دریای اندیشه

روز جهانی بدون دخانیات برای جلب توجه شیوع گسترده تأثیرات دخانیات بر سلامت انسان در نظر گرفته شده که در حال حاضر منجر به مرگ و میر بیش از۸ میلیون نفر در سال شده است.
هر ساله به مناسبت گرامیداشت روز جهانی بدون دخانیات در تاریخ ۳۱ ماه می، اقدامات گسترده ای در سراسر جهان برای تنویر افکار عمومی در خصوص مضرات استعمال دخانیات و اهمیت ترک دخانیات انجام می شود.

   زردشت 
مبارزه با مصرف دخانیات اولین بار از طرف "سازمان بهداشت جهانی "مطرح شد که سرانجام در سال 1987میلادی کشورهای عضو سازمان بهداشت جهانی 31 ماه می را بعنوان  "روز جهانی بدون دخانیات" تصویب کردند.
به موجب این مصوبه هر سال در سراسر جهان این روز مصادف با 10 خرداد برای جلب توجه و تشویق افراد در جهت ترک محصولات دخانی، خواستار اجرای عدم مصرف این محصولات در بازه زمانی ۲۴ ساعته می‌باشد.
"روز جهانی بدون دخانیات"برای جلب توجه شیوع گسترده تأثیرات دخانیات بر سلامت انسان در نظر گرفته شده که در حال حاضر منجر به مرگ و میر بیش از۸ میلیون نفر در سال شده و حدود ۶۰۰۰۰۰ نفر مرگ غیرمستقیم تنها به دلیل استنشاق دود سیگار افراد سیگاری(دود دست دوم) می شود.
در ایران نیز همگام با دیگر کشورهای جهان در این روز اقدام هایی صورت می گیرد و علاوه بر این برنامه هایی در خصوص حمایت های سیاسی ,اجتماعی وقانون جامع کنترل دخانیات,محیط های آموزشی بدون دخانیات,خانه و خانواده بدون دخانیات,اماکن عمومی عاری از دخانیات و محیط های ورزشی بدون دخانیات با اجرای قانون جامع کنترل و مبارزه با دخانیات مورد توجه قرار گرفته .
در طول سال‌های گذشته تاکنون، این روز منتخب, باعث رویارویی و بعضاً مقاومت‌هایی در سراسر جهان از جانب دولت‌ها، سازمان‌های بهداشت عمومی، افراد سیگاری، تولیدکنندگان محصولات دخانی و صنعت دخانیات شده است.
از جمله اقداماتی که در این زمینه از سوی سازمان بهداشت جهانی پیشنهاد شده و کشورهای عضو معاهده کنترل دخانیات را ملزم به اجرای آن کرده این است که با هدف کاهش مصرف دخانیات,سیاست های افزایش قیمت و مالیات بر محصولات دخانیات را به کار گیرند.تحقیقات نشان می دهد افزایش مالیات به ویژه در بین گروه های کم درآمد به شدت باعث کاهش مصرف دخانیات و پیشگیری شروع مصرف در بین جوانان می شود و از طرف دیگر مقرون به صرفه ترین اقدام در کنترل مصرف دخانیات می باشد.
به طور کلی می توان گفت هدف اصلی از اقدامات انجام شده در"روز جهانی دخانیات" نه تنها محافظت نسل فعلی و آینده در برابر خطرات احتمالی مصرف دخانیات,بلکه محافظت در برابر مشکلات اجتماعی ,اقتصادی و محیطی ناشی از مصرف و مواجه با دود دخانیات است.
همچنین از زمان تصویب این روز تا کنون هرسال دارای یک شعار ویژه بوده که در مدت همان سال مورد توجه و عنایت خاصی قرار می گیرد و سعی بر این دارد که توجه جهان را به شیوع استعمال دخانیات و جلوگیری از این اپیدمی مرگبار قابل پیشگیری,جلب نماید.
 شعار امسال "سازمان جهانی بهداشت” تعهدی برای ترک انتخاب شده است, در ایران  به جای روز بدون دخانیات هفته ملی مبارزه با دخانیات برگزار می شود که در سال ۱۴۰۰ این هفته همزمان با روز جهانی بدون دخانیات مصادف با  روز سه شنبه ۴ خرداد ماه است و تا روز دوشنبه ۱۰ خرداد ماه ادامه خواهد داشت که شعار آن “تعهد من ترک قلیان” از سوی معاونت بهداشت وزارت بهداشت اعلام شده است.
سازمان بهداشت جهانی در آستانه ۳۱ می, روز جهانی بدون دخانیات اعلام کرد، در سیگاری‌ها ریسک ابتلای شدید به بیماری کووید ۱۹ و مرگ بر اثر آن تا ۵۰ برابر بیش از افراد عادی است.
با توجه به اپیدمی کووید ۱۹ و اهمیت ترک مواد دخانی به ویژه قلیان در ارتقای سلامت مردم، همچنین اجرای برنامه شهر‌ها و روستا‌های بدون دخانیات با تاکید بر ممنوعیت پایدارعرضه قلیان، شعار ملی امسال “تعهد من، ترک قلیان” تعیین و عناوین روزهای هفته ملی بدون دخانیات از ۴ تا ۱۰ خرداد ماه بدین شرح است:
 سه شنبه  ۴ خرداد ماه ۱۴۰۰: ” تعهد من؛ ترک قلیان برای پیشگیری از بیماری‌های واگیر و غیر واگیر از جمله کووید ۱۹”
 چهارشنبه  ۵ خرداد ماه ۱۴۰۰ ” تعهد من؛ ترک قلیان با حمایت جوانان متعهد”
 پنجشنبه  ۶ خرداد ماه ۱۴۰۰: ” تعهد من؛ ترک قلیان با حمایت خانواده‌های مسئولیت پذیر”
 جمعه  ۷ خرداد ماه ۱۴۰۰ ” تعهد من؛ ترک قلیان با حمایت قانون گذاران
 شنبه  ۸ خرداد ماه ۱۴۰۰ ” تعهد من؛ ترک قلیان با سازمان‌های مردم نهاد”
 یکشنبه  ۹ خرداد ماه ۱۴۰۰ ” تعهد من؛ ترک قلیان با حمایت صنایع سلامت محور ”
 دوشنبه  ۱۰ خرداد ماه ۱۴۰۰ ” تعهد من؛ ترک قلیان با حمایت نظام سلامت توانمند.
و در پایان 7 فرمان علیه دخانیات:
1.از خطر افتادن به دام سیگار زمانی که دستان شما مشغول به کاری نیستند,برحذر باشید.
2.برنامه روزانه خود را تغییر دهید.
3.خود را مشغول کنید.
4.ورزش کنید.
5. از وضعیت های ناراحت کننده دور شوید.
6.دلایل ترک سیگار را برای خود بازگو کنید.
7.از حمایت های اجتماعی بهره مند شوید.
با این امید که افراد سیگاری برای ترک سیگار حال را به آینده موکول نکنند چون گاهی اوقات خیلی زود دیر می شود.