به قلم :علی ذاکری
میناب طی روزهای گذشته شاهد نبردی فرهنگی بین دو جشنواره انبه و یاسمین گل و مغ و مشتا بود که این دو جشنواره بومی یکی ریشه در نخل و آئین‌های کهن دارد و دیگری بر محور انبه و گل یاسمین می‌چرخد اما این چرخش، گاهی اوقات به قیمت از دست رفتن هویت و اصالت منجر می‌شود.
به گزارش اختصاصی دریای اندیشه؛ شهر میناب طی روزهای گذشته شاهد یک نبرد فرهنگی پنهان بود، نبردی بین دو جشنواره بومی که یکی ریشه در نخل و آئین‌های کهن دارد و دیگری بر محور انبه و گل یاسمین می‌چرخد اما ظاهراً این چرخش، گاهی اوقات به قیمت از دست رفتن هویت و اصالت منجر می‌شود، آن هم درست در زمانی که بر اساس بیانیه دبیرخانه جشنواره مغ و مشتا قرار بود مغ و مشتا پس از سال‌ها دوری، دوباره قامت راست کند.
میناب، با فرهنگ غنی و آئین‌های ریشه‌دارش، همواره میزبان جشنواره‌های بومی متعددی بوده و در میان این رویدادها، جشنواره آئینی مغ و مشتا از جایگاهی ویژه برخوردار است، جشنی که برای پاسداشت نخل و نخل‌داری شکل گرفته و میراثی ارزشمند از تلاش نسل جوان برای زنده‌نگه‌داشتن آئین‌های فراموش‌شده است.
اما تقدیر یا شاید هم برخی تدابیر این جشنواره را در سال‌های اخیر با چالش‌هایی روبرو کرده است.
کرونا، تقارن با محرم و صفر و ایام عزاداری سید و سالار شهیدان و این بار، برنامه‌ریزی‌های عجیب و غریب، برگزاری این رویداد را به تعویق انداخت. دبیرخانه جشنواره مغ و مشتا پس از تلاش‌های فراوان برای احیای این رویداد مستقل ناچار شده تاریخ برگزاری پنجمین دوره را به نیمه دوم شهریورماه ۱۴۰۴ موکول کند خبری که نشان از عزمی راسخ برای بازگشت به جایگاه اصلی خود دارد.
اما در این میان اتفاقی تازه طعم شیرین انبه را با تلخی نگرانی درآمیخته چرا که همزمان با تعویق جشنواره مغ و مشتا، یازدهمین جشنواره شکرگزاری انبه و یاسمین‌گل میناب نه تنها زمان برگزاری خود را به شهریورماه جابه جا کرده بلکه آن گونه که بیانیه دبیرخانه مغ و مشتا نیز در روزهای پس از رونمایی از پوستر جشنواره انبه و اعلام برنامه های این جشنواره هشدار داده بود آئین‌های مربوط به نخل را نیز به دامان خود کشاند که در اجرا نیز چنین شد.
این اقدام، از نگاه متولیان مغ و مشتا نه تنها اصالت جشنواره نخل‌محور را تضعیف می‌کند بلکه جشنواره انبه را نیز با بحران هویت روبرو می‌سازد. گویی که انبه‌ها تصمیم گرفته‌اند برای خودشان برگ و بار نخل دست و پا کنند. این تداخل و هم‌پوشانی، مانع از استقلال و رشد متوازن هر دو رویداد می‌شود و چشم‌انداز حفظ میراث نخل را در هاله‌ای از ابهام فرو می‌برد.
دبیرخانه جشنواره مغ و مشتا، با لحنی قاطع و در عین حال مودبانه، بر این نکته تأکید داشت که هر جشنواره باید در چارچوب هویت و موضوع اصلی خود بالنده شود و این یعنی انبه باید بر انبه‌بودن خود افتخار کند و نخل هم بر نخل‌بودن.
این بیانیه، با دعوت به اخلاق‌مداری و رعایت حقوق معنوی گروه‌های فرهنگی، خواهان آن است که برگزارکنندگان جشنواره انبه، به جای قرض گرفتن آئین‌های نخل، بر محور اصلی خود یعنی انبه و گل یاسمین تمرکز کرده و با خلاقیت، مسیر خود را ادامه دهند. این رویکرد، نه تنها اصالت هر رویداد این چنینی را حفظ می‌کند، بلکه فرصت نوآوری را برای هر دو گروه فراهم می‌آورد.
با این اوصاف، به نظر می‌رسد جشنواره‌های میناب به یک تفاهم‌نامه عدم تجاوز فرهنگی نیاز دارند تا هر کدام در حوزه خود، با شکوه و عظمت برگزار شوند.
چشم‌ها به این ماجرا دوخته شده است تا ببینیم آیا احترام به مرزهای فرهنگی و هویت مستقل جشنواره‌ها، می‌تواند جایگزین ذبح یک جشنواره در پای جشنواره‌ای دیگر شود یا خیر.
امید است که برنامه ها، آئین ها و رویدادها، همچنان که فرهنگ غنی کهن بوم میناب را به نمایش می‌گذارند، خود نیز نمونه‌ای از تعامل سازنده و احترام متقابل باشند.
