یادداشت اختصاصی دریای اندیشه
مریم عزیزی
شیوهای درآمدزایی و ایجاد اشتغال که با همه شغلهای دیگرتفاوت دارد و دارای سختیهای فراوانی است. خودروهایی پر از مشکهای بزرگ که رانندگانشان برای رسیدن به مقصد لحظهای را از دست نمیدهند و درجاده در هر شرایطی حق تقدم با آنهاست.
پلاکهای مخدوش از ویژگیهای خودروهای سوختبر است. هر چه از مرکز به سمت شرق استان برویم به تعداد این خودروها در جاده اضافه می شود .
این خودروها که جاده های غیررسمی را برای ورود به جاده اصلی دارندمجبورند ساعتها منتظر بمانند تا اینکه بتوانند این سوخت را به مقصد برسانندو بفروشند. صحنه ورود آنها به خیابان صحنههای است که نشان دهنده شیوهای رایج از درآمد در استان است..
این شیوه اشتغال با همه سختیهایی که به همراه دارد از فعالیتهای غیرقانونی است و «قاچاق» نامیده میشود، اما با این حال به یک شیوه کسب درآمد رایج در میان مردم تبدیل شده و در کنار سود سرشاری که به جیب مافیای قاچاق سوخت سرازیر میکند .
قاچاق گازوئیل یکی از معضلات جدی در مناطق مرزی کشور ایران، به ویژه در استان هرمزگان، به شمار میآید. این مسئله نه تنها تأثیرات اقتصادی و اجتماعی بر روی جامعه محلی دارد، بلکه بر امنیت اقتصادی کشور نیز تأثیرگذار است.
یکی از دلایل اصلی قاچاق گازوئیل، اختلاف قابل توجه قیمت آن در ایران و کشورهای همسایه است. این اختلاف باعث میشود که قاچاقچیان به دنبال سود بیشتر باشند ؛استان هرمزگان با داشتن مرزهای آبی و خاکی، شرایط مناسبی برای قاچاق فراهم کرده و به همین دلیل قاچاقچیان به راحتی میتوانند کالاهای خود را منتقل کنند همچنین می توان گفت:نقص در کنترل و نظارت بر عرضه و توزیع سوخت، زمینهساز فعالیتهای غیرقانونی میشود.
قاچاق گازوئیل باعث هدررفت منابع و کاهش درآمدهای نفتی کشور میشود؛ این مسئله میتواند به کاهش سرمایهگذاریهای دولتی و اثر منفی بر روی پروژههای توسعهای میشود و به افزایش قیمت گازوئیل در بازار داخلی و بروز نوسانات قیمتی منجر شود که به نوبه خود بر صنایع وابسته به سوخت تأثیر منفی میگذارد.
عواقب قاچاق گازوئیل
قاچاق گازوئیل باعث کاهش درآمدهای نفتی کشور و آسیب به اقتصاد ملی میشودو هدررفت منابع و کاهش سرمایهگذاری در بخشهای مختلف میگردد؛ کاهش عرضه گازوئیل در بازارهای داخلی میتواند باعث افزایش قیمتها و نارضایتی عمومی و همچنین این موضوع بر روی صنایعی که به سوخت نیاز دارند تأثیر مستقیم دارد
راهکارهای مقابله با قاچاق گازوئیل
تقویت نظارت و کنترل:افزایش تعداد بازرسان و استفاده از فناوریهای نوین (مانند سامانههای هوشمند ردیابی) برای نظارت بر توزیع و فروش گازوئیل از جمله راهکارهای مؤثر است.
آموزش و آگاهیرسانی:برنامههای آموزشی برای افزایش آگاهی مردم نسبت به عواقب قاچاق و تشویق آنها به گزارشدهی موارد مشکوک میتواند مؤثر باشد.
توسعه اقتصادی منطقه: ایجاد فرصتهای شغلی و پروژههای اقتصادی در استان هرمزگان موجب کاهش انگیزه قاچاق میشود. با تقویت زیرساختهای اقتصادی، مردم به فعالیتهای قانونی گرایش بیشتری پیدا خواهند کرد.
علل تصادفات ناشی از قاچاق گازوئیل
خودروهای حامل گازوئیل معمولاً استانداردهای ایمنی را رعایت نمیکنند. استفاده از تانکرهای نامناسب و غیراستاندارد میتواند خطر نشت و آتشسوزی را افزایش دهد. قاچاقچیان برای رسیدن به مقصد و فرار از مأموران امنیتی، اغلب با سرعتهای بالا و بهطرز خطرناکی رانندگی میکنند که خود عامل اصلی تصادفات است؛برخی از این وسایل نقلیه ممکن است با بارهای غیرمجاز یا در شرایط غیر ایمن در جادهها حرکت کنند که به تصادفات منجر میشود.تصادفات ناشی از قاچاق گازوئیل میتواند منجر به جراحتهای شدید، مرگ و آسیب به افراد درگیر در حادثه و همچنین عابران پیاده شود.
نشت گازوئیل و مواد سوختی میتواند منجر به حوادث آتشسوزی و انفجارهای مرگبار گردد که نه تنها جان افراد بلکه زیرساختهای جادهای و شهری را نیز تهدید میکند.
گازوئیل به عنوان یک ماده سمی میتواند بر سلامت عمومی تأثیر منفی بگذارد، بهخصوص در صورت نشت و آلودگی آبهای آشامیدنی،عوارض بهداشتی ناشی از قرار گرفتن در معرض گازوئیل شامل مشکلات تنفسی، پوستی و عصبی میباشد.
قاچاق گازوئیل در هرمزگان یک چالش جدی است که به دلیل تأثیرات منفی بر اقتصاد و جامعه نیاز به توجه و اقدامات همهجانبه دارد. با اتخاذ سیاستهای مناسب و تقویت نظارتهای اجرایی، میتوان به کاهش این پدیده و امنیت بخشی به بازار سوخت کشور کمک کرد. دستیابی به این هدف نیازمند همکاری بین سازمانی و مشارکت تمامی ذی نفعان است.