها و اطلاعاتی که دارم چند سال پیش سه شغل سخت دنیا را معرفی کردند، اول کار در معدن، دوم بازیگری و سوم جوشکاری در زیر آب.در این چهار سال تکنولوژی پیشرفت و امکانات معدن افزایش پیدا کرد و بازیگری اولین شغل سخت دنیا، کار در معدن دومین و جوشکاری زیر آب سومین شغل سخت دنیا شناخته شد.بازیگری هنرمندانه انجام یک عمل خلاق براساس تکنیک می باشد و به همین خاطر بازیگری سخت ترین و دشوارترین هنرهاست، بسیاری از بازیگران بوده اند که شرایطی سخت تر از کار در معدن را تحمل کرده اند.این شرایط رو در سینما بیش از تئاتر شاهد هستیم زیرا بحث شرایط محیطی در فیلم، مانند جنگل، کوه، کویر و ... بازیگر را وادار به تلاشی مضاعف می کند.

ناگفته نماند در تئاتر از جادوی هنر دوربین، تدوین و جلوه های ویژه و .... خبری نیست و همانطور که گفتم بازیگری در تئاتر به صورت زنده و نفس‌ به نفس تماشاگر در حال اجراست و این مهم، یکی‌از تفاوت های اصلی بازیگری در سینما و تئاتر است.از آنجایی که تجربه سینمایی نداشتم حرف زدن در این مورد سخت هست ولی به نظرم در کل، بازیگری در تئاتر دشوارتر اما شیرین تر است.البته‌‌ همین زنده بودن و‌ دریافت انرژی از تماشاگر، یکی از قشنگ ترین تجربه های این حرفه است، حسی که مانند ندارد.

 

اگر در شرایطی قرار بگیرید که بين يک پيشنهاد تئاتری و يک پيشنهاد سينمايي، مجبور باشيد يکي را انتخاب کنيد، گزينه شما کدام خواهد بود؟

واقعیت این هست که تئاتر و‌ سینما با هم تفاوت زیادی دارن.به نظر من از هر بُعدی که نگاه کنیم تئاتر دنیای دیگریست.تئاتر خود زندگیست، زندگی کردن را یاد می دهد، دیدن را، شنیدن را و حس کردن را با نگاهی عمیق تر، یک هنر گروهی و‌ زنده که تا تجربه نکنیم هیچوقت از لذتش نمی فهمیم.البته تجربه سینمایی نداشتم و تا ورکشاپ های حرفه ای و مطالعه دقیق رو از این هنر نداشته باشم ورود نمی کنم.

سینما رو به چند دلیل دوست دارم تجربه کنم.اولین دلیل کسب درآمد مناسب هست پس نیاز یک بازیگر تئاتر، بازیگری در سینماست تا به حرفه اش در تئاتر لطمه ای وارد نشود و همچنین لذت دنیای بازیگری را از دست ندهد.دلیل دوم معروفیتی که محبوبیت رو به همراه داشته باشه، این دو دلیل رو برای دلیل سومم یعنی خود تئاتر میخواهم.درآمد مناسب، تا تئاتر از لحاظ مادی تامین شود و محبوبیت هم باعث شود اثر دیده شود و‌ به جز این دلایل مطمئنا سینما میتونه تجربه جدید و زیبایی باشه که هر بازیگر تئاتری در انتظار این تجربه باشه و اگر بخواهیم واقع بین باشیم بازیگران و کارگردانانی در سینما موفق شدند که حضوری موفق و خاک صحنه در تئاتر را خورده باشند چون تئاتر جای پارتی بازی نیست و توانایی حرف اول را میزند.

برای من تئاتر انتخاب اول هست اما بستگی به شرایط ‌پیشنهاد دارد، اگر بفهمم که در ‌پیشنهاد سینمایی حضوری موفق و متفاوت تر و آموختنی های بیشتری به همراه داشته باشد سینما را انتخاب می کنم‌.من کنجکاو و عاشق یاد گرفتن هستم.هر جا که چیزی مثبت به من اضافه شود به خصوص در ارتباط با علاقه ام، من تمام سعیم را می کنم که آنجا حاضر باشم.

 

و صحبت پایانی؟ هر چه می خواهد دل تنگت بگو

صحبت های پایانی همیشه دلی هست و این روز ها حال دلمون خوش نیست، از مشکلاتی اقتصادی گرفته تا کرونا.زندگی به شکلی هست که الان دلتنگ روزهایی هستیم که تو اون روزها‌ هم می گفتیم‌ واقعا حالمون خوب نیست، ای کاش بگذره.سعی کردیم و با امید گذروندیم، حالا این روز ها کارمون به جایی رسیده که حال بد اون روزها، شده آرزوی این روزامون.واقعا چرا باید به این صورت باشه؟

حق مردمی که صبور تر و بساز تر از همه هستن این نیست.نمیدونم زخم این روزها رو‌ باید با کدام امید پانسمان کنیم؟ مسئولین لطف کنند به معنای کلمه مسئول بیشتر فکر کنن.از خیرین  تقاضا دارم به هنر و ورزش توجه بیشتری داشته باشند، این روزها دلخوشی و سلامت ذهن و جسم مردم به هنر و ورزش گره خورده است.

تشکر میکنم از همه دوستان، عزیزان و خانواده صبورم که با من همراه بودند و‌‌ هستند.به امید و تلاش برای روزهای روشن.