به قلم:علی ستاری
صیادان بومی شرق هرمزگان، نه تنها با طوفان‌ها و صیدهای مخرب دست‌وپنجه نرم می‌کنند، بلکه در بحرانی‌ترین لحظات، امکان تماس، اعلام خطر یا گزارش تخلف را هم ندارند.
به گزارش دریای اندیشه؛ در دل دریا، جایی که امواج سهمگین حرف اول را می‌زنند، هیچ خط ارتباطی برای نجات نیست. صیادان بومی شرق هرمزگان، نه تنها با طوفان‌ها و صیدهای مخرب دست‌وپنجه نرم می‌کنند، بلکه در بحرانی‌ترین لحظات، امکان تماس، اعلام خطر یا گزارش تخلف را هم ندارند. ارتباط، حیاتی‌ترین نیاز این قشر زحمتکش، همچنان حلقه مفقوده سیاست‌گذاری در حوزه دریاست.
قطع ارتباط و قطع امید
زیرساخت‌های ارتباطی در دریا هنوز در قرن ۲۱ وجود ندارد؛ هزاران صیاد در سواحل مکران و شرق هرمزگان، با توکل بر خدای دریا و بدون کوچک‌ترین ابزار ارتباطی، هر روز پا به امواج خطرناک می‌گذارند. در شرایطی که دنیا از اینترنت ماهواره‌ای حرف می‌زند، صیاد ایرانی حتی یک بی‌سیم مجاز هم ندارد. بی‌سیم‌ها هنوز ممنوع هستند، تماس تلفنی ممکن نیست و هیچ زیرساخت قانونی برای تماس اضطراری در دل آب وجود ندارد.
۱۵۰ مایل تا نجات؛ صیادان در جست‌وجوی پناهگاه
به محض وقوع طوفان یا تلاطم ناگهانی، شناورهای صیادی ناچارند خود را تا کوه‌مبارک برسانند؛ مسافتی بیش از ۱۴۰ مایل دریایی. در این مسیر، نه تنها خطر مرگ همیشه در کمین است، بلکه عدم دسترسی به اسکله‌های اضطراری و نبود بی‌سیم، به تنهایی می‌تواند مرگ‌بارتر از طوفان باشد.
وقتی قانون با متخلفان مهربان‌تر است تا با صیادان قانون‌مدار
صیادان بومی برای گزارش صیدهای غیرمجاز یا درخواست کمک، به هیچ ابزار ارتباطی دسترسی ندارند. نصب بی‌سیم روی قایق ها ممنوع است و در عین حال، قاچاقچیان و متخلفان در کمال آرامش، مشغول تخلیه ذخایر دریایی با روش‌هایی همچون شب‌چراغی و کُمِدی هستند. تناقضی تلخ که بیش از همه، صیادان قانونی و منابع دریایی کشور را قربانی می‌کند.
صیادی سنتی در محاصره روش‌های مخرب
در حالی که صیادان بومی با تورهای سنتی و قلاب، تلاش می‌کنند تا لقمه‌ای نان حلال سر سفره ببرند، روش‌های ویرانگر و بدون نظارت، شبانه منابع دریا را جاروب می‌کنند. روش‌هایی که نه‌تنها محیط زیست دریایی را نابود می‌کنند، بلکه ادامه حیات شغلی صیادان را هم در هاله‌ای از ابهام قرار داده‌اند.
حسن ملاحی، نماینده جامعه لنج‌داران شرق هرمزگان، می‌گوید که هنوز موفق نشده‌اند با دادستان منطقه جلسه‌ای رسمی برگزار کنند. اما از طریق سازمان شیلات بارها موضوعات را مطرح کرده‌اند. این در حالی‌ست که درخواست جدی برای مقابله با صید شب‌چراغی و قاچاق سازمان‌یافته وجود دارد، اما اقدام قضائی خاصی در این زمینه انجام نشده است.
ماهی یال‌اسبی در صف صادرات، صیاد در صف بلا
در همین فصل، صیادان باید ماهی‌های یال‌اسبی را از ۱۵۰ مایل آن‌سوتر به بازار ماهی‌فروشان برسانند تا پس از بسته‌بندی صادر شود. اما در این مسیر، خطر طوفان، نبود اسکله، عدم ارتباط اضطراری، صیدهای مخرب و گرانی سوخت دست به دست هم داده‌اند تا یک صنعت تاریخی و بومی، در آستانه فروپاشی قرار گیرد.
