به قلم :علی ستاری
هشتبندی و بشاگرد مناطقی با ظرفیتهای فراوان اما توسعهنیافته که نیازمند توجه ویژه هستند. احداث جاده هشتبندی – بشاگرد تنها یک پروژه عمرانی ساده نیست، بلکه شاهراه توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در شرق استان است .
به گزارش اختصاصی دریای اندیشه، شهرستان بشاگرد یکی از محرومترین مناطق کشور در استان هرمزگان است که با وجود ظرفیتهای طبیعی، انسانی و فرهنگی، سالهاست با مشکلات عدیدهای در زمینه توسعه و رفاه عمومی مواجه است. این منطقه با طبیعتی کوهستانی، اقلیمی گرم و خشک، و پراکندگی بالای روستاها، از نظر زیرساختهای اساسی، بهویژه راهها، دچار کمبود و ضعف جدی است؛ موضوعی که تأثیر عمیقی بر استمرار محرومیت آن گذاشته است.
بشاگرد با وسعتی حدود ۷ هزار کیلومتر مربع، در شرق استان هرمزگان قرار دارد و دارای مرز مشترک با استان سیستان و بلوچستان است. این شهرستان از سه بخش مرکزی، گوهران و گافروپارمون تشکیل شده و بیشتر روستاهای آن در مناطق کوهستانی و صعبالعبور واقع شدهاند. طبیعت سختگذر منطقه موجب شده است که ساخت و نگهداری زیرساختهای ارتباطی، بهویژه راههای روستایی، بسیار دشوار و پرهزینه باشد.
محرومیت در بشاگرد تنها به فقر مالی و نبود امکانات محدود نمیشود؛ بلکه در ابعاد گوناگون مانند آموزش، بهداشت، مسکن، اشتغال، و دسترسی به خدمات اولیه نمود دارد. بسیاری از روستاهای منطقه هنوز فاقد جادههای آسفالته هستند و مسیرهای خاکی و صعبالعبور باعث شدهاند که حتی دسترسی به مراکز بهداشتی، مدارس، یا بازارهای محلی برای ساکنان دشوار و گاه ناممکن باشد. در فصل بارندگی، بسیاری از راهها بهکلی مسدود میشوند و روستاها برای مدت طولانی از دسترس خارج میگردند.
راهها، حلقه گمشده توسعه در بشاگرد
یکی از مهمترین عوامل در توسعه هر منطقه، دسترسی به راههای ارتباطی مناسب است. در بشاگرد، ضعف در زیرساختهای حملونقل و ارتباطی باعث شده که فرآیند توسعه با کندی مواجه شود. نبود راههای مناسب مانعی جدی برای سرمایهگذاری در بخشهای مختلف از جمله کشاورزی، گردشگری، صنایع دستی و حتی آموزش و سلامت است.
کشاورزان و دامداران محلی به دلیل نبود راههای ارتباطی مناسب نمیتوانند محصولات خود را به بازارهای بزرگ برسانند. این موضوع باعث کاهش درآمد، مهاجرت به شهرها و رکود اقتصادی در منطقه شده است؛ دانشآموزان بسیاری به دلیل نبود مدارس نزدیک یا جادهای ایمن، مجبور به ترک تحصیل میشوند. همچنین اعزام بیماران به مراکز درمانی با مشکلات جدی روبهروست که گاهی منجر به مرگ بیماران در مسیر میشود؛ در حوادث طبیعی مانند سیل یا زلزله، نبود راههای مناسب، عملیات امداد را با تأخیر مواجه کرده و میزان خسارات جانی و مالی را افزایش میدهد.
توسعه هشتبندی و بشاگرد
استان هرمزگان با تنوع اقلیمی، منابع طبیعی و موقعیت ژئوپلتیکی خاص، از پتانسیل بالایی برای توسعه برخوردار است. در این میان، دو منطقه هشتبندی و بشاگرد به عنوان مناطقی با ظرفیتهای فراوان اما توسعهنیافته، بیش از پیش نیازمند توجه ویژه هستند. طرح احداث جاده هشتبندی – بشاگرد تنها یک پروژه عمرانی ساده نیست، بلکه شاهراهی است که میتواند موتور محرک توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در شرق استان باشد.
