مرتضی سلیمانی
قانون جدید تهلنجی، ملوانان و خانوادههایشان را از نگرانیها رها کرده و بازارهای محلی بندرعباس را دوباره رونق بخشیده است.
این تحول، نویدبخش آیندهای روشن برای تجارت مرزی و اقتصاد هرمزگان است.
به گزارش اختصاصی روزنامه دریای اندیشه، بندرعباس دوباره جان گرفته است. اینبار نه با وعدههای تکراری، بلکه با قانونی که نفس تازهای به ملوانان و بازارهای محلی بخشیده. قانون جدید تهلنجی، دریچهای روشن به سوی اقتصاد مرزی باز کرده و زندگی هزاران خانواده ساحلی را تغییر داده است.
ملوانان دیگر با استرس و نگرانی به دریا نمیروند؛ بازارهای محلی دوباره پررونق شده و مسیر قاچاق کالا به شکل ملموسی کاهش یافته است. این تحول، نه تنها نشان از بازسازی اقتصاد محلی دارد، بلکه نویدبخش آیندهای روشن برای توسعه پایدار هرمزگان است.
تهلنجی، میراث دریا
تهلنجی، میراث چندین نسل ساحلی هرمزگان است. واژهای که بیش از یک حق اقتصادی، بخشی از فرهنگ و هویت مردم جنوب ایران محسوب میشود. از گذشته، ملوانان بعد از سفرهای طولانی و سخت دریایی، مجاز بودند مقدار مشخصی کالا وارد کشور کنند. این امتیاز کوچک، ستون اصلی معیشت خانوادههای ساحلی بود؛ چیزی که به زندگی روزمره، آموزش کودکان و سلامت خانوادهها پیوند میخورد.
اما با گذشت زمان و افزایش قوانین سختگیرانه، تهلنجی بیشتر به چالشی قانونی تبدیل شد تا فرصتی اقتصادی. برخوردهای سلیقهای، افزایش جریمهها و پیچیدگیهای بروکراتیک، نه تنها اعتماد ملوانان را کاهش داد، بلکه بازارهای محلی را نیز در رکود نگه داشت.
در این میان، بسیاری از جوانان ساحلنشین، انگیزهای برای ادامه حرفه پدرانشان نداشتند و مهاجرت به شهرهای بزرگ شدت گرفت. تهلنجی از یک امتیاز اقتصادی به بار سنگین قانونی تبدیل شده بود.
قانون جدید تهلنجی؛ مسیر روشن تجارت مرزی
با ابلاغ قانون جدید تهلنجی، شرایط کاملاً تغییر کرد. این قانون مسیر قانونی و شفاف برای واردات کالا توسط ملوانان فراهم کرد و چند مزیت کلیدی دارد:
1. امنیت شغلی ملوانان: دیگر سفرهای دریایی همراه با نگرانی از جریمه یا توقیف کالا نیست. هر ملوان دقیقاً میداند چه مقدار و چه نوع کالایی میتواند وارد کند.
2. رونق بازارهای محلی: کالاهای وارداتی با قیمت منصفانه عرضه میشوند و توان خرید مردم افزایش یافته است.
3. کاهش قاچاق: مسیر قانونی مشخص و شفاف باعث کاهش چشمگیر قاچاق کالا شده و دولت نیز قادر به دریافت مالیات و عوارض قانونی شده است.
یک مقام مسئول در بندرعباس میگوید:اجرای قانون تهلنجی، هم برای ملوانان و هم برای اقتصاد محلی، دریچهای تازه ایجاد کرده است. این قانون نه تنها مسیر را برای تجارت شفاف فراهم کرده، بلکه بازارهای محلی را نیز جان دوباره بخشیده است.
صدای ملوانان و زندگی ساحلی
صدای ملوانان بندرعباس، روایت واقعی زندگی در ساحل است. یکی از ملوانان قدیمی میگوید:تهلنجی یعنی نان زن و بچه ما. سالها بود که با هر بازگشت، بیشتر از سود، استرس میآوردیم. حالا دیگر مطمئن هستیم چه چیزی میآوریم و همه چیز روی کاغذ مشخص است. این یعنی آرامش. روایت او تنها صدای یک نفر نیست؛ پژواکی است از هزاران خانواده که زندگیشان با دریا گره خورده. با قانون جدید، خانوادهها میتوانند برنامهریزی مالی بهتری داشته باشند و حتی سرمایهگذاریهای کوچک اقتصادی کنند، از جمله ایجاد فروشگاه محلی، سرمایهگذاری در تجهیزات صیادی و حمایت از فرزندانشان برای تحصیل.
نقش بندرعباس در اقتصاد ملی
بندرعباس با بیش از ۷۰ درصد سهم تخلیه و بارگیری کالاهای کشور، قلب اقتصاد دریایی ایران محسوب میشود. اجرای قانون تهلنجی میتواند:اشتغال مستقیم و غیرمستقیم ایجاد کند.
تجارت محلی را از رکود نجات دهد،تصویر ایران در تجارت دریایی منطقه را بهبود بخشد.