مطالبه جدی برای نجات دریا و نجات صیاد
جامعه صیادی هرمزگان امروز بیش از همیشه در آستانه فروپاشی قرار دارد. نه به خاطر دریا، بلکه به‌خاطر بی‌توجهی به ساختارهای زیرساختی و نظارتی. صیادان خواستار اقدامی جدی برای نصب تجهیزات ارتباطی، احداث اسکله‌های اضطراری و مقابله با صیدهای مخرب هستند. تا زمانی که این خواسته‌ها بر زمین مانده، دریا برای صیادان بیش از آن‌که برکت باشد، تهدید است.
حسن ملاحی نماینده جامعه لنج‌داران سواحل مکران با اشاره به مشکلات جدی صیادان منطقه، از نبود زیرساخت‌های قانونی برای ارتباط اضطراری در دریا و همچنین تداوم روش‌های مخرب صید شب‌چراغی انتقاد کرد و خواستار اقدام جدی دستگاه‌های نظارتی و قضائی برای حفظ منابع آبزیان شد.
وی با اشاره به شرایط سخت صیادان در ایام طوفانی گفت: وقتی دریا طوفانی می‌شود، مسیر بازگشت ما به سمت کوه مبارک تغییر می‌کند؛ در حال حاضر شناورهای ما برای پناه به مناطق امن به سمت کوه مبارک می‌روند؛ این مسیر حدود ۱۴۰ تا ۱۵۰ مایل دریایی فاصله دارد؛ در این مسیر طولانی، بادهای لحظه‌ای می‌وزند و دریا به طور ناگهانی متلاطم می‌شود.
وی ادامه داد: خوشبختانه تاکنون در منطقه کرگان خسارات زیادی نداشته‌ایم، اما این نگرانی همواره وجود دارد و نیاز به اصلاحاتی در این زمینه احساس می‌شود.
نماینده جامعه لنج‌داران شرق هرمزگان با انتقاد از ادامه صید غیرمجاز و روش‌های تخریبی گفت: دو معضل جدی در حوزه صید وجود دارد. یکی روش صید کمدی است که جلوی مهاجرت ماهیان به سواحل را می‌گیرد و دیگری روش شب‌چراغی است که در عمق دریا انجام می‌شود و باعث صید بی‌رویه و نابودی منابع می‌شود.
او افزود: این دو روش باعث شده‌اند که صید با قلاب، تور و روش‌های مجاز به
پیام های خوانده نشده
حداقل برسد؛ از مسئولان شیلات و نهادهای مرتبط درخواست می‌کنیم که به این موضوع به صورت جدی نگاه کنند و آن را ساده و عادی فرض نکنند.
جامعه لنج‌داران شرق هرمزگان با انتقاد از ادامه صید غیرمجاز و روش‌های تخریبی گفت: دو معضل جدی در حوزه صید وجود دارد. یکی روش صید کمدی است که جلوی مهاجرت ماهیان به سواحل را می‌گیرد و دیگری روش شب‌چراغی است که در عمق دریا انجام می‌شود و باعث صید بی‌رویه و نابودی منابع می‌شود.
او افزود: این دو روش باعث شده‌اند که صید با قلاب، تور و روش‌های مجاز به حداقل برسد؛ از مسئولان شیلات و نهادهای مرتبط درخواست می‌کنیم که به این موضوع به صورت جدی نگاه کنند و آن را ساده و عادی فرض نکنند.
مفقود شدن صیاد ۲۰ ساله جاسکی در آب‌های دریای عمان
محمد رسولی صیاد ۲۰ ساله اهل جاسک چند روز پیش دل به دریا زده اما تاکنون به خانه بازنگشته است.
آخرین تماس تلفنی این صیاد جوان صبح روز چهارشنبه نوزدهم شهریورماه بوده که در آن از خرابی موتور قایق خود خبر داده اما پس از آن تلفن وی خاموش شده و هیچ خبری از او در دست نیست.
خانواده این صیاد نگران با درخواست همراهی از صیادان محلی و مسئولان مربوطه خواستار تسریع در عملیات جست‌وجو و امداد برای یافتن فرزندشان شدند.
جاسک به عنوان یکی از قطب‌های مهم صید و صیادی کشور همواره با چالش‌هایی همچون خرابی موتور قایق‌ها و شرایط نامساعد جوی مواجه است که متأسفانه گاهی منجر به وقوع حوادث ناگوار می‌شود.
کارشناسان محلی از همه صیادان منطقه خواسته‌اند که پیش از عزیمت به دریا ضمن رعایت نکات ایمنی و اطلاع از وضعیت جوی، به صورت گروهی و با همراهی چند قایق به دریا بروند تا در صورت بروز حادثه امکان کمک‌رسانی سریع فراهم شود.
