پس از پیگیریهای مستمر حجتالاسلام والمسلمین مهندس حیدری سراجی، رئیس شورای اسلامی شهر بندرعباس، طرح بلندمرتبهسازی این کلانشهر در شورای عالی وزارت راه و شهرسازی تصویب شد؛ طرحی که نوید شهری مدرن، سازمانیافته و آیندهنگر را برای شهروندان به همراه دارد.
بندرعباس در آستانه تغییر
به گزارش اختصاصی روزنامه دریای اندیشه ؛ شورای اسلامی شهر بندرعباس با هدف برنامهریزی آیندهنگر و پاسخ به نیازهای شهری، تدوین و پیگیری طرح بلندمرتبهسازی را در دستور کار خود قرار داد. حجتالاسلام والمسلمین مهندس حیدری سراجی، رئیس شورا، طی ماههای گذشته با پیگیری مستمر، جلسات کارشناسی و ارائه مستندات لازم در سطح ملی، موفق شد این طرح را در شورای عالی وزارت راه و شهرسازی به تصویب برساند.
رئیس شورای شهر بندرعباس طی گفتگو با خبرنگار این رسانه اظهار داشت: شهر بندرعباس سالهاست با چالشهایی مانند رشد افقی، کمبود زمین، تراکم جمعیت در محلههای مرکزی و فشار بر زیرساختها روبهرو بوده است. این شرایط باعث شده بود کیفیت زندگی برخی شهروندان تحت تأثیر قرار گیرد و ضرورت تغییر و برنامهریزی آیندهنگر بیش از پیش احساس شود.
حجتالاسلام والمسلمین مهندس حیدری سراجی در ادامه افزود : بلندمرتبهسازی بندرعباس، اگر با نظارت دقیق، برنامهریزی علمی و مشارکت شهروندان اجرا شود، میتواند تحولی پایدار و همهجانبه در شهر ایجاد کند. این طرح تنها تغییر در نما و ارتفاع ساختمانها نیست، بلکه فرصتی برای بهبود زیرساختها، اقتصاد شهری، عدالت اجتماعی و کیفیت زندگی است.
محورهای اصلی طرح
براساس اعلام شورای شهر، طرح بلندمرتبهسازی با تمرکز بر چند محور اصلی طراحی شده است:ساماندهی توسعه عمودی: جلوگیری از گسترش افقی شهر و کاهش پراکندگی ساختوسازها.استفاده بهینه از اراضی شهری: افزایش بهرهوری از زمینهای محدود و جلوگیری از هدررفت منابع شهری.ارتقای کیفیت زندگی شهروندان: طراحی فضاهای مناسب، افزایش دسترسی به خدمات عمومی و کاهش تراکم محلهها.حرکت به سوی معماری نوین و پایدار: رعایت اصول معماری مقاوم و همساز با محیط زیست و فرهنگ شهری بندرعباس.این محورها نه تنها چارچوبی برای ساختوساز شهری ایجاد میکنند، بلکه نقشه راهی برای توسعه هماهنگ، مدرن و پایدار شهر فراهم میآورند.
دفاع شورا در وزارت راه و شهرسازی
جلسه بررسی و دفاع از طرح با حضور رئیس شورا و شهردار بندرعباس برگزار شد. حجتالاسلام والمسلمین حیدری با ارائه دادههای آماری و تجربیات کلانشهرهای دیگر، اهمیت هماهنگی میان زیرساختها و توسعه شهری و لزوم رعایت استانداردهای ملی در بلندمرتبهسازی را تشریح کرد.
حجتالاسلام والمسلمین مهندس حیدری سراجی، رئیس شورای اسلامی شهر بندرعباس در این جلسه تاکید داشت :«بلندمرتبهسازی باید همزمان با برنامهریزی شهری و توجه به نیازهای اجتماعی شهروندان انجام شود و صرفاً به افزایش ارتفاع ساختمانها محدود نشود.
