به قلم:راضیه سالاری
گردشگری یکی از بزرگ‌ترین و تأثیرگذارترین صنایع جهان است که سالانه میلیاردها نفر را به سفر و بازدید از مناطق مختلف جهان ترغیب می‌کند. این صنعت نه تنها در اقتصاد جهانی نقش کلیدی دارد، بلکه به فرهنگ‌ها فرصت می‌دهد تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و از تجربیات مشترک بهره‌مند شوند. روز جهانی گردشگری که هر ساله در 27 سپتامبر برگزار می‌شود، فرصتی است برای تأکید بر اهمیت این صنعت در توسعه پایدار و ایجاد تفاهم بین ملت‌ها است.
این تاریخ به مناسبت ثبت عضویت سازمان جهانی گردشگری در سازمان ملل متحد در سال 1970 انتخاب شد. هدف از تعیین این روز، افزایش آگاهی عمومی درباره نقش کلیدی گردشگری در توسعه اقتصادی و فرهنگی کشورها است. هر ساله یک موضوع خاص برای این روز انتخاب می‌شود که به مسائل روز گردشگری می‌پردازد و توجه جامعه جهانی را به چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌روی این صنعت جلب می‌کند.
صنعت گردشگری یکی از بزرگ‌ترین منابع درآمد در جهان است و سهم قابل توجهی در تولید ناخالص داخلی بسیاری از کشورها دارد. این صنعت فرصت‌های شغلی زیادی ایجاد می‌کند و به رشد بخش‌های مختلف اقتصادی از جمله حمل و نقل، هتل‌داری، صنایع دستی و خدمات مرتبط کمک می‌کند. به عنوان مثال، کشورهایی مانند اسپانیا، فرانسه، تایلند و ایتالیا بخش زیادی از درآمد خود را از گردشگری به دست می‌آورند. گردشگری باعث توسعه زیرساخت‌ها مانند جاده‌ها، فرودگاه‌ها و خدمات عمومی می‌شود که این توسعه به نفع جامعه میزبان نیز خواهد بود.
یکی از مهم‌ترین جنبه‌های گردشگری، امکان تبادل فرهنگی بین مردم کشورهای مختلف است. سفر به مناطق جدید، شناخت آداب و رسوم، زبان و هنرهای محلی را تسهیل می‌کند و زمینه‌ای برای افزایش تفاهم و احترام متقابل فراهم می‌آورد. این ارتباطات فرهنگی می‌تواند به کاهش تعصبات و پیش‌داوری‌ها کمک کند و صلح و دوستی میان ملت‌ها را تقویت نماید. از طریق گردشگری، افراد نه تنها از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی لذت می‌برند، بلکه تجربه زندگی واقعی مردم آن منطقه را نیز به دست می‌آورند.
چالش‌های گردشگری در جهان امروز
با وجود مزایای فراوان، گردشگری با چالش‌هایی نیز روبرو است که اگر به درستی مدیریت نشوند، می‌توانند اثرات منفی به دنبال داشته باشند، آسیب به محیط زیست افزایش بی‌رویه گردشگران می‌تواند به تخریب زیستگاه‌ها، آلودگی آب و هوا و فشار بر منابع طبیعی منجر شود.
فرسایش فرهنگی تجاری‌سازی بیش از حد فرهنگ‌ها ممکن است باعث از بین رفتن اصالت و هویت فرهنگی جوامع محلی شود.فشار بر زیرساخت‌ها، شهرها و مناطق توریستی ممکن است در مواجهه با تعداد زیاد گردشگران دچار کمبود منابع مانند آب و انرژی شوند.بحران‌های جهانی، بیماری‌های همه‌گیر مانند کرونا، نوسانات اقتصادی و تغییرات اقلیمی تأثیرات منفی جدی بر گردشگری گذاشته‌اند.این چالش‌ها نیازمند راهکارهای جامع و پایدار برای حفظ منافع گردشگری و جلوگیری از تخریب محیط زیست و فرهنگ‌ها هستند.
گردشگری پایدار؛ راهکاری برای آینده بهتر
گردشگری پایدار به معنای توسعه‌ای است که نیازهای امروز گردشگران و جوامع میزبان را تأمین می‌کند بدون اینکه منابع برای نسل‌های آینده به خطر بیفتد. این رویکرد شامل موارد زیر است،حفاظت از منابع طبیعی و فرهنگی تلاش برای حفظ محیط زیست، میراث فرهنگی و جلوگیری از تخریب آن‌ها.حمایت از اقتصاد محلی تشویق به استفاده از محصولات و خدمات محلی و ایجاد فرصت‌های شغلی برای مردم بومی.آموزش و آگاهی‌رسانی افزایش دانش گردشگران و جوامع میزبان درباره اهمیت حفظ منابع و رفتار مسئولانه.مدیریت هوشمند گردشگری کنترل تعداد گردشگران در مناطق حساس و استفاده از فناوری برای کاهش اثرات منفی است، اجرای گردشگری پایدار نیازمند همکاری همه‌جانبه دولت‌ها، بخش خصوصی و گردشگران است.پیشرفت‌های فناوری، تحولی بزرگ در صنعت گردشگری ایجاد کرده‌اند. اپلیکیشن‌های موبایل، واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) امکانات جدیدی برای برنامه‌ریزی سفر و تجربه بهتر فراهم کرده‌اند.
سیستم‌های هوشمند مدیریت گردشگری می‌توانند به کنترل جریان بازدیدکنندگان و حفاظت از مناطق حساس کمک کنند. همچنین رسانه‌های اجتماعی نقش مهمی در تبلیغات و تبادل تجربیات گردشگران دارند که می‌تواند به رشد و توسعه این صنعت کمک کند.
روز جهانی گردشگری فرصتی است برای تأکید بر اهمیت گردشگری در توسعه پایدار و ایجاد تفاهم بین ملت‌ها. گردشگری می‌تواند به رشد اقتصادی، تبادل فرهنگی و حفاظت از میراث طبیعی و فرهنگی کمک کند. با این حال، چالش‌های این صنعت نباید نادیده گرفته شوند و برای حفظ مزایای گردشگری باید راهکارهای پایدار و مسئولانه اجرا شوند.
فناوری‌های نوین نیز می‌توانند در مدیریت بهتر گردشگری و افزایش تجربه مثبت گردشگران نقش مهمی ایفا کنند.به طور کلی، گردشگری پلی است میان فرهنگ‌ها و جوامع که می‌تواند به صلح، دوستی و توسعه جهانی کمک کند. پس با همکاری همه‌جانبه و توسعه پایدار، می‌توانیم از این صنعت بزرگ به بهترین شکل بهره‌مند شویم و آینده‌ای روشن برای گردشگری جهانی رقم بزنیم.
