به قلم:علی ستاری
مهر امسال، بیش از هر سال دیگری بوی گرانی می‌دهد. تفاوتی نمی‌کند فرزندت در روستا باشد یا شهر؛ کلاس اولی باشد یا کنکوری؛ نیازهای مدرسه دیگر ساده و حداقلی نیست، بلکه بخش بزرگی از درآمد خانواده‌ها را می‌بلعد.
به گزارش اختصاصی دریای اندیشه، با نزدیک شدن به مهرماه، گرمای تابستان جای خود را به تبِ داغ خرید لوازم‌التحریر، کیف، کفش و لباس فرم می‌دهد. در این میان، خانواده‌هایی که فرزند محصل دارند، باید بی‌محابا در دل بازارهای پرنوسان قدم بگذارند و با جیب‌هایی که هر روز کوچک‌تر می‌شود، خریدهایی بزرگ انجام دهند؛ خریدهایی که حجم بالایی از سبد درآمدی شان را در بر می گیرد و گذران شهریور و ورود به مهر ماه را منوط به استفاده از پس اندازهایی می کند در بسیاری از مواقع وجود ندارد.
مهر امسال، بیش از هر سال دیگری بوی گرانی می‌دهد. تفاوتی نمی‌کند فرزندت در روستا باشد یا شهر؛ کلاس اولی باشد یا کنکوری؛ نیازهای مدرسه دیگر ساده و حداقلی نیست، بلکه بخش بزرگی از درآمد خانواده‌ها را می‌بلعد.
دورانی که چند برادر با یک دست لباس به مدرسه می‌رفتند یا از خورجین و کیسه برنج به‌جای کیف استفاده می‌کردند، گذشته است. حالا دیگر دانش‌آموز نمی‌تواند با کفش پاره یا لباس‌های دست‌دوم خواهر و برادر بزرگ‌ترش در کلاس حاضر شود.
در عصر مدرن، همه چیز باید نو، به‌روز و مطابق مد روز باشد و اگر چنین نباشد دانش‌آموز بهای آن را با احساس سرخوردگی و فشار روانی در مدرسه خواهد پرداخت به همین دلیل، خانواده‌ها ناچارند سختی‌های آخرین ماه تابستان را به جان بخرند تا فرزندشان بتواند با روحیه‌ای خوب و عزت نفس، سال تحصیلی را آغاز کند.
دیکته اول مهر؛ بابا پول ندارد
اولین خرید مهم، لباس فرم است. بر اساس بررسی‌های میدانی، برای دانش‌آموزان ابتدایی، لباس فرم پسرانه شامل پیراهن و شلوار، حداقل ۶۵۰ هزار تومان خرج روی دست خانواده می‌گذارد؛ و برای دختران، با احتساب مقنعه، این رقم به حدود ۷۶۰ هزار تومان می‌رسد. البته اگر خانواده‌ای بخواهد لباس باکیفیت‌تری تهیه کند، این رقم به راحتی تا ۸۵۰ هزار تومان هم بالا می‌رود و به چند میلیون تومان هم می رسد.
بعد از لباس، نوبت به کفش می‌رسد. قیمت کفش ساده و معمولی که به درد مدرسه بخورد حدود ۵۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان است و اگر فرزندتان کمی سلیقه‌مندتر باشد، باید تا یک میلیون تومان هم کنار بگذارید؛ البته اگر بخواهیم کفشی منطبق با استانداردها برای فرزندمان تهیه کنیم باید بهای بیشتری نیز بپردازیم.
و کیف؟ این روزها کیف‌های دانش‌آموزی از ۳۰۰ هزار تومان شروع می‌شوند و تا نزدیک دو میلیون تومان بالا می‌روند. اغلب والدین سراغ کیف‌هایی با قیمت متوسط می‌روند که چیزی حدود ۶۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان قیمت دارد چرا که کیف هایی که زیر 500 هزار تومان قیمت دارند نه توان حمل کتاب ها را دارند و نه جای کافی به این منظور!
حداقل دو میلیون تومان فقط برای سه قلم اصلی مدرسه باید هزینه کرد؛ و این تازه شروع ماجراست.
در بازار بندرعباس، نوشت‌افزارها هم از تورم بی‌نصیب نمانده‌اند. در ادامه، برخی از قیمت‌های پایه‌ای که خانواده‌ها باید پرداخت کنند را می‌خوانید:خودکار: ۶ هزار تومان (در فروشگاه‌های نمایشگاهی)، مداد: ۱۷ هزار تومان، پاک‌کن: ۴۰ هزار تومان، لاک غلط‌گیر: ۴۰ هزار تومان، تراش معمولی: ۱۰ هزار تومان، مدادرنگی ۱۲ رنگ: ۲۴۰ هزار تومان و جامدادی: حدود ۱۸۰ هزار تومان
با یک حساب ساده، اگر فقط اقلام ضروری برای یک جامدادی پر را تهیه کنید، چیزی حدود ۶۰۰ هزار تومان باید بپردازید. این مبلغ با انتخاب برندهای بهتر یا خرید اقلام فانتزی به‌راحتی تا ۱.۵ میلیون تومان افزایش می‌یابد.