این دفاعیات، علاوه بر جلب توجه مسئولان ملی، پیام روشنی برای مردم نیز داشت: شهر در حال تغییر است و آیندهای روشن در انتظار آنهاست.
تأثیرات پیشبینیشده
کارشناسان شهری معتقدند تصویب طرح میتواند تأثیرات مثبت گستردهای بر بندرعباس داشته باشد:کاهش فشار بر محلههای مرکزی و قدیمی: با تمرکز ساختوساز در نقاط مشخص و طراحی شهری مدرن، تراکم جمعیت کنترل میشود.
بهرهبرداری بهتر از زمینها: جلوگیری از گسترش بیرویه افقی، کاهش هدررفت زمین و ایجاد فضای بیشتر برای خدمات عمومی.
ایجاد فرصتهای اقتصادی جدید: رشد سرمایهگذاری در بخش ساختوساز، خدمات شهری و مشاغل مرتبط.ارتقای کیفیت زندگی: افزایش دسترسی به فضاهای سبز، بهبود نماهای شهری و ایجاد محیطی جذابتر برای زندگی.
چالشها و ضرورت مدیریت
با وجود مزایا، کارشناسان بر ضرورت نظارت دقیق، هماهنگی میان نهادهای مختلف و رعایت استانداردها تأکید دارند. بدون مدیریت صحیح، بلندمرتبهسازی ممکن است باعث تراکم بیش از حد، مشکلات ترافیکی و فشار بر خدمات شهری شود.
شورای شهر بندرعباس اعلام کرده است که اجرای طرح به صورت مرحلهای و با پایش مستمر انجام خواهد شد تا اثرات منفی احتمالی به حداقل برسد.
نگاه کارشناسان و متخصصان
تحلیلگران شهری معتقدند که تصویب این طرح فراتر از ساختوساز بلندمرتبه است. آنها این اقدام را نمادی از تغییر الگوی توسعه شهری در بندرعباس میدانند و معتقدند که موفقیت آن وابسته به سه عامل کلیدی است:هماهنگی میان مدیریت شهری و نهادهای ملی: برای اطمینان از اجرای استانداردها و جلوگیری از مشکلات زیرساختی.رعایت اصول معماری و سازگاری با محیط زیست: حفظ هویت بصری شهر و جلوگیری از تخریب فضاهای سبز.مشارکت شهروندان: اطلاعرسانی و آگاهسازی مردم در مورد مزایا و اهداف بلندمرتبهسازی، برای ایجاد اعتماد و مشارکت عمومی.
شورای شهر تاکید دارد که این طرح با محوریت نیازهای شهروندان طراحی شده و هدف آن ایجاد تعادل میان توسعه شهری و حفظ کیفیت زندگی است. مردم بندرعباس میتوانند انتظار داشته باشند که:دسترسی به خدمات عمومی و فضاهای شهری بهبود یابد.
مزایا و ریسکهای بلندمرتبهسازی در بندرعباس
تصویب طرح بلندمرتبهسازی بندرعباس یک تصمیم کلیدی در مسیر توسعه شهری است که پیامدهای گستردهای بر اقتصاد، جامعه و محیط شهری خواهد داشت. این طرح را میتوان از چند منظر کلیدی تحلیل کرد:
ساماندهی توسعه و مدیریت زمین
بندرعباس در دهههای اخیر با رشد افقی نامنظم مواجه بوده و این مسئله موجب افزایش هزینههای زیرساختی، فشار بر شبکه حملونقل و کاهش فضاهای عمومی شده است. بلندمرتبهسازی به معنای تمرکز جمعیت در ساختمانها و محلههای مشخص است که میتواند:بهرهوری زمین شهری را به شکل قابل توجهی افزایش دهد،از گسترش بیرویه شهر و ایجاد محلههای غیرمنظم جلوگیری کند،فرصت ایجاد فضاهای سبز و عمومی بیشتر را فراهم کند، که بهبود کیفیت زندگی شهروندان را به همراه دارد.
