در گفت و گوی با دریای اندیشه مطرح شد؛
مریم عزیزی
فاطمه رنجبر کارشناس روانشناسی بالینی در گفتوگو با خبرنگار دریای اندیشه درباره اضطراب و حملات پانیک و درمورد چگونگی کنترل آن گفت: اضطراب و حملات پانیک (پانیک اتک) یکی از مشکلات روانشناختی رایج در جوامع امروزی است که بسیاری از افراد به ویژه در سنین جوانی و میان سالی با آن مواجه میشوند. این مشکلات نه تنها بر کیفیت زندگی افراد تأثیر میگذارند بلکه میتوانند زندگی روزمره را دچار اختلال کنند. اما خوشبختانه با آگاهی و یادگیری راهکارهای مؤثر، میتوان از شدت اضطراب و حملات پانیک کاست و آنها را کنترل کرد.
اضطراب چیست؟
رنجبر بیان کرد: اضطراب یک احساس ناخوشایند از نگرانی و ترس است که در پاسخ به موقعیتهای استرسزا ایجاد میشود. در حالت طبیعی، اضطراب واکنشی به تهدیدات و مشکلات است و میتواند فرد را برای مقابله با چالشهای مختلف آماده کند. اما زمانی که اضطراب به صورت مزمن و غیرقابل کنترل در میآید، میتواند به یک اختلال روانی تبدیل شود. این نوع اضطراب میتواند شامل احساسات پیوسته و بیدلیل از نگرانی باشد که فرد را از فعالیتهای روزمره باز میدارد.
حملات پانیک چیست؟
کارشناس روانشناس بالینی گفت:حملات پانیک دورههای ناگهانی از ترس شدید و اضطراب هستند که معمولاً بدون هشدار قبلی اتفاق میافتند. این حملات معمولاً با علائمی چون تپش قلب سریع، تعریق زیاد، لرزش، احساس خفگی، درد در قفسه سینه، سرگیجه، احساس غش و حتی عدم کنترل بر بدن همراه هستند. در حالی که این حملات ممکن است به خودی خود تهدیدکننده نباشند، شدت آنها به قدری است که فرد ممکن است احساس کند در حال مرگ است یا از کنترل خارج شده است. برای بسیاری از افراد، این حملات به قدری ترسناک هستند که باعث میشود از بسیاری از موقعیتها یا مکانها دوری کنند و حتی به تنهایی بیرون نروند.
رنجبر در رابطه با ایجاد این مشکلات اظهار کرد: اضطراب و حملات پانیک ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شوند، از جمله استرسهای زندگی: مشکلات کاری، تحصیلی یا خانوادگی میتوانند منجر به اضطراب و فشار روانی شوند، برخی افراد به دلایل ژنتیکی مستعد اضطراب و اختلالات مشابه هستند.
وی افزود: تغییرات در شیمی مغز، به ویژه در هورمونها و انتقالدهندههای عصبی، میتواند بر بروز اضطراب و حملات پانیک تأثیر بگذارد؛ تجربیات تلخ یا تروماهای روانی میتوانند در بروز اضطراب و حملات پانیک نقش داشته باشند.
چگونه میتوان اضطراب و حملات پانیک را کنترل کرد؟
فاطمه رنجبر بیان کرد: خبر خوب این است که میتوان با استفاده از روشهای مختلف، اضطراب و حملات پانیک را مدیریت کرد. در ادامه به برخی از این روشها اشاره میکنیم؛ یکی از اولین و سادهترین روشها برای مقابله با اضطراب، تمرین تنفس عمیق است. زمانی که احساس اضطراب یا حمله پانیک دارید، با تمرکز بر تنفس عمیق و آرام، میتوانید ضربان قلب خود را کند کنید و بدنتان را آرام سازید
وی ادامه داد: تمرینات مدیتیشن و ذهنآگاهی میتواند به شما کمک کند تا در لحظه حال زندگی کنید و از افکار منفی و اضطرابآور دور بمانید. این روشها نه تنها به کاهش استرس کمک میکنند بلکه میتوانند به بهبود کیفیت خواب و روابط اجتماعی نیز کمک کنند؛ فعالیتهای فیزیکی، از جمله پیادهروی، دویدن، یوگا یا شنا، میتوانند سطح اضطراب را کاهش دهند. ورزش با آزادسازی هورمونهای شادی مانند اندورفین، باعث بهبود خلقوخو و کاهش علائم اضطراب میشود.
رنجبر خاطرنشان کرد: شناسایی و مدیریت افکار منفی: یکی از مهمترین گامها در کنترل اضطراب، شناسایی افکار منفی و تبدیل آنها به افکار منطقیتر است. این روش معمولاً در درمانهای شناختی-رفتاری (CBT) استفاده میشود و به افراد کمک میکند تا الگوهای فکری غلط خود را شناسایی و تغییر دهند.
حمایت اجتماعی: صحبت با دوستان، اعضای خانواده یا مشاوران روانشناسی میتواند به شما کمک کند تا احساسات خود را به درستی بیان کنید و درک بهتری از شرایط خود پیدا کنید. داشتن یک شبکه حمایت اجتماعی میتواند به شما اطمینان دهد که تنها نیستید و همیشه افرادی برای کمک به شما وجود دارند.
رنجبر بیان کرد:مراجعه به مشاور یا روانشناس: اگر اضطراب یا حملات پانیک شما به شدت زندگی روزمرهتان را تحت تأثیر قرار داده است، مهم است که به یک مشاور یا روانشناس مراجعه کنید. درمانهای شناختی-رفتاری (CBT) و داروهای ضد اضطراب از جمله راهکارهایی هستند که میتوانند به بهبود وضعیت شما کمک کنند.
کارشناس روانشناسی بالینی در ادامه گفت:اضطراب و حملات پانیک شرایطی هستند که به راحتی نمیتوان آنها را نادیده گرفت، اما با آگاهی، آموزش و استفاده از روشهای علمی، میتوان آنها را به خوبی مدیریت کرد. مهم است که بدانیم هر فردی ممکن است در برخی مواقع دچار اضطراب یا حملات پانیک شود، اما با پذیرش این موضوع و استفاده از راهکارهای مناسب، میتوانیم به زندگی آرامتری دست یابیم. اگر شما هم از این مشکلات رنج میبرید، فراموش نکنید که هیچگاه تنها نیستید و همیشه میتوانید به کمک متخصصان سلامت روان دست یابید.