یک تحلیلگر اقتصادی میگوید:«وقتی مسیر قانونی برای واردات کالاهای کوچک و متوسط باز شود، نه تنها ملوانان سود میبرند، بلکه بازارهای کوچک و متوسط نیز رونق میگیرند و چرخه اقتصادی استان فعالتر میشود.»
اثرات اجتماعی و فرهنگی
قانون جدید تهلنجی تأثیر قابلتوجهی بر بافت اجتماعی و فرهنگی هرمزگان داشته است:تقویت اعتماد به سیستم: مردم اکنون به مسیر قانونی اعتماد دارند و از تجربههای تلخ گذشته فاصله گرفتهاند.
ایجاد حس هویت و امنیت: ملوانان و خانوادههایشان احساس میکنند حقشان محترم شمرده شده و زندگی آنها در مسیر قانونی حمایت میشود.
کاهش مهاجرت: با افزایش درآمد و امنیت شغلی، جوانان بومی انگیزه پیدا میکنند در استان بمانند و حرفه دریایی را ادامه دهند.
نقش زنان و جوانان در تجارت مرزی
یکی دیگر از نتایج مثبت قانون جدید، افزایش نقش زنان و جوانان در زنجیره تجارت مرزی است. زنان میتوانند با فروش کالاهای وارداتی یا ارائه خدمات مرتبط، بخشی از درآمد خانواده را تأمین کنند. جوانان نیز میتوانند به شکل قانونی وارد تجارت شده و کسب و کارهای کوچک و متوسط خود را راهاندازی کنند.
تهلنجی، پل میان سنت و توسعه اقتصادی
تهلنجی امروز دیگر تنها یک امتیاز سنتی نیست؛ بلکه پل ارتباطی میان میراث فرهنگی
ساحلنشینان و توسعه اقتصادی پایدار به شمار میرود. ملوانانی که سالها با تجربه و شجاعت در دریا سفر کردهاند، حالا میتوانند مهارتها و سرمایه خود را به شکلی قانونی وارد اقتصاد رسمی کنند. این تحول چند پیام روشن دارد:
تقویت اقتصاد محلی: فروش کالاهای قانونی وارداتی، رونق مغازهها و بازارهای محلی را به همراه داشته و قدرت خرید مردم را افزایش داده است.
ایجاد اشتغال و فرصتهای جدید: نه تنها ملوانان، بلکه جوانان و زنان ساحلنشین میتوانند به تجارت قانونی ورود کنند و کسبوکارهای کوچک خود را راهاندازی کنند.
افزایش شفافیت و اعتماد عمومی: وقتی مسیر قانونی روشن باشد، انگیزه برای قاچاق کاهش مییابد و اعتماد مردم به سیستم اقتصادی و اداری استان بیشتر میشود.
پایداری اقتصادی و اجتماعی: با تثبیت جایگاه قانونی تهلنجی، خانوادهها میتوانند برنامهریزی بلندمدت داشته باشند، کودکانشان را برای تحصیل آماده کنند و آرامش روانی جامعه ساحلی افزایش یابد.
یک تحلیلگر اقتصادی محلی میگوید:«تهلنجی قانونی، تنها یک تغییر مقرراتی نیست؛ این یک حرکت فرهنگی و اقتصادی است که زندگی ساحلنشینان را از پایه تغییر میدهد و میتواند الگویی برای سایر استانهای مرزی کشور باشد.»
در واقع، تهلنجی حالا بیش از هر زمان دیگری نقطه تلاقی سنت، هویت و توسعه اقتصادی شده است؛ جایی که تاریخ دریانوردی هرمزگان با چشمانداز مدرن تجارت مرزی پیوند خورده و مسیر رشد پایدار استان را هموار کرده است.
آینده تجارت مرزی در هرمزگان
با تداوم اجرای قانون، چشمانداز تجارت مرزی هرمزگان روشن است:ایجاد بازارهای رسمی و قانونی برای تهلنجی،افزایش شفافیت در واردات و توزیع کالا ،توسعه زیرساختها برای تسهیل تجارت محلی و جذب گردشگران اقتصادی. یک مقام استانی میگوید:«هدف نهایی این است که لنجداران کوچک هم سهم عادلانهای از تجارت مرزی داشته باشند و اقتصاد هرمزگان به شکلی پایدار و بومی تقویت شود.»
قانون جدید تهلنجی، بیش از آنکه فقط یک قانون اقتصادی باشد، دریچهای به زندگی بهتر و امید تازه برای ساحلنشینان هرمزگان است. این قانون، ملوانان را از سایه تهدید و نگرانی بیرون آورده، بازارهای محلی را جان دوباره بخشیده و مسیر قاچاق را کاهش داده است.
اگر دولت با حمایت مستمر، آموزش و تسهیل روندها همراه شود، تهلنجی میتواند به یک موتور پایدار اقتصادی در جنوب ایران تبدیل شود و خانوادهها و جوانان ساحلی، جایگاه واقعی خود را در اقتصاد مرزی پیدا کنند.