مطالعات شهری نشان میدهد شهرهایی که توسعه عمودی را مدیریت کردهاند، در بلندمدت هزینههای نگهداری و توسعه زیرساختها را تا ۳۰–۴۰ درصد کاهش دادهاند.
ارتقای کیفیت زندگی و عدالت شهری
یکی از مزایای اصلی بلندمرتبهسازی، بهبود دسترسی شهروندان به خدمات شهری است. با تمرکز ساختوساز، امکان برنامهریزی دقیق برای شبکه حملونقل، آب و برق، مدارس و مراکز درمانی افزایش مییابد. علاوه بر این، کاهش تراکم در محلههای قدیمی، فشار بر امکانات موجود را کاهش میدهد و شهر را عادلانهتر و متوازنتر میکند.
فرصتهای اقتصادی و سرمایهگذاری
بلندمرتبهسازی تنها یک تغییر فیزیکی نیست؛ این اقدام سکویی برای رشد اقتصادی و اشتغال ایجاد میکند. سرمایهگذاران میتوانند در حوزه ساختوساز، خدمات شهری، مراکز خرید و دفاتر اداری فعالیت کنند. مطالعات نشان میدهد هر ۱۰۰ واحد مسکونی بلندمرتبه، به طور متوسط ۱۵–۲۰ فرصت شغلی مستقیم و غیرمستقیم ایجاد میکند. این موضوع میتواند به کاهش بیکاری و رونق اقتصادی محلی کمک کند.
ریسکها و ضرورت نظارت دقیق
بلندمرتبهسازی اگر بدون مدیریت مناسب اجرا شود، میتواند تبعات منفی داشته باشد:افزایش تراکم بیش از حد و فشار بر شبکه حملونقل،ایجاد مناطق پرتراکم و کاهش کیفیت محیط شهری،عدم تناسب با معماری محلهها و از دست رفتن هویت بصری شهر، فشار بر زیرساختهای شهری مانند آب، برق و فاضلاب.کارشناسان تأکید دارند که نظارت مستمر، هماهنگی بین نهادهای شهری و رعایت استانداردهای ملی و بینالمللی، پیششرط موفقیت بلندمرتبهسازی است.
مقایسه با تجربه شهرهای مشابه
کلانشهرهای ایران مانند مشهد، شیراز و تبریز با برنامهریزی دقیق بلندمرتبهسازی، توانستهاند همزمان بهرهوری زمین، کیفیت زندگی و توسعه اقتصادی را افزایش دهند. این شهرها نشان میدهند که بلندمرتبهسازی در صورت مدیریت صحیح میتواند:تراکم شهری را متعادل کند،هزینههای زیرساختی را کاهش دهد،فضای شهری قابل سکونتتر و جذابتر شود.
اثرات اجتماعی و فرهنگی
بلندمرتبهسازی بر هویت اجتماعی و فرهنگی شهر نیز تأثیرگذار است. ایجاد فضاهای عمومی جدید، بهبود منظر شهری و دسترسی بهتر به خدمات شهری، حس تعلق شهروندان به شهر را افزایش میدهد. علاوه بر این، توسعه هماهنگ میتواند جلوی شکلگیری مناطق غیررسمی و ناهمگون را بگیرد و انسجام اجتماعی را تقویت کند.
در بلندمدت، اجرای موفق این طرح میتواند بندرعباس را به شهری مدرن، پایدار و سازمانیافته تبدیل کند. این شهر میتواند:
فرصتهای اقتصادی و سرمایهگذاری بیشتری ایجاد کند،کیفیت زندگی شهروندان را ارتقا دهد،بهرهوری زمین و منابع شهری را افزایش دهد،به الگویی برای سایر شهرهای مشابه در جنوب ایران تبدیل شود.