هشتبندی قطب کشاورزی هرمزگان
منطقه هشتبندی از توابع شهرستان میناب، یکی از مهمترین قطبهای کشاورزی جنوب کشور است. زمینهای حاصلخیز، منابع آبی نسبتاً مناسب، و کشاورزان پرتلاش باعث شدهاند تا این منطقه به عنوان سبد غذایی استان و حتی جنوب کشور شناخته شود. تولیدات متنوعی مانند گوجهفرنگی، بادمجان، فلفل، پیاز، خرما و محصولات خارج از فصل، جایگاه ویژهای در بازار دارند.
با این حال، هشتبندی بهرغم ظرفیتهای بالا، با مشکلاتی نظیر نبود زیرساختهای مناسب، کمبود صنایع تبدیلی، ضعف در صادرات مستقیم محصولات، و محدودیت در مسیرهای ارتباطی مواجه است.
بشاگرد نیازمند اتصال به مسیر توسعه
در سوی دیگر، بشاگرد منطقهای محروم با جمعیتی پراکنده، راههای صعبالعبور، و خدمات اولیهی محدود است. نبود جادههای استاندارد، یکی از بزرگترین چالشهای بشاگرد در مسیر توسعه است. دسترسی سخت به بازار، مراکز درمانی و آموزشی باعث شده مردم این منطقه سالها در انزوا و محرومیت زندگی کنند.
جاده هشتبندی – بشاگرد و پلی برای همگرایی و شکوفایی
احداث جاده هشتبندی به بشاگرد، به عنوان یک مسیر استراتژیک، میتواند تأثیرات گستردهای بر توسعه هر دو منطقه بگذارد. این مسیر نه تنها فاصله بین بشاگرد و مراکز تأمین کالا و خدمات را به طور چشمگیری کاهش میدهد، بلکه هشتبندی را نیز به بازار گستردهای برای عرضه تولیدات کشاورزی متصل میکند؛ این مسیر به طول ۵۷ کیلومتر میباشد که راه دسترسی هشتبندی به شمال بشاگرد را به میزان قابل توجهی، حدود ۱۰۰ کیلومتر، نزدیکتر خواهد کرد.
محور بشاگرد به هشتبندی، یکی از کوتاهترین و دسترسپذیرترین مسیرها برای اتصال بشاگرد به جادههای اصلی، بیمارستانها، بازار و مراکز اداری است. با احداث آن، امکان انتقال سریعتر کالا، خدمات، آموزش و بهداشت به بشاگرد فراهم میشود.
محصولات کشاورزی هشتبندی میتواند از طریق بشاگرد به بازارهای جدید در سیستان و بلوچستان و جنوب شرق کشور منتقل شود. همچنین، بشاگرد نیز میتواند از صنایع تبدیلی، خدمات فنی و تولیدات محلی هشتبندی بهرهمند شود.
با بهبود راهها و رونق اقتصادی، شاهد مهاجرت معکوس از شهرها به این مناطق خواهیم بود. فرصتهای شغلی در حوزه حملونقل، تجارت، کشاورزی و خدمات محلی افزایش مییابد.
مناطق برخوردار از راههای ارتباطی بهتر، معمولاً در اولویت برنامههای توسعهای و سرمایهگذاری قرار میگیرند. جاده هشتبندی – بشاگرد میتواند محرکی برای ورود سرمایهگذاران دولتی و خصوصی باشد.
وجود راههای مناسب، در مواقع بحران مانند سیل، زلزله یا حوادث جادهای، امکان امدادرسانی سریع و مؤثر را فراهم میکند. این موضوع بهویژه برای منطقه کوهستانی بشاگرد اهمیت دوچندان دارد.
البته نکته دوم این پازل توسعه تکمیل طرح توسعه جاده هشتبندی به میناب است که موجب خواهد شد فاصله شهرستان های شرق هرمزگان با مرکز هرمزگان کمتر شود و توجیه سرمایه پذیری این مناطق بالاتر رود.
احداث جاده هشتبندی – بشاگرد نهفقط یک پروژه عمرانی، بلکه یک راهبرد توسعهمحور است که میتواند دو منطقه با ظرفیتهای مکمل را به هم پیوند داده و زمینهساز تحول بنیادین در شرق هرمزگان شود. با سرمایهگذاری اصولی، مشارکت مردمی و توجه ویژه مسئولان، این جاده میتواند نمادی از عدالت منطقهای و محرومیتزدایی باشد. توسعه پایدار در جنوب شرق کشور، بدون توجه به حلقههای فراموششدهای چون هشتبندی و بشاگرد، ممکن نیست.