به قلم:راضیه سالاری
به گزارش دریای اندیشه، امامت حضرت مهدی (عج) یکی از اصول اساسی اعتقادات شیعه است که نقش تعیین‌کننده‌ای در شکل‌دهی باورها، زندگی فردی و اجتماعی پیروان اهل بیت (ع) دارد. آغاز امامت آن حضرت و ورود به دوران غیبت، مقطعی تاریخی و معنوی است که پرسش‌های مهمی را درباره نقش و مسئولیت ما به عنوان منتظران و پیروان آن امام غائب مطرح می‌کند.
این مقاله به بررسی چگونگی آغاز امامت حضرت مهدی (عج)، اهمیت غیبت و وظایف شیعیان در این دوران پر رمز و راز می‌پردازد.حضرت مهدی (عج) در سال 255 هجری قمری در شهر سامرا به دنیا آمدند و پس از شهادت امام حسن عسکری (ع) در سال 260 قمری، به امامت رسیدند. به دلیل شرایط سیاسی حساس و خطرات موجود، امامت ایشان به صورت علنی اعلام نشد و ایشان در کودکی وارد مرحله‌ای شدند که به «غیبت صغری» معروف است. در این دوره، امام زمان (عج) از طریق چهار نایب خاص که مورد اعتماد و نزدیکی به ایشان بودند، با شیعیان در ارتباط بودند.غیبت صغری حدود 69 سال به طول انجامید و پس از پایان این دوره، دوران «غیبت کبری» آغاز شد که تا به امروز ادامه دارد.
در این دوران امام به صورت کامل از دیدگان مردم غایب است و هیچ واسطه خاصی برای ارتباط مستقیم وجود ندارد.
این غیبت، یکی از بزرگ‌ترین آزمون‌های ایمان و باور شیعیان به شمار می‌رود.امامت در باور شیعه، رکن اساسی و پایه‌ای است که بدون آن، ساختار دینی و اجتماعی جامعه شیعی به مخاطره می‌افتد. امام به عنوان ولی خدا، ناظر، راهنمای جامعه و مفسر قرآن و سنت پیامبر، وظیفه هدایت و حفظ دین را برعهده دارد. غیبت امام مهدی (عج) نه به معنای پایان امامت، بلکه به معنی حفظ وجود ایشان در شکل نامرئی و فرصتی برای رشد و آزمون است.شیعه معتقد است که امام مهدی (عج) زنده است و در غیبت به سر می‌برد تا زمانی که جهان آماده ظهور آن حضرت و برقراری عدالت واقعی شود.
این باور، امیدواری و انگیزه عمل را در پیروان مکتب اهل بیت زنده نگه می‌دارد.ایمان به امامت و غیبت حضرت مهدی (عج) باید قلب و روح شیعیان را در بر گیرد. این ایمان باید فراتر از یک اعتقاد ساده باشد و به عمق زندگی و رفتار فردی و اجتماعی انسان نفوذ کند. باور به حضور و حیات امام، حتی در غیبت، باعث می‌شود که انسان در برابر مشکلات و سختی‌ها استوار بماند و مسیر حق را ترک نکند.
انتظار فعال معنای واقعی انتظار ظهور
انتظار فرج نباید به معنای انفعال و بی‌تفاوتی باشد. انتظار به معنای آمادگی دائمی، تلاش برای اصلاح نفس، جامعه و محیط اطراف است. منتظران باید در زندگی خود عدالت، اخلاق و معنویت را جاری کنند تا زمینه‌ساز ظهور امام باشند. امام مهدی (عج) زمانی ظهور می‌کند که زمینه‌ها و شرایط مناسب برای تحقق عدالت و اصلاح جهانی فراهم شده باشد.یکی از وظایف مهم در عصر غیبت، انتقال و گسترش معارف ناب اهل بیت (ع) است. هر فرد با مطالعه، آموزش و نشر علوم دینی می‌تواند نقش مؤثری در حفظ این میراث عظیم داشته باشد. رسانه‌ها، فضای مجازی، جلسات دینی و فعالیت‌های فرهنگی، ابزارهایی برای این هدف بزرگ هستند.امام زمان (عج) مصلح کل است و زمینه‌ساز وحدت و یکپارچگی میان مسلمانان خواهد بود.
شیعیان نیز باید در دوران غیبت از هرگونه اختلاف‌افکنی پرهیز کنند و بر وحدت تأکید کنند. تفرقه نه تنها به ایمان لطمه می‌زند بلکه موانعی بر سر راه ظهور امام به وجود می‌آورد.در عصر غیبت، اصلاح جامعه وظیفه هر مؤمن است. کمک به محرومان، مبارزه با ظلم و فساد، رعایت عدالت اجتماعی و اخلاقی و حضور فعال در مسائل اجتماعی، همه از مصادیق عمل صالح در این دوران است. هر قدمی که برای بهبود جهان برداشته می‌شود، راه را برای ظهور امام هموارتر می‌کند.
چالش‌های پیش روی شیعیان در عصر غیبت
سستی ایمان و ناامیدی، برخی افراد ممکن است به دلیل طولانی شدن غیبت، دچار تردید و ناامیدی شوند که این امر باعث ضعف در ایمان و عمل می‌شود.تفرقه و اختلاف، ایجاد شکاف‌های مذهبی، سیاسی و اجتماعی، یکی از موانع مهم برای وحدت و آماده‌سازی جامعه برای ظهور است.عدم شناخت کافی، ناآگاهی نسبت به آموزه‌های مربوط به امام زمان (عج) و غیبت، موجب سردرگمی و برخی شبهات می‌شود.نفوذ دشمنان، تبلیغات نادرست، تحریف حقایق و تخریب جایگاه امام در ذهن جامعه، از دیگر مشکلات است.اما در کنار این چالش‌ها، فرصت‌های بزرگی نیز وجود دارد که با هوشیاری و تلاش می‌توان از آنها بهره برد.دوران غیبت، فرصتی بی‌نظیر برای خودسازی و تقویت ایمان است. شیعیان می‌توانند با تکیه بر اصول اخلاقی و دینی، جامعه‌ای نمونه و نمونه‌ای از عدالت و معنویت بسازند.
همین تلاش‌ها است که زمینه‌ساز ظهور امام و تشکیل دولت جهانی عدالت خواهد بود.علاوه بر این، عصر غیبت فضای فعالیت‌های فرهنگی، علمی و دینی گسترده‌ای را فراهم کرده است که می‌تواند معرفت امام زمان (عج) را در جهان گسترش دهد.
آغاز امامت حضرت مهدی (عج) و ورود بهدوران غیبت، رویدادی تاریخی و معنوی است که مسیر و نقش ما را به عنوان شیعیان تعیین می‌کند. ما در این عصر نه تنها باید ایمان خود را حفظ کنیم، بلکه باید انتظار را به معنای واقعی و فعال آن درک کنیم.با تقویت باور، ترویج معارف اهل بیت، تلاش برای اصلاح جامعه و حفظ وحدت، می‌توانیم زمینه را برای ظهور آن حضرت مهیا کنیم. هر عمل صالح، هر گامی در راه عدالت و هر نیتی پاک، پلی است به سوی جهانی پر از نور، عدل و رحمت تحت فرمان حضرت مهدی (عج).بی‌شک ظهور امام زمان (عج)، نقطه اوج تاریخ بشریت است و ما به عنوان پیروان آن حضرت وظیفه داریم این مسیر را با دلی پر امید و دستی پر از عمل صالح طی کنیم.