برای دیکته اول؛ دانش آموزان باید بنویسند که بابا پول ندارد.
دفتر ۳۰ هزار تومانی؛ نوشداروی بی‌اثر بر درد آموزش
دفتر مشق دیگر وسیله‌ای نیست که بشود با چند اسکناس ساده تهیه‌اش کرد. ارزان‌ترین دفترهای ۴۰ برگ در بندرعباس، حدود ۳۰ هزار تومان قیمت دارند. با در نظر گرفتن نیاز هر دانش‌آموز به حداقل ۱۰ دفتر، فقط خرید دفتر چیزی حدود ۳۰۰ هزار تومان از بودجه خانواده را خواهد بلعید. در شهری مثل بندرعباس، قمقمه یکی از وسایل ضروری برای دانش‌آموزان است. اما حتی قمقمه هم ارزان نیست. ساده‌ترین مدل‌ها حدود ۳۵۰ هزار تومان قیمت دارند، ولی مدل‌های محبوب کودکان و نوجوانان تا ۵۰۰ هزار تومان هم می‌رسند.
شهریور، ماه فشرده‌ی هزینه‌ها
یکی از مادران حاضر در بازار می‌گوید: شهریور، ماه عجیبی است. هم باید خرج سفر بدهی، هم مواد غذایی گران شده و هم ناگهان باید نزدیک ۵ میلیون تومان فقط برای یک فرزند مدرسه‌ای کنار بگذاری. ما مانده‌ایم با این حقوق‌ها، کدام را اول بخریم؟
یک ماه مدرسه مساوی با یک ماه حقوق
اگر تمام هزینه‌ها را جمع بزنیم، خانواده‌ای با یک فرزند دانش‌آموز باید در شروع سال تحصیلی مبلغی در حدود ۴ تا ۵ میلیون تومان هزینه کند. و این پایان ماجرا نیست؛ هزینه‌های ماهانه سرویس مدارس که سال گذشته ماهی ۱.۲ میلیون تومان بود، امسال احتمالاً به ۱.۵ میلیون تومان افزایش یافته است.
فروشندگان می‌گویند ما هم مقصر نیستیم!
یکی از فروشندگان لباس فرم می‌گوید: ما بیشتر از هر کسی خواهان ارزانی هستیم. وقتی قیمت‌ها پایین باشد، مشتری با خیال راحت خرید می‌کند. ما دوست نداریم ببینیم که خانواده‌ای فقط با نگاه حسرت‌بار از کنار ویترین عبور می‌کند.
برخی والدین از اجبار مدارس برای استفاده از لباس‌های فرم با رنگ خاص گلایه دارند. یکی از مادران می‌گوید:در بندرعباس اگر رنگ شلوار سرمه‌ای باشد، مدرسه اجازه ورود با رنگ مشکی را نمی‌دهد. در حالی‌که در شهرهای دیگر چنین اجباری وجود ندارد. این سخت‌گیری فقط خرج اضافه روی دست ما می‌گذارد.
عدالت آموزشی از کفِ بازار شروع می‌شود
پشتکوهی، یکی از فروشندگان نوشت‌افزار معتقد است دولت باید یارانه‌ای برای تهیه لوازم‌التحریر در نظر بگیرد: عدالت آموزشی یعنی دانش‌آموز بشاگردی هم مثل دانش‌آموز بندرعباسی بتواند با کیفیت به مدرسه برود. حمایت از دانش‌آموز باید از مداد و خودکار شروع شود، نه از همایش‌های پرزرق‌وبرق.
حجت‌الاسلام والمسلمین رضا احمدی‌نیک امام جمعه بخش رودخانه در این رابطه گفت: متأسفانه در حوزه کالاهای اساسی، میوه و مرغ شاهد افزایش بی‌رویه قیمت‌ها هستیم و انتظار می‌رود با نزدیک شدن به سال تحصیلی، نظارت‌ها در حوزه کیف، کفش و لوازم‌التحریر افزایش یابد. سال تحصیلی جدید با امید آغاز می‌شود، اما هزینه‌های آغاز این مسیر، برای بسیاری از خانواده‌ها باری‌ست که کمر خم می‌کند. شاید وقت آن رسیده باشد که نگاهی تازه به ساختار آموزش عمومی و حمایت از دانش‌آموزان در مناطق محروم و حتی شهرهای بزرگ انداخته شود؛مدرسه، نباید درگیر تجمل شود و آموزش، نباید در حصار قیمت‌ها گرفتار شود.
